Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 20 Ιουλίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η νικηφόρα πορεία των ελληνικών στρατευμάτων στο μικρασιατικό Μέτωπο, προκαλεί –σύμφωνα με τις πληροφορίες και τις εκτιμήσεις των αρθρογράφων- μία τάση αλλαγής της μέχρι τώρα άκρως φιλοτουρκικής πολιτικής συμμαχικών δυνάμεων. Στα κείμενα των εφημερίδων καταγράφονται ουσιαστικά οι ελπίδες του ελληνικού λαού…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΕΠΙ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ κ. ΝΤΕΛΑΤΟΡΕΤΤΑ

«Η Ιταλική πολιτική φαίνεται ήδη απομακρυνομένη της ουτοπίας της μετά του Κεμάλ απ’ ευθείας συνεννοήσεως διά την συνομολόγησιν μονομερούς ειρήνης. Μία προσωρινή και αμφίβολος επιτυχία απέδειξε πόσον αδιάλλακτοι εις τον φανατισμόν των είναι οι κρατούντες εν Αγκύρα»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΤΙ ΔΕΝ ΛΗΣΜΟΝΕΙ Ο ΛΑΟΣ

«Διότι ασχέτως προςς την εύρυνσιν των πολιτικών αποτελεσμάτων, άτινα θα προκύψουν εκ της νικηφόρου πολεμικής προσπαθείας, ο ελληνικός λαός δεν θα λησμονήση ποτέ ότι η πολεμική περιπέτεια οφείλεται εις την ανεπάρκειαν του πολιτικού ερημίτου και την ανικανότητα αυτού να επιτύχη την επιβράβευσιν των κατά τον μέγαν πόλεμον θυσιών του»

ΕΘΝΟΣ

• ΘΑ ΕΚΛΕΙΨΗ Ο ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ

«Πρέπει ν’ απαλλαγή άπαξ διά παντός η Ανατολή από τον Τουρκικόν εφιάλτην τον άλλοτε συμπράττοντα μετά του Παγγερμανισμού και σήμερον συμμαχούντα με τον Πανσλαυϊσμόν, πάντοτε δε παριστάνοντα σοβαρώτατον κίνδυνον διά την ειρήνην. […] Προς τούτο η Ελλάς έχει την σταθεράν απόφασιν να πλήξη την Τουρκίαν εις τα καίρια σημεία της σημερινής της υποστάσεως, εις την Κων/πολιν και εις την Άγκυραν. Δεν στρέφεται εναντίον του Τουρκικού λαού, δεν θέλει να πλήξη ένα στοιχείον εργατικόν και νομιμόφρον (…) αλλά θέλει να εκμηδενίση την Τουρκίαν, όπως την κατέστησαν οι κυβερνήται της οι Νεότουρκοι και οι συνεχισταί του έργου των»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΔΙΑ ΤΑΣ ΝΙΚΑΣ ΕΙΝΕ ΠΛΗΡΗΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑΣ

Ο πρώην Πρωθυπουργός είνε πλήρης χαράς και υπερηφανείας διά τας ελληνικάς νίκας, δι’ ας είχε πάντοτε ακλόνητον πεποίθησιν […] Κατά την εν Λονδίνω διαμονήν του ο κ. Βενιζέλος προέβη εις ευρυτάτας ενεργείας υπέρ των ελληνικών θέσεων, ΣΥΣΤΗΣΑΣ ΕΚΘΥΜΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΝ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, προς υποβοήθησιν της συντελέσεως της ελληνικής ενότητος»

• ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ

«Ο κ. Γούναρης σύρεται αληθώς υπό των αυτών πλανών, εις τας οποίας υπέκυψαν και οι φιλελεύθεροι […] Επίστευσεν ότι η ψήφος του ελληνικού λαού, ότι η οριστική εμπέδωσις μιας κομματικής ολιγαρχίας, εξαρτάται εκ των πολεμικών νικών και εκ των αισίων εξωτερικών λύσεων […] Εν τω μεταξύ ο ελληνικός λαός ζητεί ως γέρας των ενδόξων αγώνων του και των αφειδών σπονδών του ωραιοτέρου του αίματος εσωτερικήν ασφάλειαν»

