Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Κυριακή 10 Οκτωβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Η σε αρνητικό -για τα ελληνικά συμφέροντα κλίμα- συνάντηση Μπριάν – Γούναρη στο Παρίσι κυριαρχεί στην αρθρογραφία… Οι συστάσεις Μπριάν για μετριοπάθεια της Ελλάδας και απ’ ευθείας συνεννόηση με την Άγκυρα, οι πληροφορίες του αγγλικού Τύπου για την γαλλο-κεμαλική συνθήκη η οποία ‘’δεν έρχεται να στραγγαλίση μόνον τα Ελληνικά δίκαια εις την Ανατολήν, αλλά και να φονεύση οριστικώς εις την Δύσιν την Αντάντ’’, και πάντα η εσωτερική πολιτική διαμάχη…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΤΑ ΕΠΙΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΙΝ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ

«Η εργατική εξέγερσις, ήτις εσημειώθη εντονωτάτη κατά τας τελευταίας ημέρας δεν πρέπει να κριθή ούτε ως συμπτωματική, ούτε ως αδικαιολόγητος, όπως θέλουν να παραστήσουν οι φοβούμενοι μήπως διαταραχθή η χώνευσίς των εκ των εργατικών απεργιών […] Και εφ’ όσον μεν εξακολουθεί η εμπόλεμος κατάστασις η Κυβέρνησις θα κατωρθώση ίσως διά των επιστρατεύσεων των απεργών και διά της εφαρμογής του στρατιωτικού νόμου να προλάβη τας βιαίας εξεγέρσεις. Αλλ’ όταν μετ’ ολίγον τελειώση ο πόλεμος το Κράτος θ’ αποδειχθή εντελώς ανεπαρκές διά να καταστείλη τον κοινωνικόν αναβρασμόν»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΚΑΤΟΠΙΝ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΣ

«Ελπίζομεν ότι η διπλωματική προσπάθεια ημών θα συντελέση εις την εκκαθάρισιν της καταστάσεως. Αν παρ’ ελπίδα ο διπλωματικός ορίζων δεν διευκρινισθή και την φοράν ταύτην, η Ελλάς επιδιδομένη εφεξής αποκλειστικώς εις την προστασίαν των ιδικών της μόνον συμφερόντων, θα ρυθμίση την πορείαν της κατά την άποψιν μόνον ταύτην, και την στρατιωτικήν και την πολιτικήν μεταξύ ισχυράς θεληματικότητος και ακλονήτου αποφασιστικότητος»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ

«Εις τας πρώτας ο αυτάς ειδήσεις περί της εξελίξεως του διπλωματικού ταξειδίου του κ. Γούναρη ενθυμείται τις, χωρίς να το θέλη, ετέρας παρομοίας ενεργείας Κάποιου Άλλου. Αυτός ο Άλλος έφευγεν από την Ελλάδα άνευ ρητορειών και επαγγελιών, ως ο εκ Πατρών πολιτευτής. Μετέβαινε εις τας Συμμαχικάς πρωτευούσας και επεσκέπτετο τους ισχυρούς Κυβερνήτας, ως ίσος προς ίσους, όλων αμιλλωμένων να του παράσχουν τας μεγαλειτέρας τιμάς. Ωμίλει, ως αντιπρόσωπος μεγάλου Έθνους και ισχυρού Κράτους, μη γνωρίζων να παρακαλή και να καταγίνεται μ’ αισθηματικότητας, αλλ’ ομιλών εν ονόματι συμφερόντων»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• Η ΑΓΓΛΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ κ.κ. ΜΠΡΙΑΝ ΚΑΙ ΓΟΥΝΑΡΗ. ΖΩΗΡΟΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΔΙΑ ΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ
• ΥΠΟ ΤΗΝ ΚΟΝΙΝ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

«Αν αληθώς η Ελλάς ολισθήση εις την κατωφέρειαν του αγώνος, προς τον οποίον ωθούσιν ωρισμένοι πολιτευόμενοι και ωρισμένοι δημοσιογράφοι δι’ όλων των τών δυνάμεων, θα ευρεθή εις την αυτήν θέσιν εις ην ευρέθη η Ρώμη, μετά τους αγώνας του Μαρίου και του Σύλλα, οίτινες διέσεισαν τα κυκλώπιά της θεμέλια. […] Τι θα συμβή εις την μικράν και αρτιπαγή Ελλάδα μας, ήτις δεν έσχεν έτι τον καιρόν να εμπνεύση στοιχιεώδες ενδιαφέρον εις τα εχθρικώς προς αυτήν διατεθειμένα ξένα στοιχεία της, εάν δεν επωφεληθή των διδαγμάτων, άτινα παρέχουσιν οι αιώνες εις τους αναταράσσοντας την ιεράν κόνιν των;

