Πραγματικότητα έγινε μετά από χρόνια η επιθυμία των κατοίκων και της τοπικής κοινότητας Ξυλοκέρας για τη δημιουργία του Λαογραφικού Μουσείου στην περιοχή, με την αξιοποίηση του κτιρίου όπου στεγαζόταν το Δημοτικό Σχολείο του χωριού αλλά και την προσφορά των αντικειμένων από τους κατοίκους, τα οποία πλέον φιλοξενούνται ως εκθέματα στο μουσείο.
Τα εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου Ξυλοκέρας έγιναν στο πλαίσιο μιας μεγάλης γιορτής με την ταυτόχρονη διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων και παιδικών αθλητικών αγώνων.
Όσον αφορά την ιστορία πίσω από την ίδρυση και την στέγαση του Λαογραφικού Μουσείου, όλα ξεκίνησαν με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πύργου, σύμφωνα με την οποία παραχωρήθηκαν στον Εξωραϊστικό Σύλλογο «Η Πρόοδος» δύο αίθουσες του Δημοτικού Σχολείου Ξυλοκέρας ως έδρα και ως χρήση, κατόπιν αίτησης της τοπικής κοινότητας.
Είχε προηγηθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η προσπάθεια που έγινε από την πρόεδρο της Τ.Κ. Ξυλοκέρας, Θεοδώρα Νικολοπούλου προκειμένου να ανακαινιστεί ο χώρος του σχολείου, που κατασκευάστηκε το 1894 και λειτούργησε ως εκπαιδευτικό ίδρυμα μέχρι το 1999 και μέχρι τη δημιουργία του μουσείου παράμενε έρημο και ανεκμετάλλευτο.