Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Κυριακή 17 Οκτωβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Οι διεργασίες ‘’διά το ενδεχόμενον της μεσολαβήσεως των συμμάχων εις την Ελληνοτουρκικήν διαφοράν’’ προσκρούουν στις ιταλικές επιφυλάξεις. Η ελληνική αντιπροσωπεία επιδιώκει τον τερματισμό του πολέμου, ωστόσο σύμφωνα με την αρθρογραφία επιχειρείται η ‘’επίδειξις εκ μέρους ημών της ειρηνοφιλίας καθ’ ον τρόπον γίνεται’’ να μη φανεί ότι ‘’ισοδυναμεί προς αίτησιν μεσολαβήσεως’’...

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• Ο ΛΑΟΣ ΑΝΑΜΕΝΕΙ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ

«Καμμία άλλη λύσις και οιαδήποτε άλλου είδους διπλωματική επιτυχία, όσον και αν ήθελε παρασταθή ως θριαμβευτική, δεν θ’ αντεπεκρίνετο προς την θέλησιν του Ελληνικού λαού, αλλά και ασφαλώς θα εξυπηρέτει τα πραγματικά συμφέροντα της πατρίδος. Ο λαός αναμένει την ταχείαν συνομολόγησιν της ειρήνης. Η δε παράτασις του πολέμου υπό οιουσδήποτε όρους θα καταλογισθή ως νέα αποτυχία της Κυβερνήσεως του κ. Γούναρη»

• ΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΕΝ ΣΧΕΣΕΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΠΟΨΙΝ ΜΑΣ

«Φοβούνται τινές ότι η επίδειξις εκ μέρους ημών της ειρηνοφιλίας καθ’ ον τρόπον γίνεται, ισοδυναμεί προς αίτησιν μεσολαβήσεως. Ευρίσκομεν τας κρίσεις ταύτας άγαν βλαβεράς κατά την παρούσαν στιγμήν. Η ιδέα της μεσολαβήσεως δεν συμφέρει ν’ αποβή αντικείμενον δημοσίας συζητήσεως. Ο κ. Πρωθυπουργός γνωρίζει ήδη τας αντιλήψεις των Δυνάμεων, θα συμπληρώση δε την γνώσιν ταύτην διά της επισκέψεώς του και εις Ρώμην»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΑ ΠΕΡΙ ΔΙΑΙΡΕΣΕΩΣ ΕΝ ΤΩ ΚΟΜΜΑΤΙ

«Το Κόμμα των Φιλελευθέρων παραμένει είπέρ ποτε συμπαγές, ηνωμένον, αδιάσπαστον. Αι εκφραζόμεναι εν αυτώ γνώμαι και αι κρατούσαι αποφάσεις περί εκκαθαρίσεως και ανοργανώσεως αποτελούσιν ουχί αρχήν διασπάσεως, αλλά τουναντίον μίαν ακόμη αιτίαν πληρεστέρας ενότητός του, καθ’ όσον αφετηρία της όλης αυτής κινήσεως είνε η αγνή ιδεολογία του μεγάλου Αρχηγού του»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΘΑ ΑΡΝΗΘΟΥΝ ΝΑ ΑΚΟΥΣΟΥΝ ΤΑΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ;
• ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΩΜΕΝ ΠΡΟ ΑΥΤΩΝ

«Τον πόλεμον διεξήγαγεν η ελληνική λόγχη και την ελληνικήν λόγχην ωδήγησαν αι χιλιάδες των αξιωματικών, οίτινες υπηρέτουν υπό τα όπλα την 1^ην Νοεμβρίου. […] Οιαδήποτε επιστολή από το μέτωπον αποπνέει τον θαυμασμόν του στρατού προς τους γενναίους τούτους αξιωματικούς […] Κανείς εξευτελισμός και καμμία αδικία από το σημερινόν καθεστώς δεν ηλάττωσε τον ιερόν των ενθουσιασμόν. […] δεν μνησικακούν, δεν διαμαρτύρονται, βράχοι άσειστοι πίστεως προς τα ιδεώδη των, σιωπηλοί εργάται και μάρτυρες του μεγαλείου της αιωνίας Ελλάδος»

• Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΤΩΝ ΑΨΒΟΥΡΓΩΝ. ΠΩΣ ΕΔΡΑΠΕΤΕΥΣΕΝ ΕΣ ΕΛΒΕΤΙΑΣ

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΙ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ
• Ο κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ ΕΝ ΕΥΡΩΠΗ

«Το κυριώτερον σφάλμα εν τούτω της ενεστώσης Κυβερνήσεως είναι ότι η εν Παρισίοις αντιπορσωπεία της ήτο ανεπαρκής και δεν κατώρθωσε να διασκεδάση τας εσφαλμένας αντιλήψεις του Υπουργείου των Εξωτερικών της Γαλλίας, και αφήκεν ελευθέραν την Τουρκικήν προπαγάνδαν να οργιάζη εις βάρος της Ελλάδος. […] Ο κ. Γούναρης οφείλει να γνωρίζη ότι εκ της ευνοϊκής κυρίως λύσως του οικονομικού ζητήματος εξαρτώνται αι τύχαι του Έθνους και της Κυβερνήσεώς του»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΜΕΤΑ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΝΙΚΗΝ

«Ως έχουσι τα πράγματα σήμερον, η Ελλάς δεν έχει να φοβήται τίποτε, ούτε εκ της στρατιωτικής καταστάσεως της Ανατολής, ούτε εκ της πολιτικής καταστάσεως της Δύσεως. […] Εν τω μεταξύ η Ελλάς ενισχύουσα τους πόρους αυτής διά του συντελουμένου μεγάλου δανείου, ηθικώς ακμαία, στρατιωτικώς ρωμαλέα θέλει αποβή ισχυρότατος παράγων δυνάμεως και επιβολής και τοιούτος, ώστε να εδραιώση το κράτος αυτής εν Ανατολή, σεβαστόν εις τους φίλους της και τρομερόν εις τους εχθρούς της»

• Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ

ΕΣΤΙΑ

• ΚΑΙ ΟΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, κ. ΓΟΥΝΑΡΗ

«Και θα καταντήση να το πιστεύσουν και αυτοί οι ίδιοι –όχι βέβαια ο λαός, ο οποίος πολύ καλά ενθυμείται, αλλά οι διάφοροι τυραννομάχοι- ότι η Ελλάς και υπό τον βενιζέλον, όπως και τώρα, περιφρονείτο και εταπεινώνετο υπό των Μεγάλων και αφίνετο μόνη και εγκαταλελειμένη και ανυποστήρικτος. Ας επιτραπή λοιπόν εις ένα Έλληνα, ο οποίος έζησεν εκ του πλησίον την καλήν εκείνην προ του Νοεμβρίου εποχήν, να παραθέση ολίγα μικρά όσον και χαρακτηριστικά επεισόδια από το σημειωματάριόν του- και τούο χάριν της ιστορίας και μόνον»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗΝ. ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟΝ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΝ ΑΡΘΡΟΝ ΤΟΥ ‘’ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΥ’’

«Αντιθέτως προς τα τελευταία ανακοινωθέντα του Ρώϋτερ ελήφθησαν πληροφορίαι εκ Λονδίνου καθ’ ας το Φόρεϊν Όφφις εζήτησε διά του λόρδου Κώρζον παρά των κ.κ. Γούναρη και Μπαλτατζή να καθορίσουν τους όρους και τας αξιώσεις της Ελλάδος διά το ενδεχόμενον της μεσολαβήσεως των συμμάχων εις την Ελληνοτουρκικήν διαφοράν. Αι αυταί πληροφορίαι προσθέτουν ότι μεταξύ του Κώρζον και των Ελλήνων αντιπροσώπων διεξάγονται νυν συνεννοήσεις επί του αντικειμένου τούτου. Κατά τους Ιταλικούς εν τούτοις πολιτικούς κύκλους η κυβέρνησις του κ. Μπονόμι υπεστήριξεν ότι δεν επέστη ακόμη καιρός της μεσολαβήσεως των συμμάχων»

• Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Ομολογούμεν επίσης ότι αι μετανοεμβριαναί Κυβερνήσεις ουδέν έπραξαν όπως προσεγγίσωσι προς τας Συμμάχους Δυνάμεις, καίτοι διαρκώς επανελάμβανον ότι ακολουθούσι την αυτήν πολιτικήν του κ. Βενιζέλου διά λόγων μόνον και ουχί διά πράξεων, αίτινες ριζικώς αντιτίθενται προς τους λόγους. Ουδέν προπαρασκεύασαν διά την τοιαύτην προσέγγισιν, την οποίαν εξ εναντίας αι πράξεις των κατέστησαν προβληματικήν, κατά συνέπειαν δε καθιστώσι προβληματικόν και το αποτέλεσμα των διεξαγομένων νυν διαπραγματεύσεων»

ΠΑΤΡΙΣ

• Η ΕΙΣ ΡΩΜΗΝ ΑΓΟΥΣΑ ΟΔΟΣ

«Και τώρα; Οι αντιπρόσωποι της Ελλάδος, ευρόντες κλειστάς τας θύρας των Παρισίων, ήκουσαν και εις το Λονδίνον ότι οφείλουν να λάβουν την προς την Ρώμην άγουσαν οδόν και κατόπιν να γείνη σκέψις διά το Ανατολικόν ζήτημα. […] Η Ιταλική πολιτική θα δώση τώρα αφόβως προς τον κ. Γούναρην τας περί Ελληνικής μετριοπαθείας γνώμας, τας οποίας δεν απεδέχθη ο κ. Βενιζέλος, διά να επιβάλη τας ιδικάς του. Παν ό,τι απώλεσεν η Ιταλία επί των ημερών του κ. Βενιζέλου, το κερδίζει τώρα ακόπως και αδαπάνως»