• Η ΕΝΤΥΠΩΣΙΣ ΕΚ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΝΙΚΩΝ ΕΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η ΑΓΓΛΙΚΗ, Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΚΑΙ Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΑΠΟΨΙΣ. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΡΚΗΣΙΟΥ ΝΤΕΛΛΑ-ΤΟΡΕΤΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ‘’ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΤΥΠΟΝ’’. Ο ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΩΝ ΣΟΒΙΕΤ ΚΑΙ ΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑΙ ΝΙΚΑΙ. ΤΟ ΟΥΓΓΡΙΚΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΝ ΚΟΜΜΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΓΚΡΑΝΒΙΛ ΜΕΤΑ ΤΟΥ κ. ΜΠΑΛΤΑΤΖΗ
• Η ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ Κ/ΠΟΛΕΩΣ

«Η φαιδροτέρα αλλά και μάλλον χονδροειδής εφεύρεσις, με την οποίαν μας εξέπληξε μέχρι τούδε η Τουρκική Κυβέρνησις του Σουλτάνου εις την δολίαν και διπρόσωπον αυτής πολιτικήν ήτο η αναπέτασις ‘’ουδετέρας Τουρκικής Σημαίας της Κων/πόλεως’’ εν αντιθέσει προς την εμπόλεμον Τουρκικήν σημαίαν της αντάρτιδος Αγκύρας! Η επινόησις ήτο αξία αληθώς της ανεξαντλήτου πονηρίας των βέηδων»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΙ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΜΟΙ

«Αλλά προσφέρει άρα γε υπηρεσίαν ο Βενιζελικός Τύπος εις τον οικτρόν αγώνα του εμφανίζων σήμερον τον Βενιζέλον εργαζόμενον δήθεν να εξυπηρετήση τον Βασιλέα Κωνσταντίνον εις τας αντιλήψεις των Ευρωπαίων πολιτικών, ή τον εξευτελίζει και τον χλευάζει ενώπιον των ομμάτων του Ελληνικού Λαού;»

ΕΣΤΙΑ

• ΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΝΤΕΛΛΑ ΤΟΡΕΤΤΑ

«Δεν είμεθα πλέον εις την εποχήν, καθ’ ην ο κόμης Σφόρτσα προσεπάθει διά παντός τρόπου να προσοικειωθή την φιλίαν της Τουρκίας. Ο διάδοχός του ομολογεί μελαγχολικώς ότι η Τουρκία δεν κατενόησε την στάσιν της Ιταλίας. Τούτο είνε ήδη μία απόδειξις εφαρμογής κάποιας δόσεως ρεαλισμού εις τον ρωμαντισμόν της εξωτερικής πολιτικής της Ιταλίας»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΘΑ ΒΑΔΙΣΩΜΕΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑΝ. ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΙ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ ΠΡΟΣ ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΙΝ. ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΑΛΛΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΛΑΚΡΟΥΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

«Η νέα εκστρατεία του Ελληνικού στρατού προς την Άγκυραν προμηνύεται θριαμβευτική. Αφ’ ετέρου ο Κεμάλ καταβάλλει απεγνωσμένας προσπαθείας προς ανασύνταξιν του στρατού του, φαίνεται όμως ότι σημειούνται εις αυτόν αθρόαι λιποταξίαι. Πολλαπλασιάζονται αι ενδείξεις και πληροφορίαι ότι εις Άγκυραν επικρατεί ταραχώδης κατάστασις. Το ρεύμα κατά του Κεμάλ υπερεξογκούται»

• ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ ΖΗΤΗΜΑ. ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΛΥΣΙΝ

«Η θέσις των αγροτών είνε καθωρισμένη. Ο αγών αυτών κατά της οπισθοδρομικοτητος των Κυβερνώντων, είνε αγών υπάρξεως και τοιούτοι αγώνες δεν είνε δυνατόν να μη έχουν με το μέρος των την πλειονότητα της κοινής γνώμης»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΔΙΑ ΠΑΡΙΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

