Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η μάχη συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων συνεχίζεται, οδηγώντας στην αναβολή της Διάσκεψης των Παρισίων. Οι αρνητικές για τα ελληνικά συμφέροντα προτάσεις που φέρεται να προωθεί η Αγγλία,  μέχρι τώρα θεωρούμενη ως θερμός υποστηρικτής της Ελλάδας, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενημέρωσης του λαού για τα πραγματικά σχέδια και γεγονότα που αφορούν το μέλλον του…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ ΗΤΙΣ ΔΕΝ ΕΓΕΙΝΕΝ

«Διά την Β. Ήπειρον έχομεν κύρωσιν των Ελληνικών διεκδικήσεων, αίτινες συνεκρότησαν Αγγλογαλλικόν σχέδιον διαγραφής των νοτίων συνόρων της Αλβανίας. Διά τα Δωδεκάνησα είχομεν την Αγγλικήν βούλησιν γενομένην κατάδηλον […] Αλλ’ έπρεπε να δωρηθή εις την Ιταλικήν φιλίαν κάτι. Η στάσις της επισήμου Ελλάδος έναντι της Βορ. Ηπείρου εδώρησε την Β. Ήπειρον. Η αφελής αποδοχή της αναθεωρήσεως της συνθήκης των Σεβρών εχάρισε τα Δωδεκάνησα. Υποδούλωσις τριακοσίων χιλιάδων απελευθερωθέντων ελλήνων το πρώτο αντάλλαγμα της τυραννομαχίας»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΤΗΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

«Η Μικρασιατική πολιτική εστηρίχθη πάντοτε, και επί του πρώην και επί του νυν καθεστώτος, εις την βεβαιότητα ότι η δημιουργία ισχυρού κράτους Μεσογειακού εξυπηρετεί τα βρεταννικά συμφέροντα. Αλλ’ η πεποίθησις αύτη, ην και η κοινή γνώμη συνεμερίσθη, δεν εδικαιώθη εκ των γεγονότων […] Η Ελλάς δε, εξακολουθούσα την διαγεγραμμένην πολιτικήν, θα είνε ηναγκασμένη ήδη να συνεχίση τον πόλεμον διά των ιδίων μόνον πόρων και ν’ αναμένη συγχρόνως τον τερματισμόν των διαπραγματεύσεων μεταξύ των Συμμάχων […] Είνε εξ υπερτάτης ανάγκης επιβεβλημένη η λήψις οριστικών αποφάσεων προ της ενάρξεως της νέας πολεμικής περιόδου»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ

«Δεν ήρκει, ότι δεν δυνάμεθα να ελπίζωμεν διά τα Δωδεκάνησα. Δεν ήρκει, ότι απεδέχθημεν εκ των προτέρων πάσαν απόφασιν των Δυνάμεων διά την ειρήνευσιν. Δεν ήρκει, ότι αύται φαίνονται αποφασισμέναι να επιβάλουν την παρά του ελληνικού στρατού εκκένωσιν της Μ. Ασίας […] Έπρεπεν, επιπροσθέτως να προβάλη το ζήτημα της Θράκης, ίνα αρχίση η συμπλήρωσις του κύκλου της καταστροφής! […] Διά τους Θράκας, διά τους Έλληνας εν γένει, δενε υπάρχει ή μία σκέψις και μία απάντησις : Η απόλυτος και κατηγορηματική άρνησις προς πάσαν τροποποίησιν. Ας παύση ο Ανταλκίδειος κύκλος!»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΑΝΕΒΛΗΘΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΔΙΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΘΗ ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟΝ ΥΠΟΜΝΗΜΑ
• ΑΡΙΘΜΟΙ

