Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ συλλογικής μνήμης «Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών», που φωτίζει γνωστές και άγνωστες πτυχές της ΕΑΜικής Αντίστασης την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα (’41-’44), μεταδίδει η ΕΡΤ2, τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2019, στις 23:10.
Δεκατέσσερις αφηγήσεις. Δεκατέσσερις ιστορίες. Ένας λαός ενάντια στους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές και στους ντόπιους συνεργάτες τους.
Οι σκηνοθέτες Ξενοφώντας Βαρδαρός και Γιάννης Ξύδας μιλούν στη “Ραδιοτηλεόραση” για το ντοκιμαντέρ, που με αφετηρία τις μαρτυρίες ανθρώπων που έλαβαν μέρος στην Αντίσταση, επιχειρεί να ρίξει φως σε γνωστές και άγνωστες ιστορίες του αγώνα τους, όπως αυτές διαδραματίστηκαν μέσα στις συνοικίες της Αθήνας.
«Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών είναι ένα ντοκιμαντέρ που προσπαθεί να αφηγηθεί την ιστορία της Αντίστασης στην Αθήνα κατά την περίοδο της Κατοχής, μέσα από τον λόγο των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν. Η προπολεμική αστική εξουσία μετά τη συνθηκολόγηση καταφεύγει στο εξωτερικό και στο κενό εξουσίας που δημιουργείται αναπτύσσονται δύο πόλοι. Ο ένας είναι ο πολιτικός-οικονομικός-στρατιωτικός δωσιλογισμός και ο άλλος ο κόσμος της Αντίστασης, που στην πλειονότητά του οργανώνεται στο ΕΑΜ.
Βασικός κορμός του ντοκιμαντέρ είναι οι συνεντεύξεις των ανθρώπων που αντιστάθηκαν. Οι αγωνιστές τού τότε γίνονται φορείς της Ιστορίας, βγαίνουν πολύ δυναμικά στο προσκήνιο και μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων αναδύονται (ισότιμη συμμετοχή ανδρών-γυναικών, καθολική ψήφος, πολιτική διαμαρτυρία εν μέσω κατοχής, κ.τ.λ.)
Η έρευνα ήταν ένα κρίσιμο στάδιο της διαδικασίας, γιατί για να βρεθούν και να μας εμπιστευτούν οι άνθρωποι αυτοί απαιτήθηκε μεγάλη προσπάθεια, καθώς αρκετοί από τους πρωταγωνιστές μας δεν είχαν ξαναφηγηθεί δημόσια τις ιστορίες τους. Επίσης, χρειάστηκε δουλειά μυρμηγκιού για να μαζευτούν τα τεκμήρια (φωτογραφίες, προκηρύξεις, κατοχικά διατάγματα κ.ά.) από τα διάφορα αρχεία με τα οποία συνεργαστήκαμε.
Το μοντάζ ήταν αρκετά απαιτητικό, καθώς για μας ήταν πολύ σημαντικό να κρατήσουμε πιστό το νόημα του λόγου των ανθρώπων αυτών. Σε αυτό βοήθησε και το γεγονός ότι, παρόλο που οι περισσότεροι δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους, είχαν βιώσει και μας αφηγούνταν την ίδια ιστορία, ο καθένας από τη δική του γειτονιά ή οργάνωση, παρέα με τους συντρόφους τους.
Είχαμε πολλά κενά σε σχέση με αυτήν την περίοδο της Αντίστασης και ιδιαίτερα όσον αφορά την περιοχή της πρωτεύουσας. Χρειάστηκε διάβασμα, αλλά και πολύτιμες συμβουλές από ιστορικούς, όπως ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης και ο Ιάσονας Χανδρινός, για να μην πέσουμε σε κάποιο ιστορικό ατόπημα. Ξέραμε ότι δεν είχε ξαναγίνει κάτι ανάλογο σε σχέση με την Αθήνα και συν το γεγονός ότι είμαστε άνθρωποι της πόλης, μας φάνηκε πολύ φυσικό να επικεντρωθούμε στις γειτονιές της και στους αγωνιστές του ΕΑΜ που έδρασαν σε αυτές».
Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ
Από την περίοδο του λιμού του ’41-’42, τα συσσίτια των λαϊκών επιτροπών και της Εθνικής Αλληλεγγύης, τις μεγαλειώδεις πορείες ενάντια στην επιστράτευση και την κάθοδο των Βουλγάρων, τις μάχες του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στις συνοικίες, την ίδρυση του ΕΑΜ με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, τις παράνομες προκηρύξεις και τα συνθήματα της ΕΠΟΝ στους τοίχους μέχρι την Απελευθέρωση της Αθήνας, οι πρωταγωνιστές συνθέτουν ένα μωσαϊκό εμπειριών, αγώνων και προσδοκιών για το πώς επέλεξαν να συγκρουστούν με την ηττοπάθεια και τη συνεργασία με τον ναζισμό-φασισμό.
Οι προσωπικές ιστορίες «δένουν» με σπάνιο αρχειακό υλικό, πρωτότυπη μουσική των drog_ A_ tek και πλάνα τού σήμερα μέσα από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, το Σκοπευτήριο της Καισαριανής και τις συνοικίες της Αθήνας.
Στο ντοκιμαντέρ μιλούν (με αλφαβητική σειρά) οι: Δημήτρης Βαλιμίτης, Μαρία Βοσκοπούλου-Κουβά, Στέλιος Ζαμάνος, Μάνος Ζαχαρίας, Γιώργος Κατιμερτζής, Κώστας Μαραγκουδάκης, Νίκος Μπαλάνος, Ζάχος Νικηφοράκης, Έλλη Νικολάου, Βαγγέλης Ντερμιτζόγλου, Γιώργος Παπαδημητρίου, Ζωή Πετροπούλου, Νίκος Σφακιανάκης, Ελένη Σαββατιανού.
Ντοκιμαντέρ, παραγωγής 2018
Α’ τηλεοπτική μετάδοση
Σκηνοθεσία: Ξενοφώντας Βαρδαρός, Γιάννης Ξύδας
Έρευνα-σενάριο: Γιάννης Ξύδας
Αφήγηση: Ρήγας Αξελός
Διεύθυνση φωτογραφίας-μοντάζ: Ξενοφώντας Βαρδαρός
Ηχοληψία-μιξάζ: Ανδρέας Γκόβας
Πρωτότυπη μουσική: drog_A_tek
Κάμερα: Ξενοφώντας Βαρδαρός, Χρήστος Πανάγος
Μετάφραση-υποτιτλισμός: Ηλίας Διάμεσης
Γραφιστική επιμέλεια: Κώστας Μηναΐδης
Απομαγνητοφωνήσεις: Σέβη Σαλαγιάννη
Παραγωγή: Ομάδα Συλλογική Μνήμη
Διάρκεια: 72΄
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος