Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Λιγοστές οι πληροφορίες για το τι έγινε στις μάχες του Σαγγάριου, όσες όμως φθάνουν στις ελληνικές εφημερίδες μιλούν για τεράστιες απώλειες του εχθρού, σε αντίθεση με το άκρως επικριτικό άρθρο του Παρισινού ‘’Χρόνου’’ ενώ ‘’η Εθνοσυνέλευσις της Αγκύρας ωνόμασε τον Μουσταφά Κεμάλ ‘’Στρατάρχην Νικητήν’’. Την ίδια ώρα το επικείμενο ταξίδι Γούναρη στο Λονδίνο αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από τον κυβερνητικό Τύπο, ενώ ο φιλοβασιλικός ζητά αποθεωτική υποδοχή του βασιλιά ο οποίος αναμένεται να επιστρέψει από το Μέτωπο…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΒΡΕΤΑΝΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

«Είτε δε δεχθώμεν την άποψιν την υποστηριζομένην υπό των ‘’Τάιμς’’, είτε εξηγήσωμεν την Αγγλικήν αδιαφορίαν ως επιβαλλομένην υπό του κινδύνου της διαρρήξεως της Συμμαχίας, είτε θεωρήσωμεν ως βάσιμον την υπόνοιαν ότι εσκεμμένως επεδιώχθη η εξάντλησις των ηθικών και οικονομικών δυνάμεων της Ελλάδος, όπως οδηγηθή αύτη και εις πολιτικήν εξάρτησιν, παρίσταται κατόπιν της αποκτηθείσης πείρας αναμφισβήτητον το συμπέρασμα, ότι η διπλωματική προσπάθεια του κ. Γούναρη δεν έπρεπε να στραφή μόνον προς το Λονδίνον, αλλά προς πάντας τους Συμμάχους, των οποίων η ψήφος επί του Ανατολικού ζητήματος δεν είνε παρορατέα, ως εθεωρήθη»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΝΑ ΑΠΟΘΕΩΘΗ Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ

«Ένας κατ’ ακολουθίαν γενικός και πραγματικός συναγερμός ολοκλήρου, ει δυνατόν του λαού της Αττικής, είνε επιβεβλημένος. Συναγερμός προωρισμένος να αποτελέση ιδιαιτέραν σελίδα της συγχρόνου ιστορίας. Συναγερμός ενός λαού, ο οποίος θα αποδείξη την δύναμίν του και θα επιβάλη την θέλησίν του»

• Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ

«Παρά την διανοητικήν ημών αδυναμίαν το ελάχιστον το οποίον διακρίνομεν εκ των παγκοσμίων νόμων μας συναρπάζει διότι εις την δύναμιν η οποία ρυθμίζει τους νόμους και τους κόσμους, αισθανόμεθα τον θεόν και ως εκ τούτου αποκτώμεν την βεβαιότητα ότι το Καλόν, η Αρμονία, το Αγαθόν βασιλεύουν υπεράνω ημών»

ΕΘΝΟΣ

• ΑΛΗΘΕΙΑΙ ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Η κομματική δύναμις, αυτό είνε το μόνον περιεχόμενον και ο σκοπός και το τέρμα της πολιτικής των, και ο μόνος τίτλος, τον οποίον δεν αποκάμνουν να διακράζουν διηνεκώς. Πέραν αυτού ουδεμία φιλοδοξία κινεί την ψυχήν των δια τα λοιπά υπάρχει ο αιώνιος της Ελλάδος Θεός και αυτός οφείλει να προνοήση!»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΜΟΥΣΤΑΦΑ ΚΕΜΑΛ ΑΝΕΚΗΡΥΧΘΗ ‘’ΣΤΡΑΤΑΡΧΗΣ ΝΙΚΗΤΗΣ!’’. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
• ΤΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΚΟΝ ΤΑΞΕΙΔΙΟΝ

