Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Σάββατο 29 Ιανουαρίου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η λαϊκή δυσφορία γιγαντώνεται. Το ενδεχόμενο να ζητηθούν νέες θυσίες στο μικρασιατικό Μέτωπο, απόρροια της αποτυχίας των διπλωματικών χειρισμών της κυβέρνησης, δημιουργεί έντονη ανησυχία. Η Κορυτσά επισήμως αλβανική… Ολοένα περισσότεροι απαιτούν την επιστροφή Γούναρη από την –χωρίς αποτέλεσμα- τετράμηνη παραμονή του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την ενημέρωση της Εθνοσυνέλευσης…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΔΙΑ ΝΑ ΦΘΑΣΩΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟ ΤΕΡΜΑ

«Ο Ελληνικός λαός έδωκε παν ό,τι είχε και δίδει παν το απομείναν. Πρόκειται νυν να δοθώσιν εις τον βωμόν της πατρίδος τα μίση και το προσωπικόν συμφέρον ολίγων εκατοντάδων ανθρώπων, ίνα η Ελλάς αποβαίνουσα ευνομούμενον κράτος, αποδώση και την ποθητήν νίκην. Ήρτηται δε η νίκη μόνον εκ του ενθουσιασμού και της ψυχικής αντοχής του λαού. Αλλά ταύτην δίδει η ενότης των ψυχών και η ένωσις των συμφερόντων του καθ’ ημέραν βίου»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΛΑΪΚΗ ΔΥΣΦΟΡΙΑ

«Εις την λαϊκήν ταύτην δυσφορίαν είνε ανάγκη να δοθή μία διέξοδος εν πάση περιπτώσει και ιδία εάν πρόκηται να συνεχισθή ο Μικρασιατικός αγών, όπως κατά πάσαν πιθανότητα θα συμβή. Η σημερινή Κυβέρνησις είνε ανίκανος να εμπνεύση την πίστιν και ν’ αναπτερώση τας ελπίδας. Και θα ευρεθή αναμφιβόλως προ σοβαρωτάτων δυσχερειών εάν αναγκασθή ν’ απαιτήση την καταβολήν νέων θυσιών»

ΕΘΝΟΣ

• ΠΟΙΑΙ ΑΙ ΑΚΡΙΒΕΙΣ ΑΓΓΛΙΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ

«Είτε η αναγγελθείσα επισήμως αναβολή της συγκλήσεως της διασκέψεως των τριών υπουργών οφείλεται εις την προβληθείσαν εντεύθεν δικαιολογίαν, καθ’ ην θα παρείχετο επαρκής χρόνος εις τον λόρδον Κώρζον να μελετήση το τελευταίον υπόμνημα του κ. Πουανκαρέ, είτε –ως είνε απολύτως βέβαιον- εις το γεγονός της ριζικής διαφωνίας μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, ως εκ της οποίας το έργον της διασκέψεως θα απέληγεν εις πλήρη αποτυχίαν, το βέβαιον είνε ότι αύτη δεν εξέπληξε κανένα εκ των παρακολουθούντων μετά συστηματικής προσοχής την εξέλιξιν της Αγγλογαλλικής πολιτικής εν σχέσει προς τας περιπετείας του Ανατολικού προβλήματος»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΟΙ ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΤΟΥ ΒΟΡΙΔΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΔΟΣ ΠΡΙΓΚΗΠΙΣΣΗΣ ΙΟΛΑΝΔΗΣ. ΤΙ ΔΙΑΔΙΔΕΤΑΙ ΕΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
• ΔΙ’ ΑΥΤΩΝ ;

«Ο εν Λονδίνω ανταποκριτής του ‘’Ελευθέρου Τύπου’’ μας διεβίβασε χθες την αξίωσιν των Ινδών Μουσουλμάνων, όπως αντιπροσωπευθώσιν εις την Διάσκεψιν της Γενούης. […] Η αξίωσις αύτη δεν θα πραγματοποιηθή, κατά πάσαν πιθανότητα […] Αλλ’ η διατύπωσίς της αποδεικνύει, ότι οι Ινδομουσουλμάνοι, οίτινες ήδη διεξήγαγον διά των Μόπλα αγώνα ένοπλον υπέρ των Τούρκων ομοθρήσκων των, θα επιμείνωσι μέχρι τέλους […] Θα κλονίσωσιν αι ενέργειαι αύται και η επικτεινομένη ολοέν ινδική εξέγερσις το μόνον μας έρεισμα, την αγγλικήν υποστήριξιν;»

