Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 25 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Το θέμα της Θράκης συζητιέται ολοένα περισσότερο, ενώ οι εξελίξεις στο μικρασιατικό μέτωπο προδιαγράφονται αρνητικότατες. Στην αρθρογραφία προβάλλεται και το ερώτημα : ‘’Το Θρακικόν προβάλουν ακριβώς διά να περισπάσουν την προς το Μικρασιατικόν μέτωπον προσοχήν μας. Διά να μας παρασύρουν, ίσως, εις τον συλλογισμόν : ας ενδώσωμεν εις την Μικράν Ασίαν διά να περισώσωμεν τουλάχιστον την Θράκην’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΠΛΕΙΟΔΟΣΙΑ ΕΙΣ ΕΘΝΙΚΑΣ ΑΤΙΜΩΣΕΙΣ

«Αλλ’ όταν η εκκένωσις της Μικράς Ασίας από τον Ελληνικόν στρατόν εμφανίζεται κατά την κρισιμωτάτην ταύτην περίοδον των διεθνών διαπραγματεύσεων, ως πρόγραμμα πολιτικής ομάδος, το πράγμα αποτελεί υπόθεσιν δημοσίας ερεύνης και γενικωτέρας απδοκιμασίας. […] Αλλ’ οιονδήποτε και αν είνε το ελατήριον, μένει βαθύ το στίγμα κατά του πολιτικού κόσμου της Ελλάδος εκ του απροσδοκήτου κηρύγματος της αυτονομήσεως της Μικράς Ασίας το οποίον ως βόμβα βρωμερών αερίων εξέσπασε χθές μέσω του Ελληνικού κόσμου. Είνε ίσως περιττόν να είπωμεν, ότι το κόμμα τούτο είνε το εκ της ‘’Ηνωμένης’’ απόκομμα, το βαπτισθέν εις ‘’Εθνικόν κόμμα Μεταρρυθμίσεων’’»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΑΠΕΙΛΗ

«Την μεγαλειτέραν δε αναμφιβόλως εγγύησιν διά την διατήρησιν του Βαλκανικού καθεστώτος και διά την χαλιναγώγησιν των βουλγαρικών ορμών, αποτελεί ο συνασπισμός των Βαλκανικών κρατών, ο δημιουργηθείς διά κοινών αγώνων και βασιζόμενος εις την αμοιβαιότητα των συμφερόντων»

• Ο ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΤΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ
• ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΠΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΧΑΟΣ – ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ

ΕΘΝΟΣ

• ΘΑ ΕΛΘΗ Η ΣΤΙΓΜΗ

«Πλανώνται πλάνην ανήκουστον νομίζοντες, ότι ο ελληνικός λαός ήλλαξεν εντελώς και ότι απεφάσισε ν’ απεμπολήση τα ιερά και τα όσια. […] Αναμένομεν την ημέραν της γενικής εν γαλήνη ανανήψεως και συνενώσεως του ελληνικού λαού, καθ’ όσον τότε πάλιν θα διαδράμη την ελληνικήν πατρίδα η ηλεκτρικός σπινθήρ, ο μέγας παλμός, ο θεϊκός παιάν, που θα σώση το έθνος της αιωνίας αναγεννήσεως και της ακαταλύτου ζωής! Είθε να είνε προσεχής η ημέρα αυτή. Είθε εγκαίρως να δειχθή η μεγάλη αλήθεια, ότι είνε ο ίδιος, ότι ζη, ότι είνε άξιος πάντοτε των υψηλών πεπρωμένων του ο λαός ο ελληνικός!»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΕΦΘΑΣΕ ΧΘΕΣ ΕΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ
• ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ;

«Και η μεν Κυβέρνησις εξακολουθεί μακαρίως καθεύδουσα. Και εναγκαλιζομένη θερμότερον την εξουσίαν. […] Αλλά το Κόμμα των Φιλελευθέρων τι πράττει παρακαλούμεν; Τι σκέπτεται να πράξη; […] Θα εξακολουθήση και τούτο μιμούμενον την Κυβέρνησιν; Και μακαρίως καθεύδον; […] Θα εξακολουθή να παραμένη απλούς θεατής των όσων τελούνται γύρω του; Των συμφορών αι οποίαι συνετελέσθησαν; Των συμφορών αι οποίαι απειλούνται;»

• Η ‘’ΠΡΟΒΛΗΣΙΣ’’ ΤΩΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΕΚΤΑΚΤΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΙΣ
• ΟΧΙ ΖΗΤΗΜΑ ΜΟΝΟΝ ΘΡΑΚΗΣ ΑΛΛ’ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