«Το ταξείδιον τούτο δεν είνε βεβαίως δυνατόν να είνε άσχετον προς τον καθ’ ημάς τερματισμόν των στρατιωτικών επιχειρήσεων. […] Αι επιφυλάξεις του κυβερνητικού τύπου όσον αφορά το πρωθυπουργικόν ταξείδιον είνε δικαιολογημέναι πληρέστατα. Οφείλονται εις τον φόβον μήπως ήθελε πιστευθή, ότι εγκαταλείπεται το περιβόητον δόγμα της αυτοτελείας, διά του οποίου ηλώθη και πατερειπώθη το συμμαχικόν καθεστώς ως φρούριον βενιζελικόν»

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΙΤΑΛΟΣ ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΤΑΙ ΤΗΝ ΡΟΔΟΝ
• Η ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΕΚΗΡΥΞΕ ΠΑΝΣΤΡΑΤΙΑΝ ΣΕΡΒΟΙ ΚΑΙ ΤΣΕΧΟΙ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ
• ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ

«Αλλά τα διάφορα αυτά ‘’μικρά υπόλοιπα’’ μαζύ με μερικά άλλα προσυιθέμενα αποτελούν εν ‘’μέγα υπόλοιπν’’ δι’ ημάς, όπερ είνε μέγα κέρδος διά τον εχθρόν. […] Εις την Κυβέρνησιν απόκειται η τελική κρίσις, επ’ αυτήν η ευθύνη των αποφάσεων»

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ. ΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΙ Η ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΙΣ. Η ΕΛΛΑΣ ΕΙΣ ΤΑ ΟΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΝΟΥ ‘’ΧΡΟΝΟΥ’’

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΙΣ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟΝ ΣΤΑΔΙΟΝ

«Εάν υπάρχουν οι φρονούντες, ότι ο αγών έληξε και ότι τα πάντα εξηρτήθησαν εκ της λόγχης, οι τοιούτοι πλανώνται […] Ο Ελληνικός στρατός διήνοιξε λεωφόρον εις την εθνικήν πολιτικήν μας, και επί της λεωφόορυ ταύτης η πολιτική Τουρκία εργάζεται να συσσωρεύση, όχι μόνον ακάνθας και τριβόλους, αλλά και ογκολίθους. Διά τούτο πρέπει να ριφθώμεν εις τον πολιτικόν αγώνα με όλας ημών τας δυνάμεις, διότι θα διεξαγάγωμεν πάλην τραχείαν και πείσμονα, πάλην όπου θα αντιμετωπίσωμεν εχθρούς υπούλους και δολίους»

• ΠΡΟ ΠΑΝΤΟΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΚΟΜΠΟΓΙΑΝΝΙΤΙΣΜΟΣ

«Αλλ’ εφ’ όσον η Κυβέρνησις φαντάζεται, ότι είνε δυνατόν ν’ αποβή άκαρπον το ταξείδιον του κ. Γούναρη, έχει την υποχρέωσιν να σκεφθή τι θα κάμη εν περιπτώσει αποτυχίας. Διότι βεβαίως δεν υποθέτομεν ότι θ’ αξιοί να πείση τον Ελληνικόν λαόν ότι όταν η σημερινή ενέργεια αποτύχη, θ’ αρχίσωμεν να σκεπτώμεθα περί άλλης. Αυτού του είδους ο πολιτικός κομπογιαννιτισμός προϋποθέτει τουλάχιστον απεριόριστον χρόνον»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΕΚ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΠΑΡΑΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΤΗΝΩΝ. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΟΥ κ. ΖΟΡΜΠΑ
• Ο ΑΓΓΛΟΣ ΑΡΜΟΣΤΗΣ ΠΑΡΑ ΤΩ ΒΕΖΥΡΗ. ΤΟ ΑΝΕΚΟΙΝΩΣΕ ΜΕΧΡΙ ΠΟΙΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΘΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ Η ΑΓΓΛΙΑ. ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ… ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΟΥΝ – ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΤΩΡΑ … ΕΙΡΗΝΗΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΙΜΙΟΥΣ ΚΑΙ ΓΕΝΝΑΙΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΑΝΗΚΕΙ ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