ΕΜΠΡΟΣ

• ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΟΥΑΝ
• ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ. ΚΛΗΤΗ Ή ΑΥΤΟΚΛΗΤΟΣ Η ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ

«Αλλ’ εκείνο το οποίον δεν δικαιούται πλέον η Κυβέρνησις επί ποινή της μεγαλειτέρας κατηγορίας, ήτις ηδύνατο ν’ αποδοθή εις αυτήν, είνε η περαιτέρω αποφυγή της να καλέση την Συνέλευσιν και να εμφανισθή ενώπιον αυτής. Μετά ή άνευ δανείου ο κ. Γούναρης οφείλει να επανέλθη εις Αθήνας το ταχύτερον. Μετά ή άνευ του κ. Γούναρη, μετά ή άνευ της Κυβερνήσεως η Εθνοσυνέλευσις οφείλει να εμφανισθή εις την έπαλξίν της την έρημον. Κλητή ή αυτόκλητος οφείλει να μας ειπή ότι ζη – αν δεν απέθανε»

• ΦΩΣ ΕΙΣ ΤΑΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ – ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΕΙΠΕΝ Ο ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΝ ΜΕΛΕΤΙΟΝ – ΤΙ ΕΘΕΩΡΕΙ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ ΔΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΝ – Η ΑΛΩΣΙΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΔΙΑ ΤΟ ΔΑΝΕΙΟΝ
• ΜΗΝ ΚΟΠΙΑΖΕΤΕ ΑΝΗΣΥΧΟΥΝΤΕΣ

«Διότι η Ελληνική νίκη είνε γεγονός, το οποίον καμμία διπλωματία δεν δύναται να ανατρέψη. Το μόνον, το οποίον ενδέχεται να χρειασθή, θα ήτο ίσως η συμπλήρωσις αυτής της νίκης. Και εις τούτο ο κ. Γούναρης θα εύρη σύμφωνον τον Ελληνισμόν ολόκληρον και πρωτίστως τους ήρωας του Μικρασιατικού μετώπου, οίτινες είνε οι μόνοι πραγματικοί δημιουργοί της Μείζονος Ελλάδος. Αυτή είνε η αλήθεια, την οποίαν μολονότι γνωρίζουν οι Γάλλοι, προσποιούνται ότι δεν την βλέπουν και την οποίαν δεν θέλει να αναγνωρίση ο Βενιζελισμός μολονότι διαισθάνεται τας διαθέσεις της Λαϊκής ψυχής!»

• Η ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ

ΕΣΤΙΑ

• ΝΑ ΕΛΠΙΣΩΜΕΝ ;

«Φαίνεται πιθανώτερον –διότι τίποτε δεν είνε πλέον ασφαλές- ότι ο κ. Δ. Γούναρης επιστρέφει εις τας Αθήνας. […] Εχρειάσθη εκεί τετραμήνους αγώνας διά να πεισθή ότι περί Μ. Ασίας δεν πρέπει να γίνεται πλέον λόγος και ότι ο αγών συγκεντρούται περί την ακεραιότητα της Θράκης. […] Απομένει τώρα να ίδωμεν τι πρέπει να γίνη διά να διαδηλωθή και του Ελληνικού λαού η γνώμη επί των ζητημάτων του. […] Να ελπίσωμεν ότι η Συνέλευσις, υποδεχομένη τον αρχηγόν της πλειονοψηφίας, θα εξαρθή εις την περιωπήν μονάδος αδιαιρέτου, μονάδος εθνικής, διά να δείξη τον δρόμον, διά να ευρή τα πρόσωπα, διά να δώση το σύνθημα;»

• Η ΚΟΡΥΤΣΑ … ΑΛΒΑΝΙΚΗ !

