40ό Διεθνές Grand Prix Μαρία Κάλλας για Όπερα – Συνέντευξη με την Άννα Κουκουράκη

Συνέντευξη στη Δώρα Χειράκη

Το Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο Athenaeum σε συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή διοργανώνει, από την Κυριακή 3 έως την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου, το 40ό Grand Prix Μαρία Κάλλας για Όπερα στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, για πρώτη φορά χωρίς τη φυσική παρουσία της Λούλης Ψυχούλη.

Ένας διεθνής διαγωνισμός για τη μεγάλη τέχνη της Όπερας, τη μεγάλη τέχνη της ανθρώπινης φωνής. Είναι αφιερωμένος στη μνήμη της ντίβας που έφυγε πριν από 40 χρόνια και το βραβείο διεκδικούν 47 νέοι λυρικοί τραγουδιστές από όλο τον κόσμο.

Η Μαρία Κάλλας υπήρξε η απόλυτη ερμηνεύτρια. Για το Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο Athenaeum (Ατενέουμ) υπήρξε -πέραν των άλλων- η έμπνευση για τον μεγάλο, ετήσιο, διεθνώς καταξιωμένο διαγωνισμό Grand Prix Μαρία Κάλλας για Όπερα και Πιάνο εναλλάξ.

Ο διεθνής διαγωνισμός, που χτίστηκε από την αγάπη, την αφοσίωση και το πείσμα δύο Ελληνίδων καλλιτέχνιδων, της αρχιμουσικού Λούλης Ψυχούλη και της πιανίστα Άννας Κουκουράκη, φέτος συμπίπτει με την 40ή επέτειο από τον θάνατο της Μαρίας Κάλλας. Η πρόεδρος του Athenaeum, Άννα Κουκουράκη, μας μιλάει για την ξεχωριστή διοργάνωση που γίνεται στη χώρα μας υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη των υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Οικονομίας και Ανάπτυξης.

• Κυρία Κουκουράκη, πώς εκτιμάτε την πορεία των 40 χρόνων του Grand Prix Μαρία Κάλλας και τι το ξεχωριστό έχει η φετινή διοργάνωσή του;

Ο διεθνής διαγωνισμός Grand Prix Μαρία Κάλλας είναι ο μοναδικός θεσμός στην Ελλάδα που λειτουργεί εδώ και 40 χρόνια με βάση τους αυστηρούς όρους συμμετοχής των υποψηφίων, το αδιάβλητο της εξαγωγής των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού, τις διασημότητες που αποτελούν τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή και τον ιδιαίτερο τρόπο φιλοξενίας προς όλους τους συμμετέχοντες. Δεκάδες νέοι καλλιτέχνες που μετείχαν και βραβεύτηκαν, στη διάρκεια τόσων χρόνων, σήμερα διαπρέπουν στις διεθνείς μουσικές σκηνές, ως αναγνωρισμένοι σολίστες.

Ο φετινός διαγωνισμός, ο 40ός, συμπίπτει με την επέτειο των 40 χρόνων από τον θάνατο  της μοναδικής Μαρίας Κάλλας. Όταν χάθηκε από τη ζωή η ανυπέρβλητη ντίβα της όπερας, μαζί με την Λούλη Ψυχούλη, την ψυχή του Athenaeum, αποφασίσαμε να αφιερώσουμε τους «Διεθνείς Μουσικούς Διαγωνισμούς της Ελλάδας» στη μνήμη της  Μαρίας Κάλλας και να φέρουν το όνομά της. Το 1994, δε, αναγνωρίσθηκε ως διοργάνωση παγκόσμιου κύρους και αναβαθμίσθηκε σε Grand Prix Μαρία Κάλλας.  Νιώθουμε υπερήφανοι, που το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, ύστερα από πρότασή μας, ανακήρυξε το «2017, Έτος Μαρίας Κάλλας» και θέλουμε, επίσης, να ευχαριστήσουμε τόσο το υπουργείο Πολιτισμού όσο και το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης για την υποστήριξή τους.