ΕΜΠΡΟΣ

• ΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΑΙ ΤΟΥ κ. ΜΠΡΙΑΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ. ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑΝ ΚΑΙ ΑΠ’ ΕΥΘΕΙΑΣ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΙΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑΝ
• ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΑΛΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ
• Η ΓΑΛΛΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

«Εάν η Γαλλική Κυβέρνησις ανέλαβεν ήδη την υποχρέωσιν εκείνην απέναντι των κεμαλικών, δεν θα το έπραξε χωρίς να υπολογίση εις όλα τα ενδεχόμενα μιας τοιαύτης μονομερούς ενεργείας της, ήτις, αποτελούσα έξοδον της Γαλλίας εκ της ουδετερότητος, θα την έφερε μοιραίως αντιμέτωπον της Αγγλίας. […] Ας αναμένωμεν ολίγον την διευκρίνισιν της καταστάσεως, ήτις με την υπογραφήν της Γαλλο-τουρκικής συμφωνίας ανοίγει νέαν και δραματικωτέραν ίσως σελίδα εις την τραγωδίαν της Ανατολής, και ήτις τις οίδεν αν δεν ωθεί και δεν βιάζει εις τον δρόμον της ταχυτέρας και ριζικής λύσεως του ανατολικού προβλήματος»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΜΠΡΙΑΝ ΚΑΙ Η ΤΕΡΑΤΩΔΗΣ ΓΑΛΛΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ

«Ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας κ. Μπριάν ήκουσε μετά προσοχής τον κ. Γούναρην επί μακρόν και συγκατετέθη να συμβουλεύση εις τον Πρωθυπουργόν της Ελλάδος ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑΝ […] Διότι πώς είνε δυνατόν να ανευρεθή κόκκος ειλικρινείας εις τας συμβουλάς του κ. Μπριάν, όστις αφ’ ενός συνιστά εις ημάς μετριοπάθειαν και συνεννόησιν μετά των Τούρκων και αφ’ ετέρου υπογράφει την τερατώδη Συνθήκην μετά του Κεμάλ;»

ΕΣΤΙΑ

• ΝΑ ΑΡΗ ΤΗΝ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑΝ

«Και δεν είνε απίθανον ν’ ακούση ο κ. Δ. Γούναρης εν Ευρώπη. ‘’Επί τέλους, κύριοι, είμεθα πρόθυμοι να δεχθώμεν ότι εσυκοφαντήθητε, ότι παρεξηγήθητε, ότι ηδικήθητε. Βοηθήσατέ μας όμως και σεις ολίγον!’’ Την βοήθειαν αυτήν, βοήθειαν σημαντικήν εις τα Ελληνικά συμφέροντα, περιμένει η Ελλάς να δώση η επίσημος αποστολή εις τους ξένους. Να τους βοηθήση να πεισθούν ότι όλη η Ελλάς ανεξαρτήτως εσωτερικών κομματικών διενέξεων ήτο και είνε πιστή εις τας παραδόσεις και εις τα αισθήματα και εις την συμμαχίαν, που ήνοιξαν τον δρόμον εις την εθνικήν αποκατάστασιν»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ. Ο κ. ΓΚΡΑΜΒΙΛ ΔΙΕΒΙΒΑΣΕΝ ΕΙΣ ΤΟΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗΝ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ; ΘΡΑΣΕΙΑΙ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΛΟΓΟΙ ΔΓΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΠΕΚΗΡ ΣΑΜΗ

«Εφ’ όσον ζη και εις μόνος τούρκος στρατιώτης ουδέ ενός Έλληνος στρατιώτου την παρουσίαν θα ανεχθή επί τουρκικού εδάφους. Πολλή διεξάγεται προπαγάνδα περί την ιδέαν καθ’ ην ο πόντος κηρύσσεται ελληνικός, είνε ανοησία διότι οι Έλληνες αποτελούν το 10% μόνον του πληθυσμού. Εξωθήθησαν εις επανάστασιν υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως και του πατριαρχείου Κων/πόλεως»

• ΚΟΝΣΟΡΤΙΟΥ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ

ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ

• ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ

«Θα ήτο συνετόν και εθνικώς ωφέλημον, μετά την τροπήν, ην έλαβον τα Μικρασιατικά πράγματα, αι προς τας Συμμάχους Δυνάμεις συζητήσεις και διαπραγματεύσεις περί των εθνικών ζητημάτων να ανετίθεντο εις πρόσωπα άσχετα προς δυσμενείς προκαταλήψεις και δυνάμενα μάλιστα να διαλύσωσι ταύτας, διότι το έργον τούτων ήθελεν είσθαι ευχερέστερον και ηδύνατό τις να αναμένη μάλλον ευνοϊκά αποτελέσματα»

• ΤΟΛΜΟΥΝ ΑΚΟΜΗ…
• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΜΕΤΑ ΕΝ ΕΤΟΣ