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΑΓΝΩΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
• ΕΙΝΑΙ Η ΓΑΛΛΙΑ ΑΥΤΗ ;

«Βεβαίως μία πολιτική δεν ημπορεί να είνε αμετάβλητος […] Αλλ’ εν προκειμένω η πολιτική της Γαλλίας δεν επετρέπετο να μεταβληθή, διότι δεν μετεβλήθησαν ως διά μαγείας τα πραγματικά γεγονότα επί των οποίων εβασίζετο αύτη. Δεν ήλλαξεν από μιας ημέρας εις την άλλην αι εθνικαί αναλογίαι της ΜΙκρασίας και της Θράκης και δεν μετεβλήθησαν αι εν αυταί μεγάλαι ελληνικαί πλειονοψηφίαι εις ελαχίστας μειονοψηφίας»

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΑΝΑΣΚΕΥΗ ΤΩΝ ΠΛΑΝΩΝ

«Αλλ’ επήλθε μήπως η αγγλογαλλική διαφωνία επί του Ανατολικού λόγω της νοεμβριανής μεταβολής εν Ελλάδι; […] Διότι ουδείς δύναται να ισχυρισθή ότι η Αγγλία και η Γαλλία διεφώνησαν επί του Ανατολικού διότι έπεσεν ο Βενιζέλος εν Ελλάδι. Αλλά και αν υπήρχε τυχόν άνθρωπός τις επιμένων σοβαρώς εις την αντίληψιν ταύτην, ούτος βεβαίως δεν θα ηδύνατο να αποδείξη ότι διά τα τυχόν προκύψαντα κατά εκ της νοεμβριανής μεταβολής ευθύνεται οιοσδήποτε άλλος πλην του βενιζελισμού. Μην αιτιάσθε ουδένα δι’ όσα υμείς διεπράξατε»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ
• ΑΙ ΑΓΓΛΟ-ΓΑΛΛΙΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

«Η επίτευξις προκαταρκτικής συνεννοήσεως μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας διά την εγγυητικήν συμφωνίαν και το Ανατολικόν ζήτημα, δεν φαίνεται πολύ προσεχής. Κατά τον αρθρογράφον, η Αγγλία έφθασεν εις το τελευταίον όριον των παραχωρήσεων, ά ηδύνατο να κάμη προς την Γαλλία, ουδεμίαν δε επί πλέον δύναται να κάμη»

• Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΑΡΜΕΝΙΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΝ ΤΟΛΜΑΤΕ ΝΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΗΣΕΤΕ !

«Εάν υποκρινόμενοι οι σήμερον τα κοινά διέποντες, θέλουν να αναφέρωνται προς τον Ελληνικόν λαόν, ας τολμήσουν να τον ερωτήσουν, μετά δεκαπεντάμηνον ήδη, εάν απολαύουν της εμπιστοσύνης του. Ας τον απολυτρώσουν της δουλείας, εις την οποίαν υπήγαγον διά της βίας και του τρόμου την ελευθερίαν της εκδηλώσεως της γνώμης του, και τότε θα ίδουν αν έχουν ή δεν έχουν μαζή των τον λαόν. […] Εννοούμεν το ποσοστόν εκείνο των ψηφοφόρων της Π. Ελλάδος, όσοι έκλιναν την πλάστιγγα υπέρ της Ηνωμένης αντιδράσεως. Αυτούς να ερωτήσουν, αν τολμούν, και παρ’ αυτών θα υποστούν, και πρέπει να υποστούν, την ποινήν η οποία τους αξίζει. Ας αφήσουν κατά μέρος τον Βενιζέλον και τους Βενιζελικούς»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΗΣ ΑΝΑΒΟΛΗΣ

«Εις την Ελλάδα ο κίνδυνος της ματαιώσεως και της Διασκέψεως της Γενούης, επιβάλλει όπως ληφθούν θετικαί και σαφείς αποφάσεις. […] Και είτε θα πείση την κοινήν γνώμην, η παρούσα Κυβέρνησις, ότι οπωσδήποτε αυτή θα είναι εις θέσιν, έστω και χαράττουσα νέας κατευθύνσεις, να αγάγη εις αίσιον πέρας το έργον, το οποίον ανέλαβεν, οπότε και θα παραμείνη εις την αρχήν, είτε εκούσα ή άκουσα θα ομολογήση την αποτυχίαν της και θα παραχωρήση την θέσιν της εις νέαν Κυβέρνησιν»

