Οι Εκδόσεις Άγρα σας προτείνουν για τα Χριστούγεννα

Αστυνομική -μα πώς θα μπορούσε να λείπει- λογοτεχνία, μία ιδιαίτερη αυτοβιογραφία, ένα “μουσικό” βιβλίο που μόνο μια καλή παρέα μπορεί να δημιουργήσει, κι ένα πρωτότυπο φωτογραφικό λεύκωμα αποτελούν τις χριστουγεννιάτικες προτάσεις των Εκδόσεων Άγρα.

ΤΖΕΡΟΝΙΜΟ. Η ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Από τη γέννηση το 1829 του Τζερόνιμο (Gokhla yeh ήταν το αρχικό ινδιάνικο όνομά του), Ινδιάνου Τσιρικάουα της φυλής των Απάτσι, ως το θάνατό του το 1909 στην αιχμαλωσία, εκπατρισμένου στη Φλόριντα, η αυτοβιογραφία του αφηγείται τον διαρκή αγώνα των διαφόρων φυλών των Απάτσι εναντίον των Μεξικανών, του αμερικανικού στρατού και του λευκού ανθρώπου, προκειμένου να διατηρήσουν την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους.

Το όνομά του είναι συνώνυμο με την αντίσταση των Ινδιάνων, και η ιστορία του είναι η ιστορία ενός ηρωικού και συχνά φρικιαστικού πολέμου.

Ήταν σαμάνος του πολέμου, αρχηγός χάρη στην ασυνήθιστη έμφυτη νοημοσύνη του και στις πολεμικές του ικανότητες. Η αυτοβιογραφία του, ωστόσο, δεν αναφέρεται αποκλειστικά στη βίαιη δράση του. Προτού αφηγηθεί την προσωπική του ιστορία και την ιστορία της οριστικής ήττας της φυλής του, των αλλεπάλληλων προδοσιών και αθετήσεων των υποσχέσεων από τους λευκούς, ο Τζερόνιμο αρχίζει την αφήγησή του με την καταγωγή του κόσμου, μια υπέροχη ινδιάνικη κοσμογονία. Ακολούθως περιγράφει παραστατικά την ευτυχισμένη παιδική ηλικία του, την οικογένειά του, τη μετέπειτα ζωή του στερημένη από ελευθερία, αποκαλύπτει την προέλευση, τις παραδόσεις και τους άγραφους νόμους των Απάτσι, τη θρησκεία τους και, τέλος, το όραμά του για το μέλλον της φυλής του.

Αφού οι γηγενείς κάτοικοι της Αμερικής εξολοθρεύτηκαν από τους λευκούς, ο Τζερόνιμο έγινε ινδιάνικος θρύλος και παγκόσμιο σύμβολο της ελευθερίας και της περηφάνιας των γηγενών Αμερικανών. Αντιπροσωπεύει ταυτόχρονα το μεγαλείο και την παρακμή των Ινδιάνων. Ο Τζερόνιμο είναι μια μυθική φιγούρα της αμερικανικής ιστορίας.

O ΜΑΙΓΚΡΕ ΣΤΟΥΣ ΦΛΑΜΑΝΔΟΥΣ

Βγαίνοντας από ένα στενό δρομάκι, ανακάλυπτες ξαφνικά τον ποταμό. Ήταν φαρδύς. Οι όχθες του ήταν ακαθόριστες. Σε πολλά σημεία, το καφετί ρεύμα είχε πλημμυρίσει χωράφια. Κάπου κάπου, ένα υπόστεγο έβγαινε από το νερό. Τουλάχιστον εκατό ποταμόπλοια, ρυμουλκά, βυθοκόροι ήταν εκεί, αραγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, σχηματίζοντας ένα απέραντο ενιαίο σώμα. […] Και ήταν περίεργο, από την πόλη, δηλαδή από τη γέφυρα που αποτελούσε το κεντρικό σημείο του Ζιβέ, να κοιτάζεις προς την πλευρά των Φλαμανδών. Επρόκειτο για μια καθαρά γαλλική πόλη. Με μικρούς δρόμους. Καφέ γεμάτα με λάτρεις του μπιλιάρδου η του ντόμινο. Μυρωδιές από απεριτίφ με γεύση γλυκάνισου και μια γενικευμένη οικειότητα. […]

