Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό εστιάζεται η αρθρογραφία στα πρωτοσέλιδα του ημερήσιου Τύπου, ενώ ‘’αι απογοητευτικαί ειδήσεις περί των εθνικών ζητημάτων επέρχονται αλλεπάλληλοι’’…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΜΟΝΟΝ ΔΙ’ ΕΚΛΟΓΩΝ

Η επάνοδος του κ. Πρωθυπουργού εξ Ευρώπης θα συμπέση κατά τας πιθανωτέρας προβλέψεις προς την δημιουργίαν πολιτικής κρίσεως […] Επιβάλλεται δε όντως από τούδε εξετασθή ο τρόπος, κατά τον οποίον δέον ν’ αντιμετωπισθή η κρίσις αύτη και διά να παρασκευασθή η δημοσία γνώμη, αλλά και διά να προληφθούν οι βίαιοι κλονισμοί […] Διά την έξοδον συνεπώς εκ της εγκυμονουμένης πολιτικής κρίσεως είς και μόνον τρόπος απομένει, η ενέργεια εκλογών»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ

«Έχομεν τον όφιν εις την μασχάλην. Αν δεν δυνάμεθα ακόμη να θρυμματίσωμεν την κεφαλήν του, δυνάμεθα όμως να συντρίψωμεν το σώμά του. Ετονίσαμεν πολλάκις ότι η ηθική του κατά της βενιζελικής τυραννίας αγώνος, η θριαμβεύσασα εις την περισυνήν εκλογήν, επιβάλλει όπως εκκαθαρισθή το έδαφος από στοιχεία αναρχικά, άτινα περικλείει ο βενιζελισμός. Η ιδία ηθική επιτάσσει να πληγή η κυοφορουμένη ευρεία βενιζελική ανταρσία»

ΕΘΝΟΣ

• ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

«Αι απογοητευτικαί ειδήσεις περί των εθνικών ζητημάτων επέρχονται αλλεπάλληλοι. Δεν θα ομιλήσωμεν διά τας υπερτάτας και άνευ προηγουμένου παραδείγματος θυσίας, εις ας προέβη η Ελλάς διά τον μικρασιατικόν αγώνα. Γνωρίζομεν ότι η χαμιτικώς λειτουργούσα λογοκρισία θ’ απήλειφε τα γραφόμενα. Αλλ’ εν πάση περιπτώσει δεν δυνάμεθα ή να τονίσωμεν το γεγονός, ότι οι άνθρωποι, οίτινες έως χθες εξηπάτων, ως πάντοτε τον ελληνικόν λαόν με τραγικά ψεύδη, οικτράς ουτοπίας και αστηρίκτους ελπίδας αρχίζουν ήδη να βλέπουν καθαρά και ν’ αντιλαμβάνωνται την φρικτήν διά το έθνος πραγματικότητα ην εδημιούργησαν εντός δεκατριών μηνών»

• Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑΣ

Η σημασία των αρραβώνων της πριγκηπίσσης Μαίρης. Τάσις της Βασιλευούσης οικογενείας προς ‘’Εθνικοποίησιν’’. Η καταπάτησις της ‘’απηρχαιωμένης εθιμοτυπίας’’

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο κ. ΜΠΟΥΓΙΟΝ ΕΙΣ ΤΟ ΙΚΟΝΙΟΝ. ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΓΙΟΥΣΟΥΦ ΚΕΜΑΛ. Η ΕΚΤΕΛΕΣΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΟ-ΚΕΜΑΛΙΚΗΣ

«Λέγεται επίσης, ότι ο κ. Μπουγιόν θα επωφεληθή της εν λόγω συναντήσεως διά να συστήση εις τους Κεμαλικούς, απηχών τας γνώμας των Γαλλικών πολιτικών κύκλων, όπως μετριάσουν τας αξιώσεις των, ίνα ούτω εξευρεθή έδαφος προς συνομολόγησιν ειρήνης μετά της Ελλάδος και τερματισμόν της υφισταμένης ανωμάλου καταστάσεως εν Ανατολή»

• ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΡΚΩΝ-ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΕΠΕΚΥΡΩΘΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΑΓΓΛΙΚΩΝ ΒΟΥΛΩΝ Η ΙΡΛΑΝΔΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
• ΤΟ ΨΥΧΟΡΡΑΓΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΤΑΝΤ ΚΑΙ Η ΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

«Βίαια, απότομα και διαδοχικά επέρχονται τα κατά της Τριπλής Συνεννοήσεως κτυπήματα […] Εκείνο το οποίον είναι παραδοξότερον είναι η μεταξύ των τριών Δυνάμεων της Συνεννοήσεως εις εν και μόνον ζήτημα σύμπτωσις γνωμών, εις την απόφασιν, εις την επίμονον θέλησιν από κοινού και εν συμπνοία (;) να καθορίσουν το νέον καθεστώς της Ανατολής. […] Το όλον ζήτημα διά την Ελληνικήν Κυβέρνησιν είναι ζήτημα τακτικής, και διά τον επιτυχή χειρισμόν του ζητήματος αυτού θα ηθέλαμεν να έχωμεν μερικάς εγγυήσεις»

• ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ …ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ. Η ΔΡΑΣΙΣ ΕΝΟΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΛΟΧΟΥ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΑΙ ΛΑΪΚΑΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

«Οφείλει δε να οργανωθή ο Ελληνικός Λαός. Οφείλει να πράξη τούτο διά πολλούς λόγους, αι δε οργανώσεις αυτού μακράν από του να αποτελούν απειλήν κατά της Πολιτείας, οφείλουν να διενεργούν τον έλεγχον των πράξεων αυτής και να υπάρξουν υποστηρικταί της Πολιτείας, αλλά και ελεγκταί αυτής. Αλλ’ οφείλουν αι Λαϊκαί οργανώσεις να αντιμετωπίσουν και τους κινδύνους, τους εκ του Βενιζελισμού, οίτινες και πολλοί είνε και υποβόσκουν πανταχόθεν, και εσωτερικώς και εξωτερικώς»

ΕΣΤΙΑ

• ΑΝΤΙΚΡΗΤΙΣΜΟΣ

«Μία λέξις πρωτάκουστος ενεφανίσθη εις την Ελληνικήν γλώσσαν : ο Αντικρητισμός. Πολιτευταί της κρήτης, ανεξαρτήτως κομματικών φρονημάτων, την εξακοντίζουν κατά της Ελληνικής Κυβερνήσεως […] Ως κομματικόν επιχείρημα, μας φαίνεται ότι υπερβαίνει τα όρια της κομματικής οπλοθήκης. Ως ομόφωνος όμως γνώμη των πολιτευιμένων μιας νήσου, ακόμη και εκείνων οίτινες υποστηρίζουν την Κυβέρνησιν, είνε πλέον κατηγορία βαρυτάτη, την οποίαν υποχρέωσιν έχει διά πραγμάτων ν’ αναιρέση η Κυβέρνησις»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

«Ούτω καταστάσης πλέον αδυνάτου της μεσολαβήσεως, υφ’ ην έννοιαν και υφ’ ους όρους δεν είχε προσφερθή αύτη ο κ. Γούναρης φαίνεται επιδιώκων πλέον την επέμβασιν των Δυνάμεων […] Αλλ’ η επέμβασις τούτο έχει το πλεονέκτημα διά τον κ. Γούναρην, από κομματικής απόψεως, ότι θα παρουσιασθή ως βιαία σχεδόν επιβολή των Δυνάμεων, κατά της οποίας δεν θα χωρή παρά ίσως μία μόνον πλατωνική διαμαρτυρία, την οποίαν θα επακολουθήση η υποταγή»  

• ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΣΚΑΝΔΑΛΟΝ ΧΟΡΤΟΥ – Η ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΣ ΚΡΙΘΗ ΔΙΑ ΜΙΑΝ ΣΤΡΑΤΙΑΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΣ ΔΙ’ ΑΛΛΗΝ – ΣΟΒΑΡΩΤΑΤΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΙ ΤΟΥ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΥ κ. Κ. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΚΟΣΜΟΝ

«Δεν δύναται ο κ. Βενιζέλος παρά να συναισθάνεται ότι δεν έχει εφεξής καμμίαν ανάγκην του κόμματός του. Υπολογίζων δ’ ότι διά την περίπτωσιν μιας ευτυχούς της τύχης του μεταστροφής μόνον βάρη και ενοχλήσεις θα είχε να αναμένη από τους κομματικούς οπαδούς του, τους απομακρύνει διά παν ενδεχόμενον από τούδε, φροντίζων, ταυτοχρόνως, να απομακρύνεται αυτών και ο ίδιος»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΕΚ ΚΙΛΙΚΙΑΣ ΕΞΟΔΟΣ

«Και οι Έλληνες και οι Αρμένιοι, γνώσται των Τουρκικών τούτων αισθημάτων, δεν έδωκαν καμμίαν προσοχήν εις τας τοιαύτας επαγγελίας, και απήλθον και απέρχονται εκείθεν αθρόοι, ίνα εύρωσιν στέγην, όπου ο πολιτισμός και η ευνομία και η ασφάλεια βασιλεύουσι […] Ούτω το ζήτημα είνε καθαρώς ζήτημα στοιχειώδους ελλείψεως εμπιστοσύνης προς τους αγρίους και βαρβάρους, τους οποίους μάτην προσπαθούν τινες να παραστήσωσιν, ως δυναμένους να εξημερωθώσιν, όταν η ιστορία αμείλικτος αναιρεί την τοιαύτην περί αυτών αφελεστάτην κρίσιν ή προσδοκίαν»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΣ

«Το Κρητικόν, το Πατριαρχικόν και όλα τα άλλα δήθεν αποδεικτικά των στασιαστικών διαθέσεων των Φιλελευθέρων ζητήματα, τα οποία με τόσην τέχνην προετοιμάζουν και με τόσην λύσσαν εμφανίζουν οι κυβερνώντες, προ του Λαού, δεν είνε παρά οικτρά προσχήματα δημιουργημένα επίτηδες ίνα κατέχουν την σκηνήν, καθ’ ήν στιγμήν εις τα παρασκήνια παίζεται η τρομερωτέρα Ελληνική τραγωδία […] Αλλ’ η κατάχρησις της ασυνειδήτου αυτής τακτικής υπερέβη παν όριον. Είνε καιρός να σταματήση. Είνε καιρός να παύση πλέον απασχολούμενος ο Λαός με απατηλά εφευρήματα, διά των οποίων η φατρία πιστεύει ότι θα παρατείνη τον φθίνοντα βίον της»

• Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ – ΔΙΑΤΙ ΑΠΩΛΕΣΘΗ Η ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

«Φαίνεται, ότι το πρόσφατον παρελθόν δεν εφρονημάτισεν αρκούντως τον βενιζελισμόν. Ο κ. Βενιζέλος, νομίσας ότι διά της εσωτερικής τυραννίας είς ολόκληρος λαός θα ήγετο εις υποταγήν και λατρείαν προς αυτόν, μόνον και μόνον διότι η πολιτική του εξωτερικώς εστέφθη υπό επιτυχίας, διέπραξε σφάλμα ψυχολογικόν, ανάξιον ανωτέρας διανοίας και ετιμωρήθη πικρώς την 1^ην Νοεμβρίου. Ο κ. Βενιζέλος νομίζει εκ νέου, ότι δι’ επαναστάσεως, διά της βίας συνεπώς, θα επανέλθη και πάλιν εν Ελλάδι! Οι έξω του Βασιλείου οπαδοί του, τον ακολουθούν ενθουσιωδώς και εν πατάγω και οι εντός της Ελλάδος φίλοι του σιωπηρώς, παθητικώς, προετοιμάζουν την αψίδα της επανόδου»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΤΑ ΟΛΕΘΡΙΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