• Αναφερθήκατε στη Λούλη Ψυχούλη και φέτος είναι το πρώτο Grand Prix που διοργανώνεται μετά τον θάνατό της. Τι σημαίνει αυτό για τον διαγωνισμό, αλλά και για εσάς;

Η Λούλη Ψυχούλη, η εμπνευσμένη αρχιμουσικός και πολύτιμη προσωπική μου φίλη υπήρξε, όπως το είπα ήδη, η ψυχή τόσο του διαγωνισμού όσο και του Διεθνούς Καλλιτεχνικού Κέντρου Athenaeum. Η έμπνευσή της, η επιμονή της, η αφοσίωση και η σκληρή δουλειά έγιναν ο μοχλός για να στεριώσει αυτός ο διαγωνισμός. Έδωσε σκληρούς αγώνες για να ξεπεραστούν τεράστια εμπόδια, κυρίως οικονομικά, ενώ με το παγκόσμιο κύρος της απευθύνθηκε και κέρδισε την εμπιστοσύνη του διεθνούς καλλιτεχνικού κόσμου.

Η Λούλη, σήμερα, απουσιάζει, αλλά είναι παντού παρούσα. Κυρίως για μένα την ίδια. Είναι εδώ η σκέψη της και η άοκνη ενέργειά της. Η αποφασιστικότητά της να μη σταματήσουμε αυτή την προσπάθεια. Η Λούλη Ψυχούλη, κι εγώ, πιστεύαμε στη δύναμη των νέων καλλιτεχνών και ήμασταν πάντα αφοσιωμένες στον αγώνα να τους προσφέρουμε ένα βήμα για να προχωρήσουν με εφόδια στον δύσκολο, αλλά τόσο γοητευτικό δρόμο τους. Στον δρόμο της μουσικής.

• Μιλάμε για έναν διεθνή διαγωνισμό. Ποια είναι στην πραγματικότητα η διεθνής απήχησή του;

Στα 40 χρόνια διεξαγωγής των Grand Prix Μαρία Κάλλας στην Όπερα και στο Πιάνο έχουν λάβει μέρος περισσότεροι από 2.500 νέοι καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο και πολλοί από τους βραβευθέντες κάνουν σήμερα διεθνή καριέρα, όπως προανέφερα, στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα και στις σημαντικότερες αίθουσες συναυλιών του κόσμου. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η θετική ανταπόκριση διάσημων λυρικών τραγουδιστών, πιανιστών και αρχιμουσικών στην πρόσκληση του Athenaeum να συμμετάσχουν ως μέλη της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής για το μέγιστο αυτό καλλιτεχνικό γεγονός. Να σημειώσω και κάτι ακόμη σημαντικό. Στην Κίνα ειδικά, για δεύτερη φορά φέτος, διενεργήθηκε εθνικός Προκριματικός Διαγωνισμός στο Πεκίνο για να επιλεγούν οι νέοι τραγουδιστές και τραγουδίστριες που θα πάρουν μέρος στο 40ό Grand Prix στην Αθήνα. Στον φετινό διαγωνισμό έχουν επιλεγεί και συμμετέχουν 47 διαγωνιζόμενοι, ανάμεσά τους και 13 Έλληνες, από ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, Πολωνία, Σερβία, Ρωσία, Ουκρανία, Αρμενία, Μογγολία, Κίνα, Ν. Κορέα. 

• Τι είναι αυτό που διατηρεί το όνομα και τον θρύλο της Μαρίας Κάλλας άφθαρτα στον χρόνο;

Η Μαρία Κάλλας χαρακτηρίζεται η σημαντικότερη λυρική ερμηνεύτρια του 20ού αιώνα. Πρέπει να τονισθεί η τρομακτική της θέληση, η απίστευτη μελέτη, η επιμονή της σε κάθε λεπτομέρεια της παρτιτούρας, η εμβάθυνση των ρόλων και της ερμηνείας της, η τελειομανία της.

Μπόρεσε να τελειοποιήσει μια μεγάλη, όχι τόσο ωραία φωνή, και να τη μετασχηματίσει σ’ ένα εκφραστικό όργανο απίστευτης ομορφιάς και τελειότητας, σ’ ένα ευρύτατο ρεπερτόριο. Παγκόσμια, ακόμα και σήμερα, 40 χρόνια από τον θάνατό της, αναγνωρίζεται ως η καλλιτέχνις που επαναπροσδιόρισε την ιστορία και την εξέλιξη της όπερας, ορίζοντας την πριν και μετά την παρουσία της, όπως είπε ο Zeffirelli. Οι ερμηνείες της θα μείνουν θρυλικές και η υποκριτική της ικανότητα ιστορική. Είναι με αυτά τα χαρίσματα, που, δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι η Μαρία Κάλλας επανεφηύρε την όπερα. Συνέβαλε, επίσης, στην αναβίωση έργων του παρελθόντος, που παρουσιάζονταν σπάνια έως καθόλου, όπως η Norma του Bellini, o Poliutto και η Anna Bolena του Donizetti κ.ά.