ΠΡΩΙΝΗ

• Η ΕΛΛΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΘΗ

«Αλλ’ ο κ. Γούναρης δεν μετέβη εις την Ευρώπην διά να επαιτήση ειρήνην, ούτε διά να εκλιπαρήση σωτηρίαν.μετέβη έχων όπισθέν του την θέλησιν ενός Λαού δέκα εκατομμυρίων και την δύναμιν ενός στρατού εκ τριακοσίων πεντήκοντα χιλιάδων λογχών. Με τας δυνάμεις δε ταύτας η Ελλάς δεν είνε δυνατόν να ζητήση έλεος, αλλά την επιβολήν του δικαίου. Όταν δε η Αγγλία αναγνωρίζη την υποχρέωσιν της ικανοποιήσεως της Ελλάδος, ποίος Έλλην θα ευρεθή, όστις να μην εργασθή υπέρ της πραγματοποιήσεως της ικανοποιήσεως ταύτης;»

• Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ κ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

«Ανηγγέλθη ως προσεχής η επάνοδος του κ. Γούναρη. Τύχη αγαθή! Ήτο τόσον άλλως τε από τινος χρόνου επιβεβλημένη! […] Επειδή όμως κάτι άρρωστον υπάρχει εις την κατάστασιν. Επειδή πολλά γίνονται τα οποία δεν έπρεπε να γίνουν. Επειδή πολλά δεν γίνονται τα οποία έπρεπε να γίνουν. […] Επειδή πρέπει να μάθωμεν την αλήθειαν πρέπει να επανέλθη ο κ. Πρωθυπουργός από το ταξείδιον του μαρτυρίου. Πρέπει να επανέλθη διά να εγκαρδιώση τους αποκαρδιωθέντας. […] Είνε γεγονός ότι αν το κύρος του κ. Γούναρη παρέμεινεν άφθορον, εφθάρη όμως το κύρος μερικών εκ των συνεργατών του. […] Η κατάστασις πρέπει να εξυγιανθή»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΑΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ

«Εις την Ασίαν δεν συγκρούεται η Ελλάς προς την Τουρκίαν του Κεμάλ. Συγκρούεται η Αγγλία προς την Ρωσσίαν, συγκρούεται ο διεθνής καπιταλισμός προς τα Σοβιέτ. Συγκρούονται δύο κόσμοι, ο παλαιός και ο νέος. Είνε αγών επικρατήσεως της επιρροής του διεθνούς καπιταλισμού έναντι της προσπαθείας χειραφετήσεως της Ανατολής από τον ζυγόν του»

• ΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΛΥΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟΝ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ ΤΗΣ ΓΕΝΟΥΗΣ
• ΠΟΙΑ ΕΙΝΕ Η ΔΙΑΦΟΡΑ

«Δεν έχουσι το δικαίωμα να ομιλούν περί ευθύνης της Κυβερνήσεως σήμερον εκείνοι, οι οποίοι άλλοτε διά τα εξωτερικά ζητήματα εκήρυσσον Ανεύθυνον και Αλάθητον τον Αρχηγόν των. Η Κυβέρνησις, η διαχειριζομένη σήμερον εν τω εξωτερικώ την Ελληνικήν υπόθεσιν, γνωρίζει ποίας φέρει ευθύνας και εν γνώσει των ευθυνών τούτων ενεργεί. Κατά τούτο όμως διαφέρει την προνοεμβριανής Κυβερνήσεως : ότι εκείνη μεν είχε προεξοφλήσει την γνώμην του Έθνους και περιφρονήσει τελείως την θέλησιν του Ελληνικού λαού (…) η δε σημερινή Κυβέρνησις, εκπορευθείσα εκ της γνησίας και ομοφώνου ψήφου του Ελληνικού λαού, ενεργεί συμφώνως προς την θέλησιν αυτού»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ

«Οπωσδήποτε το ζήτημα της κατοικίας και ιδίως της οικοδομήσεως λαϊκών υγιεινών σπητιών είνε μία από τας μάλλον επειγούσας κοινωνικάς ανάγκας, ώστε ν’ αρκή μία γενναία Κυβερνητική ώθησις διά να λυθή εντός βραχυτάτου χρόνου»

• Η ΔΑΝΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΛΗΞΑΝ ΕΤΟΣ 1921