«Το Έθνος απαιτεί πλέον την ολοκληρωτικήν πραγμάτωσιν των ιδεωδών της φυλής. Στην Πόλι, φωνάζει επιτακτικώς ο λαός, στην Πόλι. […] Η πραγματικότης είνε ότι τον τελευταίον λόγον επί του Ανατολικού ζητήματος δεν τον έχει, δυστυχώς η Ελλάς, αλλ’ αι Δυνάμεις, ότι η οδός η άγουσα εις την Κωνσταντινούπολιν δεν είνε η Νοκιμήδεις και η Τσατάλτζα, αλλά οι Παρίσιοι και το Λονδίνον, το Λονδίνον κυρίως»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΑΣ

«Ό,τι προέχει σήμερον, είναι να πιστευθή εν Ιταλία εκείνο, το οποίον και ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος υπεδήλωσεν : ότι ο ελληνικός αγών εξυπηρετεί εμμέσως και τα ιταλικά εν Ανατολή συμφέροντα. Προς τούτο δε απαιτείται εκ μέρους μεν της Ιταλίας μόνον καλή πρόθεσις και ορθή εκτίμησις της πραγματικότητος –και ο κ. Ντέλλα Τορρέτα απέδειξεν ήδη, ότι δεν στερείται πολιτικής οξυνοίας- εκ μέρους δε της Ελλάδος σύντονος και λελογισμένη διπλωματική εν Ιταλία δράσις»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΡΩΣΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ (κομμένο από τη λογοκρισία)

«Εξηγήσαντες άλλοτε εκτενώς τας σχέσεις Σοβιέτ και Κεμάλ, σχέσεις πολύ διαφορετικάς από ότι τας παρίστανε ο πολεμοχαρής και έτοιμος να κηρύξη και κατά των Σοβιέτ τον πόλεμον Ελληνικός τύπος, είπαμεν, ότι όταν θα έπαυε να είνε υπολογίσμος στρατιωτικώς ο Κεμαλικός παράγων, ο οποίος μόνον ως όργανον κατά της Αγγλίας είχε σημασίαν διά τα Σοβιέτ, η Ρωσία, αδυνατούσα να αφίση ελευθέραν εις την Αγγλίαν την οδόν προς την Περσίαν, θα ενεφανίζετο κατά πάσαν πιθανότητα απ’ ευθείαςεπί της πολιτικής σκηνής»

ΣΚΡΙΠ

• ΘΑ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΑΠΗ Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ. ΤΙ ΑΝΕΚΟΙΝΩΣΕΝ Ο ΛΟΡΔΟΣ ΓΡΑΝΒΙΛ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΝ
• ΔΟΞΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΕΒΑΣΘΕΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΠΟΘΟΥΣ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

«Διά να λυθή το Ανατολικόν ζήτημα, δηλαδή διά να κριθή η τύχη της Κωνσταντινουπόλεως και της Μικρασίας, κατά τρόπον ικανοποιούντα το δίκαιον και τον πολιτισμόν, έπρεπε να ευρεθή ο ισχυρός παράγων όστις ηδύνατο να εγκατασταθή επί των ερειπίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας […] Η συνείδησις της ανθρωπότητος διηρωτάτο ποίος θα ήτο ο ισχυρός αυτός παράγων […] Εχρειάζοντο τον Ελληνισμόν ισχυρόν όχι μόνον στρατιωτικώς, αλλά και εθνικώς, και πολιτικώς και κοινωνικώς ακόμη! […] Δόξα και τιμή εις τους πόθους των λαών»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΕΑΝ ΝΙΚΗΣΗ!!…

«Αφ’ ου λοιπόν η νίκη είνε βεβαία και εξησφαλισμένη, είνε εξ ίσου βέβαιον και ασφαλές, ότι αι αντιλήψεις του Ανωτάτου Συμμαχικού Συμβουλίου, όταν επιστή η κατάλληλος στιγμή της λύσεως του νατολικού ζητήματος, θα έχουν επηρεασθή ευνοϊκώς υπέρ της Ελλάδος, χάρις εις την νίκην και τας θυσίας της οποίας, η Ευρώπη ολόκληρος απαλλάσσεται από ένα κίνδυνον πυρκαϊάς, απόμίαν ανησυχίαν και μίαν ενόχλησιν»