Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 12 Οκτωβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Απρόβλεπτες εξελίξεις στην Ουγγαρία και την Πορτογαλία, προστίθενται στα δεδομένα που απειλούν με νέους πολεμικούς κινδύνους την ευρωπαϊκή ήπειρο και ‘’περιθωριοποίηση’’ του Ανατολικού ζητήματος, ‘’η δε απασχόλησις της Ευρώπης με τας νέας ταύτας περιπλοκάς μας απομακρύνει απ’ αυτής’’…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΟ ΟΡΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ

«Ζήτημα αληθώς προέχον διά την Ελλάδα εν τη ρυθμίσει του Μικρασιατικού ζητήματος είνε η τύχη των εν Μικρά Ασία Ελληνικών πληθυσμών. Αναμφιβόλως δε περί τούτου πρέπει να υπάρξη απόλυτος εξασφάλισις δι’ εγγυήσεων μη εξαρτωμένων εκ της καλής θελήσεως των Τούρκων, οίτινες απεδείχθησαν πάντοτε κακόπιστοι εν παρομοίαις περιπτώσεις […] Επί των λοιπών σημείωντ ης Ελληνοτουρκικής διαφοράς πάσα υποχώρησις δέον να θεωρηθή δυνατή»

• Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΓΙΚΟΥ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Η ΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ Η ΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

«Ό,τι γενικώς επί του παρόντος δύναται να λεχθή είνε ότι η Ελλάς δεν θα διστάση ν’ αναλάβη πρωτοβουλίαν εις την στρατιωτικήν και πολιτικήν δράσίν της, πρωτοβουλίαν διαγραφομένην υπό του Ελληνικού αποκλειστικώς συμφέροντος. Ας οπλισθώμεν με θάρρος και υπομονήν. Η Γαλλία δεν εδίστασε να ρίψη την Ελλάδα εις τα ύδατα του Σηκουάνα. Αλλ’ η Ελλάς δεν επνίγη. Η πρωτοβουλία της θα την σώση και παρά την Γαλλική εχθρότητα»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

«Και είνε απαραίτητος ακόμη η ταχεία σύγκλησις του συνεδρίου, ίνα ο Ελληνικός λαός σύμπας, μάθη ότι η κοινή συνείδησις των φιλελευθέρων αποκρούει κατηγορηματικώς και καταδικάζει ομοθύμως τους αδιαλλάκτους […] Είνε δυνατόν κατά τοιαύτας κρισιμωτάτας στιγμάς να προσέρχωνται οι φιλελεύθεροι εις την Συνέλευσιν με το φίμωτρον εις το στόμα; Επιτρέπεται ν’ αποτελούν μίαν διαρκή άρνησιν άνευ διαμαρτυρίας τινος διά τα τελούμενα; […] Έν μέγα κόμμα με τας υψίστας παραδόσεις και τας υπηρεσίας των φιλελευθέρων δεν επιτρέπεται να διασύρεται τοιουτοτρόπως. Δεν επιτρέπεται να σιγά!»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΟΥΔΕΝ ΘΕΤΙΚΟΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΚ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΣ ΜΠΡΙΑΝ – ΓΟΥΝΑΡΗ. ΚΑΘΟΡΙΣΘΗ ΜΟΝΟΝ ΕΠΙΣΗΜΩΣ Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
• ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Από τεσσάρων ημερών ο αιθήρ και τα τηλεγραφικά σύρματα, δονούνται διαρκώς εκ Παρισίων. Μας παρέχουν τας πληροφορίας περί των αποτελεσμάτων του ταξειδίου του κ. Πρωθυπουργού και του κ. υπουργού των Εξωτερικών. Και η συνολική εντύπωσις εκ των ενεργειών τούτων; Πανηγυρική αποτυχία. Θριαμβευτικόν ναυάγιον. […] Ο κ. Γούναρης επιστρέφων μετ’ ολίγον εξ Ευρώπης, δεν θα έχη να μας αναγγείλη παρά μόνον καταστροφάς. Το προεκλογικόν ψεύδος με το οποίον ο παλαιοκομματισμός παρέσυρε τον λαόν εις τον όλεθρον και το μετεκλογικόν ψεύδος με το οποίον επί ένδεκα μήνας ενανούρισε τον λαόν, θα έχουν μετ’ ολίγον την έμπρακτον επισφράγισίν των»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΧΗ ΚΑΡΛΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΟΥΓΓΡΩΝ
• ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟΝ ΜΙΚΡΑΣ ΑΝΤΑΝΤ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑΝ
• 1821-1921 ΓΑΛΛΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ. ΠΡΟ ΕΚΑΤΟΝ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΤΩΝ

«Αλλ’ είνε πράγματι παράδοξον και καταντά αληθινόν φαινόμενον να βλέπη κανείς, εξαίφνης, την ιστορίαν επαναλαμβανομένην σχεδόν κατά λέξιν εις απόστασιν 100 ακριβώς ετών. Και όμως αυτό συμβαίνει σήμερον με τον ελληνο-τουρκικόν πόλεμον, με το ζήτημα της διατηρήσεως των Τούρκων εις την Ευρώπην και με την διαίρεσιν της παγκοσμίου Κοινής γνώμης εις δύο αντιθέτους σχολάς –την τουρκόφιλον και την φιλελληνικήν. Τα αυτά προβλήματα ετίθεντο προ ενός ακριβώς αιώνος»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΤΩΝ ΕΧΘΡΩΝ ΜΑΣ

«Ουδέποτε αι θυσίαι υπέρ των πατριωτικών ιδεωδών εκλόνισαν τον Ελληνικόν Λαόν και ουδέποτε Λαός έδωσε τόσον υψηλά παραδείγματα, όσον ο Ελληνικός. Εκείνοι, οίτινες επίστευσαν εις τας κατ’ αυτού συκοφαντίας και εστήριζον ελπίδας επλανήθησαν, όπως πλανώνται εκείνοι, οίτινες ίσως πιστεύουν ακόμη, ότι είνε δυνατόν η Ελλάς να εγκαταλείψη εδάφη κατοικούμενα υπό Ελλήνων και να ίδη πάλιν υπαγομένους υπό δουλείαν αδελφούς άπαξ απελευθερωθέντας διά των όπλων και του ποταμού των αιμάτων, άτινα έυχσεν αφειδώς όλος ο Ελληνισμός»

• ΜΕΤΑ ΕΚΑΤΟΝ ΕΤΗ ;

ΕΣΤΙΑ

• ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥ ΤΑΞΕΙΔΙΟΥ

«Η Ελληνική αποστολή θα επανέλθη εκ του ταξειδίου της πλουσία εις πληροφορίας και εντυπώσεις μόνον περί των σκέψεων, αίτινες κρατούν εις τας πρωτευούσας, τας οποίας επεσκέφθη. Θα τας φέρη εδώ και θα εργασθή, έχουσα αυτάς υπόψη της, εις το να δώση νέαν κατεύθυνσιν εις την πολιτικήν της, εις το να λάβη νέας αποφάσεις, τας οποίας, κομίζουσα πάλιν εις την Ευρώπην, θα ζητήση να επιτύχη αποτελέσματα. Θα κάμη δηλαδή εκείνο, το οποίον έπρεπε να είχε γίνη προ της αναχωρήσεως των κ.κ. Δ. Γούναρη και Γ. Μπαλτατζή, αν ηθέλαμεν να έχωμεν ελπίδας τελικων αποτελεσμάτων»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΑΙ ΔΥΟ ΝΕΑΙ ΠΕΡΙΠΛΟΚΑΙ

«Και ενώ παρά τον Ατλαντικόν αναστηλούνται η τυραννία των πολλών, παρά τον Δούναβιν εδραιούται η τυραννία των ολίγων! […] Οπωσδήποτε όμως αι δύο αύται περιπλοκαί απασχολούν σήμερον τας Κυβερνήσεις και την κοινήν γνώμην των συμμάχων και παραμερίζουν το Ανατολικόν ζήτημα, τούθ’ όπερ είναι ήκιστα ευχάριστον από Ελληνικής απόψεως διότι η χώρα ημών έχει ανάγκη να εισέλθη το ταχύτερον εις την οδόν της ειρήνης και της περισσυλογής, η δε απασχόλησις της Ευρώπης με τας νέας ταύτας περιπλοκάς μας απομακρύνει απ’ αυτής»

• ΠΕΡΙ ΤΟ ΤΑΞΕΙΔΙΟΝ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ. Ο κ. ΜΠΡΙΑΝ ΤΟΥ ΤΑ ΕΙΠΕ ΝΕΤΑ – ΣΚΕΤΑ. ΜΕ ΚΑΜΜΙΑΝ ΓΑΛΛΙΚΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΗΛΘΕΝ ΕΙΣ ΕΠΑΦΗΝ Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ; ΠΤΑΙΕΙ Η ΓΑΛΛΙΑ; ΠΤΑΙΕΙ Η ΕΛΛΑΣ;

