Συνέντευξη με τον διεθνή εικαστικό Δημήτρη Γέρο

Ο διεθνής εικαστικός Δημήτρης Γέρος εκθέτει 30 έργα ζωγραφικής, που δημιουργήθηκαν τα τελευταία 27 χρόνια στην Ελλάδα και στην Αμερική, στην κεντρική αίθουσα του Εικαστικού Κύκλου ΔΛ, από τις 6 Μαρτίου έως τις 11 Απριλίου 2020.

Συνέντευξη στην Ασπασία Κακολύρη

Για τα μοναδικά έργα που θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν όσοι επισκεφθούν την έκθεση, για τον αφυπνιστικό ρόλο που πρέπει να έχει η Τέχνη, την παράλληλη και επιμελή ενασχόλησή του με τη φωτογραφία, καθώς και για τα μελλοντικά επαγγελματικά σχέδιά του, μιλάει στη “Ραδιοτηλεόραση” ο διεθνής εικαστικός Δημήτρης Γέρος.

30 έργα ζωγραφικής, 30 διαφορετικές… ιστορίες. Τι θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν οι επισκέπτες της έκθεσής σας στην Αθήνα;

Πρόκειται για έργα που έγιναν με ακουαρέλες στην Αθήνα, στη Λέσβο και στη Νέα Υόρκη, όπου κατοικώ και εργάζομαι. Πολύ συχνά καταφεύγω σε αυτή την τεχνική, ανάλογα  με τον χώρο και τον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου. Τα λάδια, με τον τρόπο που εγώ ζωγραφίζω, θέλουν αρκετές ημέρες εργασίας, ενώ με τις ακουαρέλες μπορεί να τελειώσω ένα έργο σε 1-2 ημέρες. Για τις ακουαρέλες, βέβαια, χρειάζεται  αρκετή προετοιμασία, ευκινησία, ετοιμότητα και σιγουριά  γι’ αυτό που θέλεις να απεικονίσεις. Γιατί τα  λάθη δεν διορθώνονται και, αν δεν επιτύχεις το επιθυμητό αποτέλεσμα, το έργο είναι για πέταμα.

Καμιά φορά, όταν θέλω να δοκιμάσω μια καινούργια ιδέα, πριν την παγιώσω στον μουσαμά με λάδια, τη ζωγραφίζω με ακουαρέλες. Αυτό δεν σημαίνει πως είναι έτσι πιο «εύκολη» η ζωγραφική, γιατί και αυτά τα έργα τα έχω δουλέψει όπως τα λάδια, με αρκετά λεπτομερή τρόπο. Στη διάρκεια των χρόνων συγκεντρώθηκαν πολλοί τέτοιοι πίνακες, απ’ τους οποίους τώρα επέλεξα μερικούς γι’ αυτή την έκθεση. Τα θέματά μου, θα έλεγα, πως παραμένουν μάλλον τα ίδια. Ο μέσος, μάλλον συντηρητικός, άνθρωπος που υπάρχει σε αρκετά από τα έργα μου εμφανίζεται και σε αυτές τις ακουαρέλες. Ντυμένος με το ίδιο κοστούμι ή γυμνός, ευτυχής ή ανέκφραστος, ακροβάτης ή άγγελος, πάντοτε, όμως, βιαστικός για να προλάβει τα γεγονότα ή να ξεφύγει από αυτά. Πουλιά, ηφαίστεια, λουλούδια, εξωτικά δέντρα, σύννεφα σαν ψάρια ή σαν σπερματοζωάρια αποτελούν το σκηνικό μέσα στο οποίο δρα ο μοναχικός, αμφιλεγόμενος πρωταγωνιστής των έργων.

Η Τέχνη, εκτός από πολιτισμικό δώρο, θεωρείτε ότι πρέπει να έχει και αφυπνιστικό -ή μάλλον- κοινωνικό ρόλο;

Ναι, πρέπει να έχει. Αλλά, δυστυχώς, την Τέχνη την παρακολουθούν ενημερωμένοι και ήδη αφυπνισμένοι άνθρωποι κι έτσι ο κοινωνικός της ρόλος δεν φτάνει στο πλατύ κοινό. Γιατί πόσοι από τους επιβάτες του μετρό έχουν υπ’ όψιν τους την «Γκουέρνικα» του Πικάσο ή τη «Σφαγή της Χίου» του Ντελακρουά; Και αν ποτέ τύχει και δουν αυτά τα έργα, τι νομίζετε πως θα καταλάβουν; Οι πολλοί άνθρωποι δεν επηρεάζονται από την Τέχνη, αντιθέτως, νομίζω πως τη χλευάζουν. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ.

Είναι, τελικά, προνόμιο των λίγων η απόκτηση έργων τέχνης;

Πάντα η Τέχνη ήταν για τους λίγους. Παλαιότερα ήταν για τους λίγους και εκλεκτούς, γι’ αυτούς δηλαδή που γνώριζαν. Τώρα είναι και για τους  νεόπλουτους, που ψάχνουν τρόπους για να επιδειχθούν και να εντυπωσιάσουν.