«Μετά των Δημοκρατικών Δυνάμεων δεν συνεμάχησε, δεν ηγωνίσθη εν τμήμα του ελληνικού λαού. Μετ’ αυτών συνέπραξεν ενιαίος, αδιαίρετος ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ, ξένος διά της καταπληκτικής πλειονοψηφίας του προς την ψήφον της 1^ης Νοεμβρίου, ξένος προς τον κ. Γούναρην και τους θλιβερούς συνεργάτας του… Ποία λογική ή ποία ηθική επιτρέπει να πληγή θανασίμως, ανεπανορθώτως δι’ αυτούς;»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΟΛΗΝ, ΔΥΣΟΙΩΝΟΙ ΠΟΡΒΛΕΨΕΙΣ

Η ΕΛΛΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΟΛΗΝ. ΖΗΤΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ

«Ουδείς αγνοεί ότι ευρισκόμεθα ενώπιον παταγώδους συγκρούσεως της ανατολικής πολιτικής των τριών Δυνάμεων. Και το γεγονός δέον να είνε ιδιαιτέρως απογοητευτικόν διά τον λόρδον Κώρζον όστις (…) βλέπει ήδη μετά τρεις μήνας αντί του ενιαίου διπλωματικού μετώπου ανακύπτοντα τρία μέτωπα, τρεις πολιτικάς, τρία σχέδια, τρεις σκοπούς! […] Ως προς την Ελλάδα […] Η συντήρησις και παγίωσις της θέσεώς μας είνε μόνον ζήτημα οικονομικής αντοχής του Κράτους και η οικονομική αυτή αντοχή ζήτημα επαρκείας της Κυβερνήσεως»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΠΑΛΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΙΣΧΥΡΩΝ

«Η κίνησις εν Αγγλία των σπουδαίων, είνε και οφείλει να κριθή, ως εξαιρετικής πολιτικής σημασίας γεγονός, του οποίου ουδείς δύναται να προΐδη ούτε την έκτασιν, ούτε τας συνεπείας. Όπως και ουδείς δύναται να πιστεύση, ότι είνε δυνατόν να αφεθή η Γαλλία να ενασκήση επί πολύ και να επιβάλη πολιτικήν δουλωτικήν άλλων λαών και ανελεύθερον διά τους Λαούς της Ευρώπης. Εάν δε το μέλλον είνε άγνωστον, η αύριον διά την Ευρώπην παν άλλο ή ευδία φαίνεται ανατέλλουσα»

ΕΣΤΙΑ

• ΤΗΝ ΦΩΝΗΝ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

«Αλλ’ επί τέλους! Εδέχθημεν εκ των προτέρων και αναμένομεν μίαν απόφασιν. Δεν μας επιτρέπεται τουλάχιστον να μεταχειρισθώμεν τα στοιχειώδη ένδικα μέσα διά να την καταστήσωμεν επιεικεστέραν; Απαγορεύεται και να ακουσθή τουλάχιστον η φωνή η Ελληνική διεκδικούσα τα δίκαιά της; […] Ποία ανακοίνωσις, έστω και ανεπίσημος, έδωκεν εις την Κοινήν Γνώμην της Ευρώπης να γνωρίζη ποίον είνε το όριον, κάτω του οποίου ο Ελληνικός λαός θα θεωρήση τον εαυτόν του αδικηθέντα;»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΔΙΑΤΙ ΑΝΕΒΛΗΘΗ Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ

Η ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΙ Η ΙΤΑΛΙΑ ΜΕΛΕΤΟΥΝ ΤΟ ΣΧΕΤΙΚΟΝ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

ΑΙ ΜΕΓΑΛΑΙ ΑΓΓΛΟΓΑΛΛΙΚΑΙ ΔΙΑΦΩΝΙΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΘΑΚΗΝ ΚΑΙ ΤΑΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

«Μεγάλαι διαφωνίαι υπάρχουν μεταξύ των Κυβερνήσεων Αγγλίας και Γαλλίας εις το ζήτημα του καθεστώτος της Θράκης, καθώς και εις το ζήτημα των μέτρων, άτινα δέον να ληφθούν από των Δυνάμεων, εν περιπτώσει καθ’ ην η Άγκυρα ήθελεν απορρίψει τους ανακοινωθέντας ήδη όρους των Συμμάχων»

• ΕΙΝΕ ΣΙΓΗ ΕΝΟΧΟΥ;