«Ελινε καιρός, νομίζομεν, να αντιληφθή η κυβερνώσα σήμερον μερίς ότι έπαυσε να είνε αντιπολίτευσις και έγεινε Κυβέρνησις. […] και όταν μία πολιτική μερίς από αντιπολιτεύσεως γίνεται Κυβέρνησις, βέβαια δεν σκέπτεται το ίσιον, ουδέ θέτει εις κίνδυνον τα εθνικά συμφέροντα διά της εμμονής της εις προλήψεις και οροκαταλήψεις δυναμένας να πλήξουν εις τα καίρια μεγάλα και πολύτιμα συμφέροντα της Χλωρας ην αύτη κυβερνά»

• ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΝΩ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΦΡΟΥΡΕΙ…

ΠΩΣ ΔΙΕΠΕΡΑΙΩΘΗ Η ΣΤΡΑΤΙΑ ΕΝΤΕΥΘΕΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ – ΚΑΤΑΠΛΗΞΙΣ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ – ΕΧΑΣΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑΝ – ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΙΣ ΤΩΝ ΔΥΣΧΕΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣ ΑΓΚΥΡΑΝ ΠΡΟΕΛΑΣΕΩΣ – ΜΕΓΑΛΑΙ ΘΥΣΙΑΙ ΚΑΙ ΑΜΦΙΒΟΛΑ ΚΕΡΔΗ – Η ΛΥΠΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΑΠΟΧΩΡΟΥΝΤΟΣ – ΟΙ ΒΟΓΓΟΙ ΤΩΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΙΓΗ ΤΩΝ ΤΑΦΩΝ – ΠΩΣ ΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΑΛΜΟΙ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΙΣΤΩΝ ΜΑΣ – ΔΕΝ ΦΡΟΥΡΟΥΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑΣ ΞΕΝΑΣ ΧΩΡΑΣ ΑΛΛΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ – ΒΑΡΥΤΑΤΑ ΠΙΕΖΕΙ ΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΩΝΑΣ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΙΑ – ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ ΠΑΡΑ ΑΥΤΗ

ΚΡΑΥΓΗ ΠΡΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΠΡΩΪΝΗ

• Η ΕΛΛΑΣ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΛΕΥΡΟΝ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

«Η Ελλάς σήμερον δεν τάσσεται μόνον αποκλειστικώς παρά το πλευρόν της Αγγλίας, αλλ’ οφείλει και να αμυνθή κατά της αμειλίκτου εχθρότητος της Γαλλίας. Ο Ελληνικός Λαός πρέπει να κατανοήση σαφώς, ότι η Γαλλία σήμερον είνε ο χείριστος των εχθρών της Ελλάδος, χειρότερος των Τούρκων, και οφείλει να αμυνθή κατά του εχθρού τούτου κατά την στοιχειώδη άμυναν την επιβαλλομένην κατά παντός εχθρού επιτιθεμένου μανιωδώς και αποσκοπούντος τον όλεθρον του αμυνομένου»

• Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΝΙΚΗΤΗΣ

«Ιδού διατί η υποδοχή του πρώτου Έλληνος – στρατιώτου, ο Οποίος επανέρχεται από το Μέτωπον διά να αναγγείλη εις τον λαόν Του την νίκην πρέπει να προσλάβη τας αναλογίας αληθινού θριάμβου. Ιδού διατί ο λαός της πρωτευούσης του Ελληνισμού αναμένει με λαχτάραν την ώραν και την στιγμήν κατά την οποίαν θα αποθεώση, εις το Πρόσωπον του εστεμμένου αρχηγού του, τον αθάνατον Ελληνικόν στρατόν ο οποίος εστεφάνωσε και πάλιν με χρυσάς και αμαράντους δάφνας το μέτωπον της Ελλάδος μας»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ . ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΕΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
• Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΠΑΝΤΑ ΕΙΣ ΤΑΣ ΑΝΤΕΡΓΑΤΙΚΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΕΙΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΥΠΟΔΟΧΗ
• ΑΝΕΚΑΛΥΦΘΗ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ
• Ο ΔΙΠΛΟΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

«Εις το έργον λοιπόν του Βασιλέως Κωνσταντίνου θα αναγνωρίση η ιστορία διπλούν στέφανον. Ο προσφιλέστερος όμως δι’ Αυτόν στέφανος είναι η λατρεία, μεθ’ ης τον περιβάλλει ο λαός Του, ο λαός ο παλαιός και ο λαός ο νέος!»