Ως οικουμενική προσωπικότητα και ως φωτεινό ορόσημο στην παγκόσμια τέχνη, η Μαρία Κάλλας παραμένει σημείο αναφοράς, μνήμης και τιμής για όλον τον κόσμο, ιδιαίτερα για τους Έλληνες, και θα αποτελεί πάντοτε αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας. Ελληνίδα και ως προς την καταγωγή, αλλά και ως προς το ειδικό βλέμμα προς τον κόσμο, που η Ελλάδα προτείνει, εισήγαγε ερμηνείες που συνέδεσαν άρρηκτα την υποκριτική στην όπερα με την αρχαία ελληνική τραγωδία, αποδεικνύοντας έτσι τη συνέχεια και τη διαχρονικότητά της.  Όσοι αγαπούν την όπερα μπορούν να απολαύσουν τη μεγάλη περιπέτεια της ανθρώπινης φωνής, τόσο στους δύο προκριματικούς κύκλους με ελεύθερη είσοδο όσο και στον Τελικό του διαγωνισμού, έναντι μικρού αντιτίμου,  όπου τους διαγωνιζόμενους θα συνοδέψει η Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με αρχιμουσικό τον Λουκά Καρυτινό, και θα γίνει και η απονομή των βραβείων από τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή.

Τους νέους λυρικούς καλλιτέχνες θα κρίνει Διεθνής Κριτική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τους Cheryl Studer, Renato Bruson, Peter Katona, Stephen Langridge, Μίλτος Λογιάδης, Eva Marton, Silvana Sintow-Behrens,  Dmitry, Άρη Χριστοφέλλη.

Το φιλόμουσο κοινό έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει, με ελεύθερη είσοδο/δελτία εισόδου, τους δύο Προκριματικούς Κύκλους, με συνοδεία πιάνου, και τον τρίτο και Τελικό Κύκλο του 40^ού Grand Prix Μαρία Κάλλας – Όπερα. Τους νέους καλλιτέχνες που διεκδικούν το «Μεγάλο Βραβείο» συνοδεύει η Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με αρχιμουσικό τον Λουκά Καρυτινό, και θα γίνει και η απονομή των βραβείων από τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή. 

Οι ημερομηνίες του διαγωνισμού:

• 1^ος Κύκλος: Κυριακή 3, Δευτέρα 4 και Τρίτη 5 Δεκεμβρίου, στις 14:30
• 2^ος Κύκλος: Πέμπτη 7 και Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου, στις 15:00

Αίθουσα δοκιμών ορχήστρας ΕΛΣ. Είσοδος ελεύθερη με δελτία εισόδου τα οποία θα διανέμονται μια ώρα πριν την έναρξη από τα ταμεία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ (πληροφορίες 210 3211949 & 210 3211955)

• 3^ος Κύκλος: Τελικός και Απονομή Βραβείων, Κυριακή 10 Δεκεμβρίου, στις 19:00

Συνοδεύει η Ορχήστρα της ΕΛΣ, υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού. Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος  της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.

Βραβεία :

Γυναίκες:

• Grand Prix: Χρυσό μετάλλιο, 10.000€, Δίπλωμα και διοργάνωση κοντσέρτων από το Athenaeum, στο εξωτερικό και την Ελλάδα.
• 2^ο Βραβείο: Ασημένιο μετάλλιο, 5.000€, Δίπλωμα.
• 3^ο Βραβείο: Ασημένιο μετάλλιο, 3.000€, Δίπλωμα.

Άνδρες:

• Grand Prix: Χρυσό μετάλλιο, 10.000€, Δίπλωμα και διοργάνωση κοντσέρτων από το Athenaeum, στο εξωτερικό και την Ελλάδα.
• 2^ο Βραβείο: Ασημένιο μετάλλιο, 5.000€, Δίπλωμα.
• 3^ο Βραβείο: Ασημένιο μετάλλιο, 3.000€, Δίπλωμα.

info

40ό Grand Prix Μαρία Κάλλας για Όπερα

Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο Athenaeum/Εθνική Λυρική Σκηνή

Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Πληρ.: 210 32 11 987-49-55

Κυριακή 3 έως Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017

Εισιτήρια: 10€ & 20€ στα ταμεία της ΕΛΣ

Προπώληση στα ταμεία της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ (Καθημερινά 09.00-21.00 /τηλ. κέντρο 2130885700)