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ ΕΦ’ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ

ΟΦΕΙΛΟΜΕΝ Ν’ ΑΠΟΔΕΧΘΩΜΕΝ ΤΗΝ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΙΝ ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ

ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

«Ο λόρδος Κώρζον, μεταβαίνων εις Παρισίους, όπως μετάσχη της αναβληθείσης Διασκέψεως διά το Ανατολικόν ζήτημα, επρόκειτο να είνε κομιστής σαφών προτάσεων της Αγγλίας περί της μεσολαβήσεως εις την Ελληνοτουρκικήν διαφοράν και των γενικών βάσεων της ειρήνης. Τας βάσεις ταύτας, οι δύο εμπόλεμοι θα ώφειλον ν’ αποδεχθούν πριν προσέλθουν εις τας συζητήσεις περί λεπτομερειών της γενικής ειρήνης»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

«Εγράφη επανειλημμένως, ότι η Αμερική δεν θα μετάσχη της Διασκέψεως της Γενούης […] Η απουσία της Αμερικής, μεγίστου παράγοντος εις τον πόθον της εξασφαλίσεως της ειρήνης και της οικονομικής ανορθώσεως, μεγάλως δε εργασθείσης διά την επιτυχίαν του τοιούτου προγράμματος, θα αποτελέση, εάν επαληθεύση, κενόν λίαν αισθητόν, και ήκιστα αναπληρωθησόμενον»

• ΤΑ ΕΝ ΑΝΑΤΟΛΙΑ ΙΤΑΛΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΡΑΓΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

«Περιπέτεια αληθώς τραγική, η παράτασις της οποίας εγκυμονεί κινδύνους πολύ μεγαλειτέρους εκείνων, τους οποίους υποπτευόμεθα. Αλλά τα Κράτη δεν είνε βέβαια κτηματικαί περιουσίαι των εκάστοτε Κυβερνήσεων, και μάλιστα όταν αύται προέρχονται εκ του λαού. […] Το Έθνος πάντως αξιοί να τεθή το ταχύτερον αντιμέτωπον της ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΟΣ, ίνα επί τέλους, εν επιγνώσει αυτής, κατατοπίση τας περαιτέρω αποφάσεις του αναλόγως των ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ και κατόπιν να ερευνήση ψυχραίμως περί των αιτίων και των υπευθύνων της μετανοεμβριανής περιόδου. Επί του παρόντος εκείνο το οποίον επείγει είνε μία ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΙΣ της εκκρεμότητος και μία ταχεία λήξις της διανυομένης ήδη τραγικής περιπετείας»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΟΛΗΝ

«Αν η αναβολή παραταθή επί δέκα ή δεκαπέντε ημέρας, μη υπάρχοντος σήμερον Ιησού του Ναυή διά να προστάξη εις τον Ήλιον να σταματήση, η Διάσκεψις θα συνέλθη κατά Φεβρουάριον. […] Οι υπεύθυνοι Ιταλικοί κύκλοι φρονούν ότι η λύσις του Ανατολικού θα βραδύνη ακόμη επί πολύ. Άλλοι, εν Αγγλία, φοβούνται μήπως παραπεμφθή εις τας Ελληνικάς καλένδας. […] Τι θα πράξη, εν τοιαύτη περιπτώσει η Ελλάς; […] Ο παρερχόμενος χρόνος είναι πολύτιμος και ολεθρία θ’ απέβαινεν η απώλεια αυτού»

ΠΡΩΙΝΗ

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΣ ΓΟΥΝΑΡΗ ΠΟΥΑΝΚΑΡΕ

«Εις το Συνέδριον των Παρισίων δεν θα συμμετείχεν η Ελλάς, ενώ εις την Γένουαν θα παρακαθήση. Επίσης εις την Γένουαν θέλουν παρακαθήση εν τω Συνεδρίω και οι αντιπρόσωποι των Βαλκανικών. […] Συνεπώς η αναβολή οφείλει να κριθή, ως αληθώς είνε, ωφέλιμος τουτέστιν, διά την ευτυχή διευθέτησιν των εθνικών ζητημάτων. […] Ο Λαός δεν πρέπει να απατάται εκ των ψευδών φημών και των συκοφαντικών δημοσιευμάτων. Πρέπι να γνωρίζη, ότι αι εθνικαί υποθέσεις ευρίσκονται εις καλήν οδόν και εις καλάς χείρας, η δε παράτασις της επιλύσεως και της διευθετήσεως αυτών, προέρχεται εκ του μεγέθους του διεξαγομένου αγώνος»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΟΙ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ

«Δεν παρήλθον είκοσι τέσσαρες ώραι από των μελοδραματικών αυτών αποστροφών και ήλθεν η αναγγελία του νέου Μετώπου το οποίον ήνοιξαν οι απροσδόκητοι συνεργάται του Κεμάλ κατά του στρατού μας. Το θέαμα σφίγγει πάσαν Ελληνικήν καρδίαν εξ οδύνης. Αλλά δεν είνε και εντελώς νέον. Είνε μία ειλικρινεστέρα και περισσότερον ωμή έκφρασις των αγώνων τους οποίους διεξάγει ο βενιζελισμός αφ’ ης στιγμής ετέθη αντιμέτωπος προς τον Ελληνικόν λαόν και απεφάσισε να δαμάση τας θελήσεις του»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΩΝ

«Το άρθρον του ‘’Παρατηρητού’’ ανοίγει μίαν νέαν φάσιν εις τον μεγάλον αυτόν ανταγωνισμόν μεταξύ του ιμπεριαλισμού των στρατοκρατών και του ιμπεριαλισμού των εμπόρων»

• ΑΝΑΙΡΕΣΙΣ ΤΩΝ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ
• ΝΕΑ ΑΝΑΒΟΛΗ

ΣΚΡΙΠ

• Ο ΑΓΓΛΟΣ ΑΡΜΟΣΤΗΣ ΔΕΝ ΘΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΟΝ ΜΕΛΕΤΙΟΝ
• ΜΕ ΕΠΑΙΤΙΔΑ ΧΕΙΡΑ ΩΠΛΙΣΜΕΝΗΝ ΜΕ ΒΟΜΒΑ

«Δεν γνωρίζομεν αν αι ύπουλοι και απατηλαί προτάσεις του απαισίου αυτού ανθρώπου εύρον ώτα Ελλήνων να ακουσθούν ευμενώς και έδαφος πρόσφορον ίνα καλλιεργηθώσιν εν Αγγλία. Αλλ’ είνε βέβαιον ότι εν Ελλάδι μόνον ως παραλήρημα παράφρονος θα γίνουν δεκταί – εάν φθάσουν μέχρις Αθηνών- και ως τελευταία απόπειρα κακοποιού αδυνατούντος να πλήξη εκ του εμφανούς και εμφανιζομένου ως επαίτου εις την θύραν της οικίας την οποίαν έχει επισημάνει, διά να ρίψη εις τα υπόγεια αυτής την βόμβαν με την οποίαν έχει οπλίσει την επαίτιδα χείρα του»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΑ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΑ

«Και ενώ επί τοιούτου διπλωματικού –προσωρινώς- επιπέδου μάχονται αι δύο πρώην σύμμαχοι Μεγάλαι Δυνάμεις, εύρον ως πρόσχημα την μεσολάβησίν των εις την Ελληνοτουρκικήν διαφοράν, όπως προλάβουν –τάχα- την επανάληψιν των εχθροπραξιών μεταξύ των δύο εμπολέμων κατά την προσεχή άνοιξιν. Αλλ’ έστω και τούτο. Παρά τα προσχήματα η ουσία είνε, ότι η μεν Αγγλία θέλει την ασφάλειαν των Στενών και μίαν Τουρκίαν καχεκτικήν (…) ενώ η Γαλλία –παρά το πάθημά της- εννοεί την ανασύστασιν της Τουρκικής αυτοκρατορίας»

• Η ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΛΗΞΑΝ ΕΤΟΣ 1921