Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Μπροστά στο ενδεχόμενο η κυβέρνηση Γούναρη να παραμείνει στην εξουσία ακόμη και με την ψήφο ανοχής των Φιλελεύθερων, ένας νέος γύρος αντιπαράθεσης των αρθρογράφων γεμίζει τα πρωτοσέλιδα, λίγα εικοσιτετράωρα πριν την κρίσιμη συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

«Και όμως η Κυβέρνησις είνε ηναγκασμένη να επιμείνη εις την μονόπλευρον εξωτερικήν της πολιτικήν και υποχρεωμένη να παραβλέπη τας παρεξηγήσεις και τας δυσπιστίας αίτινες ογκούνται ένεκα τούτου εις βάρος της Ελλάδος. Αλλ’ η κοινή γνώμη έχει ήδη απτά και αφιλονείκητα τ’ αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής»

• Η ΚΑΤΑΔΙΩΞΙΣ ΤΩΝ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΩΝ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΝ

«Η Κυβέρνησις δεν έχει ανάγκην βεβαίως της βενιζελικής ανοχής διά να παραμένη εις την αρχήν. Και αν μόνον η ανοχή αύτη εστήριζε την ύπαρξίν της πρώτη αυτή θα έσπευδε ν’ αποχωρήση. […] Ο Βενιζελισμός ελλοχεύει διά να εκμεταλλευθή την κατάστασιν κατά τας βλέψεις του. Εκείνοι οίτινες γίνονται, έστω και ακουσίως, σύμμαχοι αυτού, ας προσέξουν. Διότι κατ’ αυτών πρώτον θα εκσπάση η λαϊκή οργή»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΝ ΧΑΟΣ
• ΤΙΠΟΤΕ ΔΙΑ ΤΗΝ ΒΟΡΕΙΟΝ ΗΠΕΙΡΟΝ;

«Αλλ’ ελησμονήσαμεν : Ο κ. Γούναρης εφθέξατο ότι μόνος αίτιος διά το χανδάκωμα του ζητήματος είνε… ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος δεν εβιάσθη να το λύση μέχρι της 1^ης Νοεμβρίου, διά να ημπορή να ποζάρη ο κ. Γούναρης ως ελευθερωτής και της Βορείου Ηπείρου, όπως ανεκηρύχθη ήδη ελευθερωτής της Πλατείας Συντάγματος, της Θράκης και της Σμύρνης!»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΠΑΠΟΥΛΑΣ ΕΙΧΕΝ ΑΠΟΚΡΟΥΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΑΣΙΝ ΠΡΟΣ ΑΓΚΥΡΑΝ. ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΟΥΔΕΤΕΡΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ
• ΕΙΣ ΤΟ ΕΔΩΛΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ

«Ο κ. Πρωθυπουργός θα παρουσιασθή εκών άκων, ενώπιον της Εθνοσυνελεύσεως. Ο κ. Πρωθυπουργός θα ζητήση ψήφον εμπιστοσύνης. Και ίσως την λάβη. Και ίσως πρέπει να την λάβη […] Καθ’ ον χρόνον ο κ. Γούναρης θα κάθηται εις την πρωθυπουργικήν έδραν και καθ’ ον χρόνον ο κ. Στράτος θα τον κατηγορή, ούτε ο εις θα κατέχη θέσιν η οποία του ανήκει, ούτε ο άλλος θα είνε ο πρέπων κατήγορος. Και οι δύο θα είνε κατηγορούμενοι, ως εκπροσωπούντες τον υπεύθυνον παλαιοκομματισμόν»