Μετά, αυτό το τμήμα του ποταμού. Το κτίριο του τελωνείου. Τέλος, στην άκρη άκρη, στις παρυφές πριν από την εξοχή, το σπίτι των Φλαμανδών. Ήταν η ίδια ώρα που η Ζερμαίν Πιεντμπέφ είχε μπει στο μαγαζί, στις 3 Ιανουαρίου, και από τότε κανείς δεν την είχε ξαναδεί.

Μια παράξενη γυναίκα καλεί τον Μαιγκρέ στο Ζιβέ, μια παραποτάμια πόλη στα σύνορα Γαλλίας-Βελγίου, για να βοηθήσει μια οικογένεια Φλαμανδών στην υπόθεση εξαφάνισης μιας νεαρής κοπέλας. Η τοπική κοινωνία ρίχνει το φταίξιμο και ενοχοποιεί την οικογένεια Πήτερς. Ο Μαιγκρέ, χωρίς επίσημη αποστολή, δέχεται. Φτάνει σε μια πόλη με έντονη αντιπαλότητα Βαλλόνων και Φλαμανδών: ξεχωριστά καφενεία, διαφορετικές νοοτροπίες.

Η κακοκαιρία είναι έντονη και το κακό συνδυάζεται με αυτήν. Ο ποταμός Μεύσης έχει υπερχειλίσει, τα φράγματα στις γέφυρες έχουν κατέβει, ο απόπλους σκαφών και ποταμόπλοιων έχει απαγορευτεί. Ο κόσμος, ακινητοποιημένος στα καφενεία πίνοντας ζενιέβρ, το τοπικό ποτό, υποπτεύεται και κατηγορεί. Και ο Μαιγκρέ προσπαθεί να μπει στο κλίμα της πόλης και των ανθρώπων της, για να βρει μια λύση. Ένα από τα γνωστότερα μυθιστορήματα με τον επιθεωρητή Μαιγκρέ.

ΑΘΗΝΑ ΘΕΑ. ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Το βιβλίο κυκλοφορεί με την ευκαιρία της έκθεσης του συμμετοχικού φωτογραφικού έργου της Γιάννας Ανδρεάδη στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) με 180 φωτογραφίες και κείμενα των Jean-Christophe Bailly, Γιάννη Τσιώμη, Ντένη Ζαχαρόπουλου και Aude Mathé.

Το συμμετοχικό φωτογραφικό έργο της Γιάννας Ανδρεάδη ΑΘΗΝΑ ΘΕΑ / Παράθυρα στην πόλη  παρουσιάζει μία άγνωστη αλλά και οικεία όψη της Αθήνας μέσα από τα παράθυρα και τα διαφορετικά βλέμματα των κατοίκων της. Αποκαλύπτει τον ιδιαίτερο και πολύπλοκο χαρακτήρα της πόλης συνθέτοντας μία συλλογική εικόνα μακριά από τα αναμενόμενα κλισέ.