«Αι Κυβερνήσεις και εν γένει τα πρόσωπα έρχονται και παρέρχονται, αλλά τα Έθνη παραμένουν αιωνόβια. Κατακρίνοντες την πολιτικήν  των Ελληνικών Κυβερνήσεων απέναντι της Γαλλίας, δικαιούμεθα εξ ίσου να παραπονεθώμεν και κατά της Γαλλίας, της οποίας οι πολιτικοί άνδρες είναι αδύνατον να μη αντιληφθούνότι όσας δήποτε και αν υποστή ο Ελληνισμός μειώσεις και όσα δήποτε και αν διεπράχθησαν εκ στιγμιαίας παραφοράς σφάλματα, θα παραμείνη πάντοτε μία Ελλάς, της οποίας η φιλία δεν δύναται να θεωρηθή άχρηστος απέναντι της εφημέρου φιλίας μιας Τουρκίας»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΙΠΛΟΚΗ

«Και ιδού σήμερον η Μεσευρώπη, οία εδημιουργήθη μεταπολεμικώς, υπό τον κίνδυνον γενικής αναφλέξεως. […] Εκ της νέας ταύτης καταστάσεως είναι αναμφίβολον ότι θα επηρεασθούν και τα εκκρεμή ελληνικά ζητήματα, τουλάχιστον εκ της αναποφεύκτου μειώσεως του διά το Ανατολικόν γενικού ενδιαφέροντος»

ΠΡΩΪΝΗ

• Ο ‘’ΚΑΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ’’ ΚΑΙ Η ΤΟΥΡΚΟΓΑΛΛΙΚΗ ΜΑΧΑΙΡΑ

«Επισείεται δηλαδή διά των χειρών του κ. Μπριάν μία Τουρκογαλλική μάχαιρα κατά της Ελλάδος και ο κ. Μπριάν μας λέγει ή αυτοκτονείτε ή ιδού η μάχαιρα θα την εμπήξωμεν μετά του Κεμάλ εις τα πλευρά σας. Ουδείς Έλλην είτε πολίτης, είτε στρατιωτικός δύναται να πτοηθή εκ των απειλών τούτων […] Την Ελλάδα δεν θα την διευθύνουν ποτέ πλέον ούτε αι λόγχαι των Μαύρων, ούτε οι πτερνιστήρες των ιπποτών της, ούτε τα τηλεγραφήματα των Γάλλων κεφαλαιοκρατών»

• ΤΙ ΕΥΧΕΤΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΤΟ ΕΝΙΑΙΟΝ ΜΕΤΩΠΟΝ

«Η Ευρώπη διέρχεται ένα κακόν τέταρτον. Η ειρήνη του κόσμου κινδυνεύει. Το καθεστώς το οποίον έπλασαν αι πρόσφατοι συνθήκαι δεν φαίνεται τώρα στερεόν. […] Η ευχή των Ελλήνων είνε μία: Να μη ραγή η αλληλεγγύη των Συμμάχων. Να ευρεθή τρόπος διαλύσεως των δυσπιστιών, αι οποίαι απειλούσαι την ομόνοιαν εν τη Συμμαχική οικογενεία απειλούν την ειρήνην του κόσμου»

ΣΚΡΙΠ

• ΣΟΒΑΡΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΕΡΙΠΛΟΚΩΝ. ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΤΗΣ Μ. ΑΝΤΑΝΤ ΕΚΗΡΥΞΑΝ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΙΝ
• ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ
• ΑΠΡΟΟΠΤΟΙ ΠΕΡΙΠΛΟΚΑΙ

«Δύο γεγονότα απρόοπτα, η δι’ αεροπλάνου επάνοδος του τέως Καισαροβασιλεως της Ουγγαρίας Καρόλου, και η έκρηξις του κομμουνιστικού κινηματος εις την από πολλού παύσασαν, ως φαίνεται, να εμφανίζεται ως εύθυμος Πορτογαλίαν, τείνουν, κατά τας τηλεγραφικάς πληροφορίας, αφ΄ενός μεν να δημιουργήσουν κινδύνους νέου παγκοσμίου πολέμου, αφ’ ετέρου δε να υποκαταστήσουν εις την σπουδαιότητα και την θέσιν της συζητήσεως το Ανατολικόν ζήτημα»

ΣΦΑΙΡΑ

• Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
• ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ 1920
• Ο ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