«Διότι το Έθνος, ψύχραιμον και νηφάλιον, βλέπει καθαρά ότι η διατήρησις αντί πάσης θυσίας της Μικρασίας δεν είνε απλώς ζήτημα παληκαρισμού και ηρωϊσμού. Είνε όρος εκ των ων ουκ άνευ διασώσεως, όχι απλώς της Θράκης, αλλά σωτηρίας της ζωής και του μέλλοντος ολοκλήρου της Ελλάδος. Η εγκατάλειψις της Μικρασίας δεν θα είχεν άμεσον αποτέλεσμα την απώλειαν μόνον της Θράκης, αλλά θα ήνοιγε μέγα χαίνοντα τον οικονομικόν και πολιτικόν τάφον ολοκλήρου της Ελλάδος και θ’ απετέλει τον ενταφιασμόν του Ελληνικού Έθνους»

• ΤΑ ΠΕΡΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΟΝΕΙΡΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ ΜΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΣΕΡΒΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ ΔΙΑ ΤΑΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ
• Η ΔΥΝΑΜΙΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ

«Ο Ελληνισμός δεν θα ανεχθή αδίκους κατ’ αυτού αποφάσεις, διότι και ουδείς έχει σήμερον την δύναμιν να επιβάλη εις αυτόν ταύτας. Αλλ’ οφείλει να αντιμετωπίση το ενδεχόμενον τοιούτων αποφάσεων μετά ψυχραιμίας και να διαχειρισθή τας δυνάμεις του μετά προορατικής θετικότητος. […] Η Ελλάς εννοεί να αγωνισθή μέχρις εσχάτων και διά την Μικράν Ασίαν και διά την Θράκην. Αυτό είνε το Εθνικόν πρόγραμμά της και αυτή είνε η θέλησις του Ελληνικού Λαού. Οι Λαοί δε, οι οποίοι λαμβάνουν την απόφασιν του θανάτου, νικούν και θριαμβεύουν»

ΕΣΤΙΑ

• ΔΕΝ ΕΙΝΕ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΠΟΥ

«Η καλή ή κακή λύσις των Ελληνικών ζητημάτων δεν αποτελεί ζήτημα τόπου. Είνε ζήτημα τρόπου και χρόνου. Αλλ’ ούτε τον τρόπον θέλει να ιδή η Κυβέρνησις και τον χρόνον εσπατάλησεν έως τώρα. Είτε εις Παρισίους, είτε εις Γένουαν, είτε εις Μαγαδασκάρην, τα Ελληνικά συμφέροντα έχουν ανάγκην ικανωτέρων διαχειριστών. Και, εφ’ όσον η Εθνοσυνέλευσις, καθεύδουσα, δεν ανεύρεν εισέτι καλλιτέρους, τα Ελληνικά συμφέροντα, και εις Γένουαν ταξειδεύοντα, δεν θα ευρούν αγκυροβόλιον»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΖΥΜΩΣΙΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΝ

ΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑΙ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΣΕΡΒΙΑΣ, ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑΣ

ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ

• Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΒΥΣΣΟΔΟΜΗΣΙΣ
• ΟΙ ΘΡΑΚΕΣ ΕΝ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙ ΗΡΧΙΣΑΝ ΝΑ ΣΥΓΚΡΟΤΟΥΝ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΑ. ΠΑΛΛΑΪΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΕΝ ΣΑΡΑΝΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΙΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΜΕΧΡΙΣ ΕΣΧΑΤΩΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Εφ’ όσον αναγνωρίζομεν αναγκαστικώς ότι αποκλείεται η αυτοδύναμος λύσις του Μικρασιατικού, οφείλομεν επίσης αναγκαστικώς να δεχθώμεν τον ούτω προκύψαντα διχασμόν και οφείλομεν να αντιμετωπίσωμεν το Θρακικόν ζήτημα ως τούτο εμφανίζεται. Αλλ’ επ’ αυτού ουδεμία υποχώρησις είνε δυνατή και ουδεμία επίσης χρονοτριβή. Έχομεν το καθήκον να διαδηλώσωμεν εμπράκτως, αλλά και ταχέως, ότι είμεθα αποφασισμένοι να φθάσωμεν μέχρις εσχάτων, διακυβεύοντες τα πάντα και αυτήν την υπόστασιν του Κράτους έτι και αυτήν την ζωήν και το μέλλον του Έθνους παρά να δεχθώμεν και την ελαφροτέραν έτι τροποποίησιν των συνόρων της Ανατολικής Θράκης»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΣΕΒΑΣΤΑΙ ΟΛΑΙ ΑΙ ΣΥΝΘΗΚΑΙ

«Αλλ’ οι αντάρται ή επαναστάται, δεν έχουσι το νόμιμον κύρος να σχίζωσι Συνθήκας, περιβεβλημένας την ισχύν Διεθνών Δικαστηρίων ανωτάτων, οίον ήτον η Διάσκεψις των Σεβρών. Ουαί δε και αλλοίμονον, εάν θα καθιερούτο τοιαύτη επισφαλής αρχή, όπως εις έκαστον κράτος, ηττώμενον εν πολέμω, δύνανται οιοιδήποτε αντάρται να μεταβάλλωσιν εις ράκη Συνθήκας, συνομολογημένας μετά του επισήμου και νομίμως δρώντος Κράτους, ως επί του προκειμένου εγένετο με την Συνθήκην αυτήν, συνομολογηθείσαν μεταξύ των Συμμάχων της Ελληνικής αντιπροσωπείας, και εκείνης της Πύλης»

• Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΠΕΙΝΗΣ ΕΝ ΡΩΣΣΙΑ. ΦΡΙΚΑΛΕΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
• ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• Η Α.Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΣ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ Ο Δ’ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ

«Το Θρακικόν προβάλουν ακριβώς διά να περισπάσουν την προς το Μικρασιατικόν μέτωπον προσοχήν μας. Διά να μας παρασύρουν, ίσως, εις τον συλλογισμόν : ας ενδώσωμεν εις την Μικράν Ασίαν διά να περισώσωμεν τουλάχιστον την Θράκην. Ο Κεμάλ, ας μη αμφιβάλλωμεν, θα επωφελείτο τοιαύτης τινός ταραχής ημών και θα επειράτο να δημιουργήση εμπράκτως προσφορώτερον δι’ αυτόν έδαφος συζητήσεων εν μελλούση και ουχί λίαν προσεχεί ίσως διεθνεί Διασκέψει. Ευτυχώς τούτο είναι αδύνατον»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΟΚΥΨΩΜΕΝ ΠΟΤΕ

«Εάν υπάρχουν ξένοι, είτε Έλληνες, οι οποίοι πιστεύουν, ότι θα υπάρξη Κυβέρνησις Ελληνική να κρημνίση μέρος του Ελληνικού οίκου πλανώνται, όπως πλανώνται πλάνην οικτράν εκείνοι οίτινες φρονούν, ότι ο Ελληνικός στρατός θα υποχωρήση εις την βίαν των λόγων της διπλωματίας. Εάν οι Τούτκοι έχουν την δύναμιν να μας εκδιώξουν από τον ανακτηθέντα οίκόν μας, δεν θα ηπείλουν. Θα μας είχον εκδιώξη ήδη»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΚΑΤΩ Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΜΩΝΑ

«Όχι λοιπόν αναβολή. Άμεσος λήψις αποφάσεων. Πατριάρχην δεν έχομεν. Αλλά πρέπει ν’ αποκτήσωμεν Πατριάρχην. Πρέπει ν’ αποκτήσωμεν πνευματικόν αρχηγόν ανώτερον των παθών, των ερίδων, των διαιρέσεων. […] Κάτω λοιπόν ο ανάξιος Μεταξάκης. Ζήτω εις αιώνας αιώνων η τιμία παράδοσις του Γένους και της Εκκλησίας»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΡΓΑΤΑΙ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΩΞΕΩΝ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ
• ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ ΤΩΝ !

«Το ότι δε η παράφρων πολιτική των πρώην και των νυν κυβερνητών της Ελλάδος εξέθεσε τους Μικρασιατικούς ελληνο-πληθυσμούς, τους οποίους δήθεν θα απηλευθέρωνεν (!) εις τους κινδύνους του σήμερα αντιμετωπίζουν θα χρησιμεύση μόνον διά να καταστήση ακόμη βαρυτέρας τας ευθύνας των, όταν θα έλθη η στιγμή να λογοδοτήσουν διά τα εγκλήματά των»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΑΠΕΦΑΣΙΣΕ ΝΑ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΤΗΝ ΚΑΘΑΙΡΕΣΙΝ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΑΚΗ
• ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗΝ

«Είναι όμως δυνατόν σήμερον η Ελλάς να θέση δι’ οιωνδήποτε στρατιωτικών μέτρων της υπό αμφισβήτησιν την από δύο και πέραν ετών γενομένην προσκύρωσιν της Θράκης εις την Ελλάδα και να γεννήση αυτή ζήτημα Θράκης δι’ οιωνδήποτε προπαρασκευαστικών αυτής πράξεων; Και θα λύση τοπικώς εν Θράκη εν τοιούτον γεννώμενον τυχόν ζήτημα, ή θα συνδέση τούτο αρρήκτως με αυτήν την ύπαρξιν του Ελληνικού Κράτους, με αυτήν την εθνικήν υπόστασιν; Διότι ημείς ούτως εννοούμεν μόνον ότι δύναται να τεθή το ζήτημα της Θράκης»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΜΕΡΙΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑΙ

«Αν πράγματι θέλωμεν να εξετάσωμεν από περιωπής τα εθνικά μας ζητήματα, χωρίς κομματικάς προκαταλήψεις, πρέπει να ομολογήσωμεν ότι ταύτα, ουχί εκ της δεξιότητος των κυβερνητών μας απολύτως, αλλ’ αναλόγως της φοράς και των συμφερόντων των Μεγάλων διεκανονίσθησαν και θα διακανονισθούν. Και χωρίς ν’ αρνούμεθα τας τότε συντελεστικάς ενεργείας του τέως πρωθυπουργού κ. Βενιζέλου, δεν επιρρίπτομεν όμως και τας ευθύνας της παρελκύσεώς των εις τον κ. Γούναρην»

• Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΛΗΞΑΝ ΕΤΟΣ 1921