Η ματιά ενός ανθρώπου δεν θα μπορούσε να δει ποτέ, έτσι, μέσα από όλα αυτά τα παράθυρα. Αυτή η αλήθεια δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει αντιληπτή από το μάτι ενός. Αυτό είναι communal art. Το πλαίσιο το ορίζει ένας καλλιτέχνης αλλά μετέχουν ισότιμα πλήθος δημιουργοί που ενεργώντας συνεισφέρουν στο τελικό αποτέλεσμα που είναι χρωματισμένο από εκατοντάδες διαφορετικές προσωπικότητες. Λαμπρό έργο, εύθραυστο, ευαίσθητο, δημιουργικό, αληθινό, ευθύ, δραματικό, ονειροπόλο, δείχνει με τον καλύτερο τρόπο την Αθήνα αυτών των εποχών, που δεν είναι αρκετά καθαρή και γυάλινη για να είναι σύγχρονη, αλλά κάποτε προσπαθούσε να είναι, ούτε έχει την πατίνα της παρακμής για να είναι εξωτική-ρομαντική. Δυνατή, βρόμικη, βίαιη, όμορφη στο πέσιμό της και την παρακμή, και όλα αυτά είναι εύθραυστα-τόσο εύθραυστα σαν τις ευαισθησίες και ταμπεραμέντο των κατοίκων της. Η Γιάννα Ανδρεάδη ενορχηστρώνει τέλεια με το δικό της μάτι τις προσωπικές ευαισθησίες των πολλών φωτογράφων-σολίστ σε ένα χορωδιακό κομμάτι που δεν είναι ομαδική έκθεση (καθόλου) αλλά ένα ενιαίο συν-φωνικό έργο για την Αθήνα.

Το έργο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2013, μέσω του Facebook, https://www.facebook.com/AΘΗΝΑ-ΘΕΑ-233816666752996/ καλώντας τους Αθηναίους να φωτογραφήσουν τη θέα της πόλης μέσα από το παράθυρό τους. Βασική προϋπόθεση, το παράθυρο ή έστω τμήμα του να πλαισιώνει την εικόνα έτσι ώστε η σχέση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, ιδιωτικού και δημόσιου να είναι πάντα εμφανής. Η λήψη πρέπει να είναι κατά προτίμηση μετωπική, χωρίς προοπτική παραμόρφωση, σαν την «αρχιτεκτονική» φωτογραφία που αναδεικνύει αστικό τοπίο.

Από τις 10.000 φωτογραφίες που έχει λάβει μέχρι τώρα, έχει δημοσιεύσει μια επιλογή από 1.870 λήψεις από 520 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων και πολλοί εικαστικοί και φωτογράφοι.

Το ΑΘΗΝΑ ΘΕΑ καλύπτει όλο το πολεοδομικό συγκρότημα των Αθηνών που περιβάλλεται από το όρος Αιγάλεω, την Πάρνηθα, την Πεντέλη και τον Υμηττό και τον Σαρωνικό κόλπο.

Το παράθυρο είναι σαν ένα εικαστικό πλαίσιο, η θέα φαίνεται σαν «πίνακας ζωγραφικής» και ταυτόχρονα το παράθυρο λειτουργεί σαν τον φακό της φωτογραφικής μηχανής. Διπλή αναφορά στη ζωγραφική και φωτογραφία.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΡΙΤΟ. ΒΙΒΛΙΟ / CD

«Οι συνεργάτες, οι φίλοι, οι μουσικοί πάντα σε μια συνάντηση στο διάλειμμα μιας πρόβας, ανάμεσα σε μια ηχογράφηση ή πριν από μια συναυλία, και σχεδόν με μια συγκινητική εκνευριστική μανία, συνηθίζουν να παίζουν μουσική που τους αρέσει. Τραγούδια, αυτοσχεδιασμούς, διασκευές, ή κάτι που οι ίδιοι έχουν συνθέσει. Αυτές τις προσωπικές στιγμές του καθενός που μπορεί να είναι και η βαθύτερη τους επιθυμία και που τα τελευταία χρόνια επίμονα κρυφακούω και παρασύρομαι κι εκμυστηρεύομαι κι εγώ, σκέφτηκα να συγκεντρώσω στο Ημερολόγιο. Το Ημερολόγιο θα ήθελα να θεωρηθεί όχι σαν μια ηχογράφηση μoυσικής ενός δίσκου αλλά σχεδόν σαν μια υποκλοπή αισθημάτων των φίλων μου. Αν κρατούσα σημειώσεις για ένα ημερολόγιο ηχητικό, αυτές θα κρατούσα».

Νίκος Ξυδάκης, απ’ το 72σέλιδο βιβλιαράκι που συνοδεύει το CD.

Το αποτέλεσμα είναι απρόσμενο και πολυσυλλεκτικό: 27 μουσικά ακούσματα – οργανικές συνθέσεις, απαγγελίες ποιημάτων, τραγούδια και διασκευές–, συχνά και με τη συμβολή νέων δημιουργών και, μαζί, ένα βιβλίο με πρωτότυπα αλλά και μεταφρασμένα ποιήματα και διηγήματα, κάποια απ’ τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά, πλαισιωμένα με φωτογραφίες, σχέδια και έργα ζωγράφων φίλων του συνθέτη.

Το Ημερολόγιο Τρίτο, στα ίχνη εκείνου του πρώτου Ημερολογίου του 1995 και του δεύτερου Ημερολογίου το 2005, παραμένει ένα χειροτέχνημα με τη μορφή ενός μουσικού και λογοτεχνικού ημερολογίου. Και οι στιγμές του ακριβές, πιθανά στιγμιότυπα απ’ τα παρασκήνια μουσικών παραστάσεων του Ν. Ξυδάκη ή και σκηνές από ταινία.

Ένα μουσικό ντοκιμαντέρ γεμάτο ανάσες και σιωπές καλλιτεχνών και συνθέσεις δεξιοτεχνικές.

ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΤΟΥ ΣΙΝΤΙ ΜΟΥΜΕΝ

Ο Γιασίν αφηγείται πως μεγάλωσε γρήγορα και πέθανε ακόμη πιο γρήγορα στο Σιντί Μουμέν, στην άκρη της πόλης της Καζαμπλάνκας, μαζί με τα έξι αδέρφια του, τη μητέρα του, που κάθε μέρα είχε να τα βγάλει πέρα με τη φτώχεια και τα ζωύφια και με έναν πατέρα πρώην εργάτη, χαμένο στη σιωπή και τις προσευχές. Η επίγεια κόλαση του τόπου του αναδίδει οσμές από τις χωματερές που έγιναν γήπεδα για ποδόσφαιρο, από το χασίσι και την κόλλα που σνιφάρεται, εικόνες από τις απαγορευμένες βουτιές στο αποξηραμένο ποτάμι και από τα γκαράζ των ξεχαρβαλωμένων μοτοποδηλάτων. Όταν λοιπόν τους υπόσχονται ότι ο παράδεισος βρίσκεται στην απέναντι πόρτα, τί έχουν να χάσουν ο Γιασίν και οι «φτωχοί » φίλοι του ;

Μυθιστόρημα τραγικό, που ρίχνει φως στο συγκλονιστικό παρόν μας, γεμάτο άσχημες φάρσες και σιωπηλά δράματα, περιπλανήσεις και σκόνη, αδελφότητες και προδοσίες.

«Μα τί, παραλογίζομαι, ε και λοιπόν ; Τι άλλο μπορώ να κάνω τώρα που η μοναξιά με καταπίνει και τριγυρνάω σαν ξένο φάντασμα στο βασίλειο με τις αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων; Δεν ντρέπομαι να σας ομολογήσω πως μου ’τυχε να ’μαι χαρούμενος στα σιχαμερά ερείπια, πάνω στα σκουπίδια αυτού του καταραμένου κοπρόλακκου, ναι, ήμουνα ευτυχισμένος στο Σιντί Μουμέν, τον τόπο μου. […]

Η Τζιχάντ ήταν η μόνη μας σωτηρία. Ο Θεός μας το ζητούσε. Ήταν γραμμένο με ανεξίτηλα γράμματα στο βιβλίο των βιβλίων. […]

Ο Φουάντ δεν μπόρεσε να μη δεχτεί την πρόσκληση του εμίρη Αμπού Ζουμπέιρ. Ήταν τιμή γι’ αυτόν. Να λάβεις τον τίτλο του μάρτυρα μαζί με τα κλειδιά του παραδείσου, δεν μπορούσε ο καθένας να το αποκτήσει. […]

Πήγαμε μαζί στο λουτρό. Πλυθήκαμε και ξυρίσαμε προσεκτικά το σώμα μας. Ετοιμαζόμαστε για το θάνατο όπως για γαμήλια τελετή ».

