Οι 10 άνθρωποι που άλλαξαν την επιστήμη το 2025, σύμφωνα με το Nature

Το περιοδικό Nature παρουσίασε τη λίστα με τα δέκα πρόσωπα που σημάδεψαν τις σημαντικότερες επιστημονικές εξελίξεις του 2025, αναδεικνύοντας ανθρώπινες ιστορίες, ανακαλύψεις και επιτεύγματα που ξεχώρισαν παγκοσμίως.

Ανάμεσά τους βρίσκεται ο KJ Muldoon, ένα βρέφος που γεννήθηκε τον Αύγουστο του 2024 και πολύ γρήγορα διαπιστώθηκε ότι πάσχει από μια εξαιρετικά σπάνια γενετική διαταραχή: την ανεπάρκεια CPS1, η οποία εμποδίζει το σώμα να μεταβολίζει σωστά τις πρωτεΐνες. Η νόσος μπορεί να αποβεί μοιραία για τα μισά παιδιά που την εμφανίζουν και, μέχρι σήμερα, η καθιερωμένη θεραπεία ήταν η μεταμόσχευση ήπατος.

Η παιδίατρος Ρεμπέκα Άρενς-Νίκλας και ο καρδιολόγος Κίραν Μουσουνούρου από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνιας τόλμησαν να δοκιμάσουν κάτι πρωτοποριακό: μια εξατομικευμένη θεραπεία γονιδιωματικής επεξεργασίας με χρήση CRISPR, σχεδιασμένη αποκλειστικά για τη μοναδική γενετική μετάλλαξη του KJ. Έπειτα από μια πυρετώδη επιστημονική συνεργασία πολλών ομάδων, το παιδί έλαβε τις πρώτες εγχύσεις τον Φεβρουάριο του 2025. Μετά από 307 ημέρες νοσηλείας, επέστρεψε σπίτι και συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο, αν και εξακολουθεί να παρακολουθείται στενά. Η περίπτωσή του, ωστόσο, εγείρει το κρίσιμο ερώτημα: πώς μπορεί αυτή η πανάκριβη εξατομικευμένη θεραπεία –που κοστίζει εκατομμύρια δολάρια– να γίνει προσιτή και σε άλλα παιδιά, σε μια περίοδο που οι επενδύσεις στη γονιδιακή θεραπεία μειώνονται.

Στον τομέα της βιοϊατρικής, στη λίστα περιλαμβάνεται και η νευρολόγος Σάρα Ταμπρίζι από το University College London, η οποία συμμετέχει σε μια ερευνητική ομάδα που κατάφερε να επιβραδύνει την εξέλιξη της Νόσου του Χάντινγκτον, ενός κληρονομικού και θανατηφόρου νευροεκφυλιστικού νοσήματος.

Η συστημική βιολόγος Γιφάτ Μερμπλ από το Ινστιτούτο Weizmann στο Ισραήλ αποκάλυψε ένα άγνωστο έως τώρα κομμάτι του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος, δείχνοντας ότι τα πρωτεασώματα —τα «ανακυκλωτήρια» πρωτεϊνών του κυττάρου— μπορούν υπό συγκεκριμένες συνθήκες να παράγουν αντιμικροβιακά πεπτίδια.

Στη μάχη κατά των νοσημάτων που μεταδίδονται από κουνούπια, ο Βραζιλιάνος ερευνητής Λουτσιάνο Μορέιρα δημιούργησε το πρώτο εργοστάσιο μαζικής παραγωγής κουνουπιών που φέρουν το βακτήριο Βολμπάχια, μειώνοντας αισθητά την ικανότητά τους να μεταφέρουν επικίνδυνα παθογόνα όπως ο δάγκειος πυρετός.

Τη λίστα συμπληρώνουν προσωπικότητες από τη δημόσια υγεία, την τεχνολογία και τις φυσικές επιστήμες:

• Η Πρίσιους Ματσόσο, που ως συμπρόεδρος ομάδας του ΠΟΥ συνέβαλε καθοριστικά στις διαπραγματεύσεις για την πρώτη παγκόσμια συνθήκη ετοιμότητας για πανδημίες.
• Η Σούζαν Μονάρεζ, μικροβιολόγος που συγκρούστηκε με την κυβέρνηση Τραμπ, αντιστεκόμενη σε πολιτικές παρεμβάσεις στη λειτουργία των CDC.
• Ο επιχειρηματίας Λιάνγκ Γουενφέγκ, ο οποίος εντυπωσίασε τον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης με το γλωσσικό μοντέλο DeepSeek, που αναπτύχθηκε με ελάχιστους πόρους αλλά ανταγωνίζεται τα κορυφαία συστήματα.
• Ο Ινδός επιστήμονας δεδομένων Ατσάλ Αγκραβάλ, που αποκάλυψε σημαντικές αδυναμίες στην έρευνα της χώρας του, οδηγώντας σε σημαντικές θεσμικές αλλαγές.
• Ο φυσικός Τόνι Τάισον, του οποίου η πολυετής δουλειά συνέβαλε στη δημιουργία του Αστεροσκοπείου Vera Rubin στη Χιλή — ενός οργάνου που αναμένεται να προσφέρει τις πιο εντυπωσιακές εικόνες μακρινών γαλαξιών.
• Η γεωεπιστήμονας Μένγκραν Ντου, που μαζί με την ομάδα της πραγματοποίησε κατάδυση στα 9.000 μέτρα, καταγράφοντας σπάνια στιγμιότυπα ενός άγνωστου έως σήμερα υποθαλάσσιου οικοσυστήματος.
• Το Nature παρουσιάζει επίσης ανθρώπους που πιθανότατα θα απασχολήσουν έντονα τη νέα χρονιά.
  Μεταξύ αυτών:
• Ο Ριντ Γουάιζμαν και το πλήρωμα της αποστολής Artemis II, που θα ταξιδέψουν γύρω από τη Σελήνη.
• Η ογκολόγος Τζορτζίνα Λονγκ, που ανέπτυξε μια νέα μορφή ανοσοθεραπείας για δύσκολα εγκεφαλικά νεοπλάσματα.
• Ο ιολόγος Αμαντού Σαλ, που πρωτοστάτησε στη δημιουργία του προγράμματος MADIBA, το οποίο θα ενισχύσει την παραγωγή εμβολίων σε χώρες της Αφρικής.
• Η ειδικός στην ηθική ΤΝ Άλις Ξιάνγκ από τη Sony AI, που αποδεικνύει ότι η εκπαίδευση μοντέλων μπορεί να γίνει με υπεύθυνες και λιγότερο προκατειλημμένες βάσεις δεδομένων.
• Η ακτιβίστρια Κολέτ Ντελαβάλα, που αγωνίζεται κατά των πολιτικών παρεμβάσεων στην επιστημονική έρευνα στις ΗΠΑ ενόψει των εκλογών του 2026.