Εκτός από τη ζωγραφική, ασχολείσθε και με τη φωτογραφία. Αλλά σπανίως βλέπουμε τις φωτογραφίες σας στην Ελλάδα…

Η σχέση μου με τη φωτογραφία κρατάει πολλά χρόνια, από τον καιρό που ήμουνα στην πρωτοπορία και έκανα βίντεο τέχνη, κατασκευές, εγκαταστάσεις κ.ά. Στη δεκαετία του ’80 είχα εκθέσει μερικές φωτοϊστορίες-φωτοσειρές σε ατομική έκθεση στη Φωτοθήκη της Θεσσαλονίκης και στην Gazette της Αθήνας. Το 2010, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας, από εκδότη της Αμερικής, του βιβλίου μου «Shades of love», εξέθεσα μια επιλογή των φωτογραφιών στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Δυστυχώς, πολλά χρόνια τώρα, οι υποχρεώσεις μου με τις γκαλερί του εξωτερικού δεν μου αφήνουν αρκετό χρόνο, ώστε να εκθέτω φωτογραφίες μου και στην Ελλάδα.

Είστε γνωστός κυρίως για τις φωτογραφίες γυμνών κοριτσιών και αγοριών με σουρεαλιστικές πόζες μέσα σε τοπία… 

Αυτές οι φωτογραφίες είναι γνωστές, γιατί έχουν εκτεθεί και δημοσιευθεί πολλές φορές. Τις προτιμάει εξάλλου και το κοινό. 15 από αυτές τις φωτογραφίες θα εκτεθούν τον προσεχή Νοέμβριο στο φεστιβάλ φωτογραφίας της Taipei (Taiwan). Έχω, όμως, φωτογραφίσει και πολλούς από τους διάσημους ξένους φίλους μου: Άλμπι, Βιντάλ, Μποντριγιάρ, Αρμάν, Κούνς κ.ά. Έχω κάνει αρκετές φωτογραφίες με τον Γκάμπριελ Γκαρσία Μάρκες, που εκδόθηκαν σε πολυτελές λεύκωμα από τις εκδόσεις Kerber Verlag του Βερολίνου και κυκλοφόρησε σε ολόκληρο τον κόσμο. Έχω, επίσης, πολλές φωτογραφίες της φίλης μου Λουίζ Μπουρζουά, που πρόκειται και αυτές να γίνουν βιβλίο. Έχω εκατοντάδες φωτογραφίες της Νέας Υόρκης, πολλές με τοπία, γυμνά σε τοπία, μετανάστες, πορτρέτα απλών ανθρώπων που συνάντησα στα διάφορα ταξίδια μου, απόψεις πόλεων και άλλα θέματα. Έχω, επίσης, φωτογραφήσει τους «Κουδουνάτους» της Λέσβου, που κάποτε θα εκθέσω και θα τυπώσω σε βιβλίο.

Έχετε πολύ έντονη παρουσία στο εξωτερικό. Πιστεύετε ότι η δουλειά σας βρίσκει καταλληλότερο έδαφος έκφρασης εκτός Ελλάδος;

Έτσι νομίζω. Όταν πριν από είκοσι χρόνια βγήκε στην Ελλάδα ένα βιβλίο μου με γυμνές φωτογραφίες, οι μισοί δημοσιογράφοι θύμωσαν και σταμάτησαν να γράφουν για τη δουλειά μου. Και να σκεφτείτε ότι δεν προβληματίστηκαν καθόλου από την εισαγωγή του βιβλίου που είχε γράψει ο καθηγητής Φιλοσοφίας και επιμελητής σπουδαίων εκθέσεων Πίτερ Βαϊερμάιερ, διευθυντής επίσης της περίφημης Κουνστχάλε της Φρανκφούρτης και εν συνεχεία διευθυντής του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Μπολόνια και του Ρουπερτίνουμ της Αυστρίας. Ε, λοιπόν, αυτό το βιβλίο μου άνοιξε πολλές πόρτες στο εξωτερικό, όπου οι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με το γυμνό στην Τέχνη. Ο Έντουαρντ Άλμπι, ένας από τους σπουδαιότερους Αμερικανούς δραματουργούς, εξαιτίας μιας φωτογραφίας αυτού του βιβλίου, μου συστήθηκε μια μέρα στη Νέα Υόρκη, και με ρώτησε αστειευόμενος «Πότε θα με φωτογραφίσεις με σαλιγκάρια στο στήθος;». Έκτοτε γίναμε και παραμείναμε φίλοι μέχρι τον θάνατό του κι έγραψε την εισαγωγή σε δύο βιβλία μου. Επίσης ο Τζον Γουντ, ένας από τους σημαντικότερους κριτικούς, είδε το βιβλίο και ζήτησε να με γνωρίσει και να με συμπεριλάβει στα δικά του βιβλία. Το ίδιο και ο Ντέιβιντ Λέντικ, ο Έντμουντ Γουάιτ και τόσοι άλλοι.