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Ακούγαμε κασέτες με το Κοράνι και λόγους από σοφούς Ανατολίτες. Η καρδιά μας ποτιζόταν με βάλσαμο. Ο εμίρης κι οι σύντροφοί του ήταν απλοί άνθρωποι. Μας έκαναν την τιμή να έρχονται σε μας, γεμίζοντάς μας με φως και γαλήνη. Ο Χαμίντ ήταν περήφανος για μένα : το έδειχναν τα μάτια του. Κι ο ίδιος ο Αμπού Ζουμπέιρ τύχαινε να έρθει στην παρέα μας. Ήταν μια νίκη στη μετριότητα της μικρής μας ζωής. Ρουφούσαμε τα λόγια του γιατί μπορούσαμε να τα καταλάβουμε. Είχε καταφέρει να μας επιστρέψει την περηφάνια μας με απλά λόγια που μας έδιναν φτερά και μας ταξίδευαν όσο μακριά μπορούσε να φτάσει η φαντασία μας. Δεν ήμαστε πια παράσιτα, απόβλητα του ανθρώπινου γένους, πιο τιποτένιοι απ’ το τίποτα.

Ήμαστε καθαροί και αξιοπρεπείς και οι προσδοκίες μας είχαν απήχηση στα άγια πνεύματα. Μας άκουγαν, μας οδηγούσαν. Η λογική είχε αντικαταστήσει τα χτυπήματα. Είχαμε ανοίξει την πόρτα στον Θεό και είχε εισχωρήσει μέσα μας. Τέλος οι αγώνες για το τίποτα, οι βρισιές και οι ηλίθιοι τσακωμοί, τέρμα στην καταθλιπτική ζωή πάνω στις ακαθαρσίες των άπιστων. Στα σκουπίδια η καρτερία που είχαν σταλάξει στις φλέβες μας οι αγράμματοι γονείς μας.

Όσο υπήρχαν άνθρωποι σαν εμάς, νέοι, γενναίοι και πιστοί, τίποτα δεν ήταν χαμένο. Οι μπράβοι του Σατανά δεν έχαναν τίποτα να περιμένουν. Θα πληρώσουν με το παραπάνω γι’ αυτά που μας έχουν επιβάλει. Θα κάνουμε τη ζωή τους Κόλαση. Τα σύγχρονα και πολύπλοκα οπλοστάσιά τους θα γίνουν ανίσχυρα και γελοία. Ο Θεός ήταν μαζί μας και η νίκη στα χέρια μας. Διαθέταμε όπλα που οι άπιστοι δεν είχαν : τη σάρκα μας και το αίμα μας.

Θα την προσφέραμε στον Θεό γιατί μας τη ζητούσε. Οι προσφορές μας θα αποζημιωθούν. Οι ουράνιοι δρόμοι ήταν ορθάνοιχτοι και μας περίμεναν. Οι άπιστοι θα έτρεμαν μέσα στα ρυπαρά χοιροστάσιά τους, μέσα στην έκλυτη και αχρεία ζωή τους, μέσα στη διαφθορά που προσπαθούν με κάθε τρόπο να μεταδώσουν στα παιδιά μας… Έπειτα σώπασε. Ισιώνοντας τη γενειάδα του, ο εμίρης έστρεψε το βλέμμα του στα ξαναμμένα μας πρόσωπα και είπε : « Δεν μπορούμε να εναντιωθούμε σ’ έναν άνθρωπο που θέλει να πεθάνει ! »

Ύστερα από μια ομαδική προσευχή, μας έτεινε το χέρι και το φιλήσαμε ένας ένας. Δεν τον ξαναείδαμε πια στο γκαράζ.

Το 2010 Τα Αστέρια του Σιντί Μουμέν πήραν το βραβείο του καλύτερου αραβικού μυθιστορήματος.

Φωτογραφία Εξωφύλλου: Bernard Plossu, από το λεύκωμα Le long du Nil, en Egypte, εκδ. En Vues, 1999.