«Εκεί δε όπου προ ενός έτους ενώπιον του Βενιζέλου ωχροί και τρέμοντες έσκυβαν ταπεινώς και υπέγραφαν την καταδίκην της Πατρίδος των οι πληρεξούσιοι της Τουρκίας, εκεί, εις το αυτό περιβάλλον, ακριβώς μετά ένα έτος, ο Μπεκήρ Σαμή, ο διπλωματικός αντιπρόσωπος ενός Τούρκου τυχοδιώκτου, εξαστράπτει υπό χαράς συνυπογράφων μετά της Γαλλικής Δημοκρατίας συνθήκας εις βάρος της Ελλάδς, ενώ οι αντιπρόσωποι αυτής εμφανίζονται με χιτώνια ικέτου. Εκεί όπου έλαμπε μεσουρανών ο αστήρ της Μεγάλης Ελλάδος. Είναι αυτά τα ποετέσματα μιας δυσμοίρου χειρονομίας του Ελληνικού λαού κατά την 1^ην Νοεμβρίου»

• Η ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΠΟΘΡΑΣΥΝΕΙ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΟΜΙΤΑΤΖΗΔΕΣ. ΑΘΡΟΑΙ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• Η ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ

«Ποία είναι εν αντιπαραβολή η κατάστασις των Τουρκικών πληθυσμών εις την υπό την δικαιοδοσίαν του Κεμάλ Ανατολήν; Δύναται ο επί μακρόν παραμείνας εις την Άγκυραν κ. Φραγκλίνος Μπουγιόν να βεβαιώση ότι οι υπό την Κεμαλικήν διοίκησιν Τουρκικοί πληθυσμοί (…) δεν διοικούνται με το μαστίγιον και την απειλήν της αγχόνης; Δεν αναφέρομεν δε τους υπό τον Κεμάλ χριστιανικούς πληθυσμούς διότι ούτοι υφίστανται εξόντωσιν συστηματικήν, διά την οποίαν πλην ελαχίστων εν τη Εσπερία ιδεολόγων, κανείς δεν έχει σήμερον καιρόν να συγκινηθή εις Συμμαχικάς πρωτευούσας»

• ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ

ΠΡΩΪΝΗ

• ΑΝΙΣΧΥΡΑ ΟΠΛΑ

«Η ισχυροτέρα δύναμις, είνε η δύναμις του κατέχοντος και παραμένοντος ισχυρού επί των κατεχομένων. Τοιούτοι σήμερον, δεν είνε οι Τούρκοι, αλλ’ ημείς. Κατέχομεν την Μικράν Ασίαν, οι τούρκοι ζητούν να μας εκδιώξουν και απειλούν να εκδιώξουν. Εάν ήσαν ισχυροί δεν θα ηπείλουν. Θα μας εξεδίωκον κακήν κακώς. Είνε ανίσχυροι να το πράξουν και δι’ αυτό απειλούν»

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΚΡΙΣΙΣ

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΙ-ΝΤ’ ΟΡΣΑΙ

«Όχι! Δεν συμφέρει την Γαλλίαν η φθορά της Ελλάδας και η κατεξάντλησις αυτής. Όχι! Δεν συμφέρει την Γαλλίαν η αποχώρησις των Ελλήνων εκ Σμύρνης. Δεν συμφέρει την Γαλλίαν η απώλεια των συμπαθειών ενός λαού ο οποίος την εβοήθησεν εις την νίκην και ο οποίος έχει ζωτικότητα βεβαίως μεγαλειτέραν του Τουρκικού»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΡΓΑΤΕΣ, ΜΗ ΛΗΣΜΟΝΗΤΕ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΣΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΡΩΣΣΙΑΝ
• ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΠΑΝΕΛΘΟΝΤΟΣ ΕΚ ΡΩΣΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ Ν. ΔΗΜΗΤΡΑΤΟΥ ΔΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΜΑΣ

ΣΚΡΙΠ

• ΤΟ ΧΘΕΣΙΝΟΝ ΜΑΚΡΟΝ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ
• ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΗΡΩΪΚΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΤΗΣ ΧΙΙΙ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
• ΠΟΙΟΝ ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ

«Θα θεωρήσωμεν λοιπόν μεγάλην και σημαντικήν επιτυχίαν των απεσταλμένων της Ελλάδος εάν κατορθώσουν ν’ αποσπάσουν όχι την υποστήριξιν, διότι δεν την ελπίζομεν, των αντιθέτων της Ελλάδος, αλλά το προσωπείον αυτών. Να εξηγηθή ότι πολεμούν την Ελλάδα όχι διότι αντιπαθούν τον Βασιλέα ή τον λαόν αυτής ως ανακτήσαντα τας ελευθερίας του, αλλά διότι συμπαθούν τους Τούρκους ή τα συμφέροντα, άτινα τους συνδέουσι προς αυτούς»

• ΟΙ ΤΕΤΙΜΗΜΕΝΟΙ ΗΡΩΪΚΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΩΝ ΘΡΥΛΙΚΩΝ ΓΙΓΑΝΤΟΜΑΧΙΩΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ. ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