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΚΑΤΑΔΙΩΞΙΣ ΤΩΝ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΩΝ
• Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟΝ. ΑΠΟΚΡΟΥΣΙΣ ΕΧΘΡΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ
• ΤΑ ΑΘΑΝΑΤΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΑ ! ΠΩΣ ΕΤΡΩΓΑΝ ΤΑ ΚΟΛΛΥΒΑ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ. Η ΑΠΟΘΕΩΣΙΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ ΤΩΝ ΝΘΚΗΤΩΝ. ΧΩΡΙΣ ΨΩΜΙ, ΧΩΡΙΣ ΝΕΡΟ, ΧΩΡΙΣ ΟΒΙΔΕΣ. ΣΚΛΗΡΑΙ ΩΡΑΙ ΑΦΑΝΤΑΣΤΟΥ ΑΓΩΝΙΑΣ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΧΘΗ Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ

«Ότι η Κυβέρνησις είχε μερικά ατυχήματα εσωτερικής φύσεως, τούτο ουδείς δύναται να αρνηθή ]…] Η εμφάνισις δε του κ. Πρωθυπουργού εις την Αγγλικήν πρωτεύουσαν, είνε εμφάνισις ενός υπάτου διαχειριστού των εθνικών ζητημάτων. Τις δε δύναται να υποστηρίξη, ότι ο ύπατος διαχειριστής των εθνικών ζητημάτων μιας Χώρας δεν πρέπει να εμφανισθή περιβεβλημένος την πλήρη εμπιστοσύνην ή των πολιτών της Χώρας ταύτης ή των πληρεξουσίων αυτής;»

ΕΣΤΙΑ

• Η ΨΗΦΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ

«Ό,τι έπρεπε να κάμη το κόμμα των Φιλελευθέρων και εντός και εκτός της Βουλής το έκαμε και εξακολουθεί να το κάμνη. […] Την Κυβέρνησιν την έχει υπόλογον το κόμμα των Φιλελευθέρων απέναντι του λαού […] Εκείνο εν τούτοις περί του οποίου δύναται να είνε βέβαιος ο Ελληνικός λαός, είνε ότι οιαδήποτε απόφασις και αν ληφθή περί της στάσεως του κόμματος, αύτη θα είνε σύμφωνος προς τας αρχάς του»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΝΑ ΑΠΟΣΧΩΜΕΝ

«Δεν είμεθα βεβαίως ημείς, οίτινες θα κανονίσωμεν την μεθαυριανήν στάσιν του κόμματος των Φιλελευθέρων (…) αλλ’ η γνώμη μας και η γνώμη των παρ’ ημίν Φιλελευθέρων η οποία μας αξεδηλώθη, είνε αυτή : Να απόσχωμεν της ψηφοφορίας»

• ΔΙΑΚΟΜΙΔΗ ΝΕΩΝ ΕΝΔΟΞΩΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ. ΟΛΑ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ. Η ΓΕΝΟΜΕΝΗ ΔΕΞΙΩΣΙΣ – Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΚΥΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΚΕΙΝΟΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΟΒΗΤΑΙ

«Ο κ. Στράτος δύναται να ελπίζη εις διαδοχήν του κ. Γούναρη, άνευ φόβου και πάθους προς ημάς τουλάχιστον, τους οποίους δεν ενδιαφέρει αν και πότε θ’ αντικαταστήση τον κ. Γούναρην […] Η πολυτρόπως σήμερον αλγούσα κεφαλή της δυστήνου Ελλάδος δεν αντέχει να δοκιμάση και άλλους αδοκίμους κουρείς. Ας παραμείνη να εκκαθαρίση την κατάστασιν εκείνος ο οποίος την έφερεν εις ο σημείον την κατήντησε. Δεν θα πείση κανένα ο κ. Στράτος ότι θα επιτύχη όπου παταγωδώς απέτυχεν ο κ. Γούναρης»

• ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΔΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΑΛΛΗ ΟΔΟΣ

