Το αρχείο του περιοδικού «Πλανόδιον» στο Εργαστήριο του Πανεπιστημίου Πατρών

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκαν το βράδυ του Σαββάτου 14 Μαΐου, οι εργασίες της τριήμερης «Β΄ Επιστημονικής Συνάντησης», που οργάνωσε διαδικτυακά το Εργαστήριο Αρχειακών Τεκμηρίων—Τύπου (ΕΑΤΤ) του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπό την δημιουργική εποπτεία της Διευθύντριάς του Καθηγήτριας Κατερίνας Κωστίου.

Θέμα της Συνάντησης το σημαντικό περιοδικό της Μεταπολίτευσης «Πλανόδιον» και οι συνεργάτες του. Διακεκριμένοι επιστήμονες από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, αλλά και συνεργάτες του περιοδικού και νέοι ερευνητές κατέθεσαν την εμπειρία και την άποψή τους για την χρησιμότητα των αρχείων, αλλά και ειδικότερα τα αποτελέσματα της έρευνάς τους για διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με το «Πλανόδιον», εμπλουτίζοντας ή και φωτίζοντας άγνωστες πτυχές της πορείας του περιοδικού στην Μεταπολίτευση και της προσφοράς του στην κριτική του πολιτισμού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παραχώρηση του αρχείου του περιοδικού «Πλανόδιον» στο ΕΑΤΤ ξεκίνησε το 2018 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2019. Αποτέλεσε μέρος μιας σύνθετης δωρεάς στην οποία συμπεριλαμβάνονται επιπλέον (α) τα προσωπικά αρχεία της Ήρως Νικοπούλου, του Γιάννη Πατίλη, β) του ποιητή και θεατρικού κριτικού Νάσου Νικόπουλου και του αδελφού του, μέλους της Εθνικής Αντίστασης και ημερολογιογράφου των εθνικών πολεμικών περιπετειών, Παναγιώτη Νικόπουλου, γ) η συλλογή λογοτεχνικών περιοδικών του Πατίλη, (δ) πάνω από 10.000 τόμοι της προσωπικής βιβλιοθήκης των δωρητών, φιλολογικού πρωτίστως ενδιαφέροντος, και (ε) εικαστικά έργα της Ήρως Νικοπούλου. Τα 3 τελευταία προς τη Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου στεγάζεται και το ΕΑΤΤ.

Ποιος είναι ο Γιάννης Πατίλης

Ποιητής της Γενιάς του ΄70, φιλόλογος και εκδότης, ο Γιάννης Πατίλης είναι, επιπλέον, ένας από τους πιο αφοσιωμένους αναγνώστες και συλλέκτες λογοτεχνικών περιοδικών. Η εξαιρετικά ενημερωμένη βιβλιοθήκη του περιλαμβάνει πλήρεις σειρές λογοτεχνικών περιοδικών. Ας σημειωθεί ότι τα περιοδικά και τα βιβλία αυτά δεν ήταν δυνατόν να αποκτηθούν με κανέναν άλλον τρόπο, καθώς είναι εξαντλημένα, ενώ η Νεοελληνική Φιλολογία έχει πρόσφατη ιστορία στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Με τη δωρεά αυτή η ΒΚΠ συμπλήρωσε σημαντικά βιβλιογραφικά κενά στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, αλλά και απέκτησε μια συλλογή περιοδικών πολύ σημαντική, συναγωνιζόμενη επάξια βιβλιοθήκες πανεπιστημίων με μεγάλη παράδοση στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Τα προσωπικά αρχεία των δωρητών αντικατοπτρίζουν τη σύνθετη ταυτότητά τους και παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους φιλολόγους, τους θεατρολόγους και τους ιστορικούς. Τα μοναδικά αυτά αρχεία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων είναι ψηφιοποιημένο χάρη στη συστηματικότητα και την αρχειακή συνείδηση του Γιάννη Πατίλη, αποτελούν πολύ σημαντικό υλικό που θα τροφοδοτήσει μελλοντικές μελέτες .

Τι ήταν το «Πλανόδιον» (1986-2012)

Το «Πλανόδιον» υπήρξε ένα περιοδικό απολύτως διακριτό κυρίως χάρη στον κριτικό λόγο που άρθρωσε στην πολιτική του πολιτισμού. Ξεκίνησε την έκδοσή του το 1986 κατά τη γόνιμη περίοδο της Μεταπολίτευσης κατά την οποία εκδόθηκαν πολλά περιοδικά και έβγαλε 52 τεύχη ως το 2012, που ολοκλήρωσε τον κύκλο της ζωής του. Η Β΄ Επιστημονική Συνάντηση του ΕΑΤΤ με το πλούσιο πρόγραμμα των ανακοινώσεων έριξε άπλετο φως σ’ αυτά τα χαρακτηριστικά και στους συνεργάτες του, φωτίζοντας, παράλληλα, και την πολιτισμική ιστορία της Μεταπολίτευσης στη χώρα μας.

Πλήρη εικόνα των εισηγήσεων και στοιχείων του διαδικτυακού συνεδρίου μπορεί να αντλήσει κανείς από την ιστοσελίδα του Εργαστηρίου Αρχειακών Τεκμηρίων—Τύπου [ΕΑΤΤ] (https://eatt.philology.upatras.gr/).