• ΜΕΤΗΜΦΙΕΣΜΕΝΟΣ ΕΤΑΞΙΔΕΥΣΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΤΜΟΝ ΚΑΙ ΣΥΝΩΜΙΛΗΣΕ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΡΤΥΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΝ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Ο ΚΕΜΑΛ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΟΥ

Η ΑΓΚΥΡΑ ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΛΚΡΟΦΟΡΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΑ ΑΜΕΜΠΤΩΣ. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΝ ΕΞΦΟΥΡΝΙΖΟΝ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΙΣΤΑΣ, ΔΗΜΕΓΕΡΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΔΟΛΟΦΟΝΟΥΣ. ΔΥΟ ΟΙ ΦΑΡΟΙ : ΤΑ ΣΟΒΙΕΤ ΚΑΙ Ο ΠΑΝΤΟΥΡΚΙΣΜΟΣ. ΠΟΙΑΙΑ ΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΥΣ. Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΔΙΑΚΗΡΥΤΤΕΙ ΚΑΙ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙ. ΤΑ ΧΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΥ. ΠΩΣ ΕΝΕΡΓΕΙΤΑΙ ΤΟ ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟΝ ΤΩΝ ΟΠΛΩΝ

• ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΝ ΑΠΟ ΗΜΑΣ ΑΝΑΓΚΗΝ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗΝ

ΠΡΩΪΝΗ

• ΤΙ ΖΗΤΕΙ Η ΕΛΛΑΣ

«Αλλ’ ό,τι ζητεί η Ελλάς, δεν αποτελεί συμφέρον μόνον της Ελλάδος, αλλά συμφέρον υπέρτατον και των Δυνάμεων της Αντάντ. Διότι Ανατολή αναρχουμένη και σπαρασσομένη ουδόλως εξυπηρετεί τα έργα της ειρήνης […] Σήμερον η Ελλάς προσφέρει την ειρήνην. Νικήτρια και ισχυρά, δεν έρχεται να εκβιάση την ειρήνην, όπως επίσης δεν έρχεται να εξαγοράση την ειρήνην […] Εάν δε αγωνιζόμεθα διά την παγίωσιν της Μεγάλης Ελλάδος, πράττομεν τούτο, ουχί όπως αποβώμεν μάστιγες και εξολοθρευταί εν της Ανατολή, όπως οι Τούρκοι ή οι Βούλγαροι, αλλά θεμελιωταί της ειρήνης»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΕΛΛΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΑΚΛΟΝΗΤΟΣ

«Η Ελλάς αντιμετωπίζει και σήμερον, όπως και χθές, συμφέροντα αντίθετα προς τα ιδικά της, μετά των οποίων οφείλει να διαλλαγή, ή των οποίων είνε ανάγκη να επικρατήση και συμφέροντα παράλληλα με τα ιδικά της προς την κατεύθυνσιν των οποίων είνε εύκολον να αρμονίση τας κινήσεις της. […] Και θα πρέπει να αναμείνωμεν τας συνεννοήσεις, αι οποίαι πρόκειται να διεξαχθούν, διά να εκτιμήσωμεν τα συμπεράσματα, εις τα οποία θα προέλθουν, το σημείον επί του οποίου θα καταστή δυνατόν να συναντηθούν αι απόψεις των»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΡΓΑΤΕΣ, ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΑΙ, ΧΩΡΙΚΟΙ ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΣΧΟΥΣΑΝ ΡΩΣΣΙΑΝ
• ΦΤΑΝΕΙ ΝΑ ΒΑΣΤΑΞΗ

«Αλλά αφού η κεφαλαιοκρατική κοινωνία δεν μπορεί να παράγη πιά εν καιρώ ειρήνης, πώς θα μπορέση να θρέψη τους εργατικούς πληθυσμούς που είνε ο δεύτερος όρος της υπάρξεώς της; Ήδη το πρόβλημα των αέργων που είνε άλυτο για την κεφαλαιοκρατική κοινωνία γίνεται κάθε μέρα και φοβερώτερον»

ΣΚΡΙΠ

• Η ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΝ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ
• ΝΕΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ ΜΕΤΑ ΤΟΥ κ. ΛΟΫΔ ΤΖΩΡΤΖ
• ΤΑ ΚΑΤΣΑΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ

«Έρχονται δε σήμερον οι Σύμμαχοι ούτοι, οι τόσον δεινώς πληγέντες από το θηρίον, το οποίον μένει ακόμη όρθιον και κρίνουσιν ότι αι ελληνικαί νίκαι ήσαν μεν ανεπαρκείς διά τα δίκαια του Ελληνισμού, επαρκέσταται όμως διά την εξυπηρέτησιν των ιδικών των συμφερόντων! Αυτό είνε το αδίκημα διά το οποίον διαμαρτύρεται ο Ελληνικός λαός προς τους λαούς του χριστιανικού κόσμου!»