«Όσοι δε παρ’ όλα ταύτα βλέπουν το πολιτικόν χάος ως συνέπειαν της κυβερνητικής μεταβολής, διά της αντιλήψεώς των αυτής εν μόνον αποδεικνύουν : ότι τους λείπει η πίστις εις τον ελληνικόν λαόν, εις τας βαθυτέρας του ηθικάς δυνάμεις, αίτινες έσωσαν αυτόν εις στιγμάς πολύ κρισιμωτέρας της σημερινής, και εκ των σταρτιωτικών υπολειμμάτων και εθνικών ρακών εδημιούργησαν στρατούς και πατρίδα, ώστε να μη απολείπη η ελπίς πολιτικής νίκης σήμερον»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΔΕΝ ΕΧΟΜΕΝ ΑΝΑΓΚΗΝ ΤΗΣ ΑΝΟΧΗΣ ΣΑΣ

«Προς τας γνώμας των Βενιζελικών ο Λαός αδιαφορεί, όπως αδιαφορεί και η Κυβέρνησις προς τας εν τη Εθνοσυνελεύσει ψήφους των εάν δε οι Βενιζελικοί σήμερον, προτείνουν προς την Κυβέρνησιν την εξευτελιστικήν ψήφον της ανοχής, χωρίς ουδείς να ζητήση την ψήφον των πράττουν ό,τι συνήθως. Έρχονται να θολώσουν τα νερά»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΑΝΙΚΟΥ

«Η δημοσία γνώμη εμποτίζεται συστηματικώς από τινος χρόνου με το δηλητήριον του ντεφαιτισμού, με το δηλητήριον των θρήνων και των κοπετών διά συμφοράς αι οποίαι δεν επήλθον, διά δυσχερείας αίτινες αίνε πολύ εύκολον να εξηγηθούν, δι’ εμπόδια τα οποία είνε βέβαιον ότι θα υπερβληθούν»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΡΓΑΤΕΣ, Ο ΕΡΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΡΩΣΣΙΑ ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΗΝ ΕΡΧΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
• ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

«Και τώρα; Πού είναι το οικονομικό συμπέρασμα της τελευταίας περιπετείας; Αι πολεμικαί επιχειρήσεις έληξαν. Τον εχθρό τον νικήσαμε, όπως βεβαιώνει το βασιλικό διάγγελμα. Χώρες πλούσιες κατεπατήσαμε. Τι απ’ όσα η κυβέρνησις υπέσχετο στον λαό επραγματοποιήθη; Τίποτε»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΜΕΛΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ
• Ο ΡΕΠΙΝΓΚΤΩΝ ΔΙΑ ΤΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ
• ΕΥΤΥΧΩΣ ΑΓΡΥΠΝΕΙ Ο ΛΑΟΣ

«Αλλ’ η αντιπολίτευσις τι θέλει; Θέλει να ανέλθη εις την αρχήν ή ικανοποιείται με το να ανατρέψη την Κυβέρνησιν; […] Ευτυχώς αγρυπνεί ο λαός, ακοίμητος φρουρός του έργου του, και αλλοίμονον εις εκείνους οίτινες είτε από επιπολαιότητα είτε από υστεροβουλίαν θα επεχείρουν να το καταστρέψουν»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΩΡΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ !

«Θα ήτο επομένως, πλέον ή λυπηρόν και πλέον ή εγκληματικόν, αν η Εθνοσυνελευσις καταναλώση τας συνεδριάσεις της εις προσωπικούς αγώνας, παρέχουσα το μάλλον αξιοθρήνητον θέαμα εις τους χαιρεκάκους εχθρούς μας, αντί ν’ αρθή εις το ύψος των σημερινών  περιστάσεων και μετά τελείαν εξονύχισιν των ενεργειών της Κυβερνήσεως, εκφράση την ακλόνητον θέλησιν του Ελληνικού λαού, τον οποίον αντιπροσωπεύει, ότι η Ελλάς θα επιδιώξη διά πάσης θυσίας την πλήρη ικανοποίησιν των εθνικών μας δικαίων»

• ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΚΙΝΗΤΑ ΣΚΑΦΗ

– Αι τελευταίαι αθρόαι ναυπηγήσεις μεγάλων πλοίων – Η προτίμησις των μηχανών συστήματος Δήζελ – Οικονομία και ταχύτης