Από την δομή επιχειρηματικότητας της Δράμας έρχεται μια νέα εφαρμογή που υπόσχεται να αναδείξει και να περιορίσει την κυκλοφορία των «Fake News».
Η αφορμή δόθηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία, όταν μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα παρουσίαζαν μάλλον εν αγνοία τους εικόνες από το μέτωπο, σημειώνει ο Θωμάς Μπουντουρίδης, ηλεκτρολόγος μηχανικός-μηχανικός υπολογιστών από τις Σέρρες.
Είναι τόσο κοινότοπο, αλλά η αλήθεια είναι το πρώτο θύμα του πολέμου. Το ίδιο ισχύει σε κάθε έκφανση της καθημερινότητος. Μια πλατφόρμα όπου θα ανεβαίνουν εικόνες και βίντεο, από διαφορετικούς λήπτες μπορεί να δώσει μια πιο αντικειμενική οπτική για την αλήθεια της διακινούμενης είδησης.
Ο κ. Μπουντουρίδης είναι αισιόδοξος και φιλοδοξεί να ανταποκριθεί σε ένα έργο, που αυτήν την στιγμή πραγματοποιούν μεγάλα δίκτυα ειδήσεων στο εξωτερικό. Με αυτόν τον τρόπο οι πολίτες θα έχουν την δυνατότητα να κρίνουν καλύτερα, τονίζει.
Η εφαρμογή είναι στο στάδιο της ανάπτυξης και σε 3-4 μήνες αναμένεται να λειτουργήσει, αρχικά πιλοτικά.
Μέσα στον χαοτικό χώρο του ίντερνετ η γνώση είναι το μόνο εργαλείο για να μην εργαλειοποιηθεί η ενημέρωση. Οι «ψευδείς ειδήσεις» είναι μια κατασκευασμένη ιστορία, χωρίς επαληθεύσιμα γεγονότα, πηγές ή παραπομπές, που συχνότατα αποτελεί προπαγάνδα που έχει σχεδιαστεί σκόπιμα για να παραπλανήσει τον αναγνώστη.
Τα «Fake News» απευθύνονται κυρίως στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που δεν αφιερώνουν χρόνο στην πληροφορία και αρκούνται σε μια επιφανειακή ενημέρωση, την οποία θεωρούν αληθινή απλώς και μόνο επειδή διοχετεύεται από κάποιον ιστότοπο. Δεν απαιτεί κριτική σκέψη, χρόνο για ανάλυση, δεν δίνει απαντήσεις στο ποιος, πως και γιατί. καθώς οι άνθρωποι μοιράζονται όλο και περισσότερες πληροφορίες στο διαδίκτυο, η ψευδής είδηση αναπαράγεται και καθίσταται γεγονός.
Το Γαλλικό τηλεοπτικό Δίκτυο France 24 έχει εντάξει στο ειδησεογραφικό του δελτίο ένθετο, στο οποίο παρουσιάζει κυρίως φωτογραφίες που είναι “fake news”. Επίσης, εκθέτει τα κείμενα εκείνων που παραπληροφορούν τους πολίτες, ανεβάζοντας στα social media, δήθεν ειδήσεις.
Ο Κάρλ Πόππερ ανέλυσε το πως ορισμένοι πείθουν τους αδαείς ότι μια οικονομική ή πολιτική ελίτ συνωμοτεί και τους εκμεταλλεύεται, τους αποκρύπτει την δεδηλωμένη αλήθεια, οπότε εκείνοι αναλαμβάνουν να τους την αποκαλύψουν και να απαλλάξουν τον κόσμο από προκαταλήψεις και δυνάμεις, που είναι πηγές άγνοιας.[1] Οι εξ αποκαλύψεως απόστολοι μετέρχονται κάθε μέσο χειραγώγησης και δεν απαιτείται μεγάλη προσπάθεια, ειδικά σήμερα με πληθώρα ιστοσελίδων, κοινωνικών δικτύων και ιστοτόπων με βίντεο, προκειμένου να πείσουν όσους ρέπουν στην αμφισβήτηση, αλλά δεν αποδέχονται την άγνοια τους. Αυτοί γίνονται η εμπροσθοφυλακή του νέου απολυταρχισμού.
Οι λαοί παρασυρόμενοι από το ρεύμα της παραπληροφόρησης και του έμφυτου παρορμητισμού τους αδυνατούν να αντιληφθούν το εύρος της διείσδυσης ξένων συμφερόντων στις κοινωνίες και το εύρος της χειραγώγησής τους.
Γιατί η αλήθεια δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το ψέμα ή τις φήμες, που φτάνουν σε περισσότερους ανθρώπους, διεισδύουν στο κοινωνικό δίκτυο και διαδίδονται πολύ πιο γρήγορα από τις αληθείς ιστορίες; Γιατί ηχούν πιο ευχάριστα και περιέχουν ένα ποσοστό συνομωσιολογίας. Οπότε οι περισσότεροι αισθάνονται την ανάγκη να ξεφύγουν από μια πλεκτάνη και να γίνουν κοινωνοί της νέας αλήθειας.
Στο σύμπαν των “ψευδών ειδήσεων” μπορεί να υπάρχει ένα ψήγμα αλήθειας, προκειμένου να συγκαλύπτεται το μεγάλο ψέμα. Ποιοι μπορούν να αντιληφθούν “ψευδείς ειδήσεις” που δημιουργούνται και διαδίδονται από “ρομπότ” – αλγόριθμους υπολογιστών, που έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν σαν άτομα που μοιράζονται πληροφορίες; Πώς να επιλέξει κάποιος τα γεγονότα αντί τα ψέματα και τους μύθους;
Η γνώση είναι το μόνο εργαλείο για την απόκτηση της αλήθειας. Όποιος θεωρεί ότι μπορεί να φτάσει στο δεύτερο χωρίς το πρώτο, εκών – άκων γίνεται θύμα της επιπόλαιας αντίληψής του.
[1] Karl Popper, Conjectures and Refutations- The Growth of Scientific Knowledge, Basic Books, New York 1962- 2002, σ. 7.