Ποια είναι τα προσεχή επαγγελματικά σχέδιά σας;

Από τον Ιούνιο έως το τέλος Σεπτεμβρίου, παρουσιάζω έκθεση φωτογραφιών με λεσβιακά τοπία και γυμνά στην γκαλερί Throckmorton της Νέας Υόρκης, με την οποία συνεργάζομαι τα τελευταία 27 χρόνια. Τον Νοέμβριο, έχω έκθεση στο Κάιρο με φωτογραφίες που έγιναν με φιλμ πριν από 20 χρόνια και τον Δεκέμβριο έκθεση με έργα ζωγραφικής στη Λευκωσία.

Πώς τα προλαβαίνετε όλα αυτά;

Δουλεύω πολύ και μάλλον δεν έχω αυτό που λένε «κοινωνική» ζωή. Πάντως, προλαβαίνω μόνον αυτά που σας περιέγραψα, γιατί υπάρχουν και πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις, στις οποίες δυστυχώς δεν έχω χρόνο να ανταποκριθώ.

Λίγα λόγια για την έκθεση

Τα έργα είναι ακουαρέλες σε χαρτί, σε μικρά και μεγάλα μεγέθη, που τα διακρίνει μια λεπτομερής και ρεαλιστική γραφή. Όλα είναι πολύχρωμα, αφού αφορούν παλαιότερες ζωγραφικές περιόδους του και όχι ασπρόμαυρα, σαν τα έργα που έδειξε πριν από 3 χρόνια στην Αθήνα, τα οποία είχαν προκαλέσει μεγάλη αίσθηση με τη θεματολογία τους. Στα περισσότερα από τα έργα της έκθεσης επικρατεί το γνωστό ανθρωπάκι των πινάκων του, που λειτουργεί και ως ετεροπροσωπία του υπερρεαλιστή καλλιτέχνη, και το οποίο, αενάως κινούμενο, ανάμεσα στο πραγματικό και το μεταφυσικό, συνεχίζει να αφηγείται με αινιγματική κριτική και αφυπνιζόμενη συνείδηση τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος. Παράλληλα, η οικολογική ευαισθησία του καλλιτέχνη, σ’ αυτά όπως και στα προηγούμενα έργα του, παραμένει ακόμα προφητική.

Η επόμενη έκθεση του Δημήτρη Γέρου θα πραγματοποιηθεί στην Throckmorton Fine Arts της Νέας Υόρκης, από αρχές Ιουνίου έως τέλος Σεπτεμβρίου 2020, όπου ο καλλιτέχνης θα παρουσιάσει ασπρόμαυρες φωτογραφίες που έκανε τα τελευταία 35 χρόνια στη Λέσβο. Θα εκτεθούν τοπία, σκηνές με ανθρώπους και γυμνά φωτογραφημένα σε διάφορα μέρη του νησιού.

Στη συνεχεία, τον Νοέμβριο 2020, θα εκθέσει, στην γκαλερί Tintera στο Κάιρο, ασπρόμαυρες φωτογραφίες, που έκανε στην Αίγυπτο πριν από 20 χρόνια, και τον Δεκέμβριο θα παρουσιάσει καινούργια έργα ζωγραφικής στην γκαλερί «Καπάταης» της Λευκωσίας.

Διάρκεια έκθεσης: 6 Μαρτίου έως 11 Απριλίου 2020

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 11:00-20:00

Τετάρτη, Σάββατο 11:00-16:00

Ο Δημήτρης Γέρος έχει πραγματοποιήσει 58 ατομικές εκθέσεις των έργων του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: Κολωνία, Ντίσελντορφ, Κάσελ, Στρασβούργο, Μίσιγκαν (Kelsey Museum of Art) Νέα Υόρκη, Οξφόρδη  (Oxford University), Ντάρμστατ, Λευκωσία, Ινδιάνα-ΗΠΑ (National Gallery),  Χαϊδελβέργη, Μπόχουμ (Museum Bochum), Μπαραγκίγια-Κολομβία (Museo de Arte Moderno) Βερολίνο, Μιλάνο, Μεξικό, Βούπερταλ, Μάνχαϊμ, κ.λπ.

Έχει κυκλοφορήσει η ποιητική του συλλογή Αστραφτερή Μπανιέρα το 1976. Έχει εκδώσει τα φωτογραφικά λευκώματα: Θεωρία Γυμνού, με κείμενο του Peter Weiermair, Περιοράσεις, με κείμενα των Michel Deon και Pierre Devin, Fora definition of the Nude,  με κείμενο του Peter  Weiermair,  Shades of Love, με πρόλογο του Edward Albee και εισαγωγή του John Wood, (η American Library Association ξεχώρισε το βιβλίο ως ένα από τα δέκα καλύτερα του 2011). Photographing Gabriel Gárcia Márquez, Another Narcissus, με κείμενα των Edward Albee και John Wood.

Εικαστικός Κύκλος ΔΛ

Ακαδημίας 6, Κολωνάκι-Αθήνα,

Τηλ.: 210 3646 818