«Ο Ελληνικός Λαός, δεν πρέπει να απατάται από τα δάκρυα του Βενιζελικού Τύπου εις τας Αθήνας, είνε δάκρυα κροκοδείλων, οι οποίοι επιδιώκουν να εξαπατήσουν τα θύματά των διά να τα συλλάβουν ασφαλέστερον μεταξύ των σιαγόνων των. Αλλ’ εάν ο χρόνος της εκκαθαρίσεως δεν επέστη ακόμη, βεβαίως δεν είνε μακράν, ό,τι δε αποβαίνει απαραίτητον διά την πρόοδον του Ελληνισμού, είνε η εκκαθάρισις αυτού από τον Βενιζελισμόν»

• Η ΑΙΓΥΠΤΟΣ ΕΣΤΙΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΥ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Ο ΜΕΣΣΙΑΣ ΚΑΙ Ο κ. ΜΑΜΩΝΑΣ

«Αλλά προς Θεού! Πού τον είδαν οι αγαθοί άνθρωποι τον δημοκρατισμόν του κ. Βενιζέλου; Πού; Αν βασικόν δόγμα πάσης δημοκρατίας, πάσης λαοκρατίας είνε ο σεβασμός προς την γνώμην των περισσοτέρων, προς την αρχήν της πλειοψηφίας ο κ. Βενιζέλος υπήρξεν άντικρυς αντίθετος προς το δόγμα τούτο […] Ο Ελληνικός λαός λοιπόν, πανηγυρίζων την επέτειον της επιστροφής του Κωνσταντίνου ας δείξη εις τον κακούργον τύραννον και τους εδώ ευαρίθμους θιασώτας του ότι και τα εκατομμύρια του Ζαχάρωφ και τα εκατομμύρια της κυρίας Βενιζέλου και οσαδήποτε εκατομμύρια δεν θέλουν εξαρκέσει να μεταβάλουν την πίστιν του προς την βασιλευομένην δημοκρατίαν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΜΟΝΗ ΑΛΗΘΕΙΑ

«Φαίνεται ότι ο κ. Γούναρης αφού ήκουσε και εκορέσθη από την προσωνυμίαν του γερμανοφίλου, θέλει να απολαύση και τον τίτλον του ανταντοφίλου, και τοιουτοτρόπως να κατανικήση τον φοβερόν αντίπαλόν του τον κ. Βενιζέλον και επ’ αυτού. Αλλ’ η αμοιβή την οποίαν επήρεν από τον Ελληνικόν λαόν ο κ. Βενιζέλος, αναμένει συντόμως και τον κ. Γούναρην»

ΣΚΡΙΠ

• ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΕΝ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙ
• Ο ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ
• Ο ΑΓΓΛΟΣ ΛΑΝΔΡΥ ΣΜΙΤ – ΠΩΣ ΕΠΝΙΓΕ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΙΣ ΛΟΥΤΡΩΝΑ – ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΔΙΚΗ ΕΙΣ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟΝ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΑΡΑΔΟΞΟΛΟΓΙΑΙ

«Πληροφορίαι Ιταλικής πηγής αναφέρουν μερικάς πλέον ή παραδόξους Αγγλικάς απόψεις επί του Ανατολικού ζητήματος […] Η Αγγλική Κυβέρνησις επιθυμεί να διαιωνίση την εν Μικρασία εμπόλεμον κατάστασιν, όπως ούτω καταστήση αφ’ εαυτής χάρτον άχρηστον την Γαλλοκεμαλικήν συνθήκην και εξαναγκάση τον Κεμάλ, διά της φθοράς του Τουρκικού στρατού και της καταβαραθρώσεως των οικονομικών της Τουρκίας εις πλήρη λκαι άνευ όρων υποταγήν»

• Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΟΧΟΥ