Αντιδράσεις φορέων για διαφήμιση κινητής τηλεφωνίας

Δυσαρέσκεια και αντιδράσεις προκάλεσε διαφήμιση εταιρίας κινητής τηλεφωνίας που αναφέρεται στην εκπαιδευτική διαδικασία και το θέμα των εξετάσεων. Τόσο η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών – Λειτουργών Ελλάδας, όσο και η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, πήραν δημόσια θέση ζητώντας την απόσυρση της διαφήμισης ή την τροποποίησή της.

Συγκεκριμένα η ΟΙΕΛΕ σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι: «Οι νέοι άνθρωποι στους οποίους η συγκεκριμένη διαφήμιση απευθύνεται αποτελούν ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο κοινό και οι στάσεις και οι αντιλήψεις τους διαμορφώνονται και μέσα από τα media και τις διαφημίσεις. Θεωρούμε, επομένως, ότι σε μια εποχή που αποθεώνεται η κουλτούρα του «εύκολου», η αντικατάσταση της σκληρής προσπάθειας από την εξαγορά, η «μαγκιά» του πονηρού απέναντι στην «αφέλεια» των «κορόιδων» που μοχθούν, τέτοιου είδους προωθητικές ενέργειες δεν βοηθούν.

Ακόμη κι αν οι σχεδιαστές της διαφημιστικής εκστρατείας είχαν απολύτως αγαθή πρόθεση, πολλοί νέοι μαθητές και φοιτητές λαμβάνουν ένα εντελώς λανθασμένο μήνυμα. Ότι η προσπάθεια και η ευγενής άμιλλα είναι ξεπερασμένες αξίες και ότι η εκπαιδευτική παραβατικότητα είναι “trendy”.

Η Ομοσπονδία μας πάντοτε είχε ως πρώτιστο μέλημα την προστασία του δημόσιου συμφέροντος, της κοινωνίας και των παιδιών. Ίσως ακουγόμαστε ρομαντικοί σε μια εποχή κυνισμού και ατομικότητας, όμως θέλουμε ποιοτική Παιδεία, εκπαιδευτικές διαδικασίες διαφανείς, όπου ο καθένας θα επιβραβεύεται βάσει της προσπάθειάς του. Δεν θέλουμε την εκπαίδευση της λογικής «τα πτυχία και οι βαθμοί …copies κτώνται». Ελπίζουμε η εταιρεία να αντικαταστήσει τη φωτογραφία από τη συγκεκριμένη συσκευασία, αντιλαμβανόμενη ότι, πέρα από το κέρδος, υφίσταται και η κοινωνική ευθύνη».

Από την πλευρά της η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας σχολιάζει σε ανακοίνωσή της: «Τα παιδιά και οι έφηβοι αποτελούν ένα πολύ κρίσιμο target group για τις διαφημιστικές εταιρείες, καθώς θεωρούνται δυναμικό κοινό που διαμορφώνει τάσεις. Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών της ΓΣΕΕ δείχνει ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα που αφορούν στη συγκεκριμένη εξαιρετικά ευαίσθητη ηλικιακή ομάδα.

Με τη σημερινή μας ανακοίνωση που έρχεται μετά από ενημέρωση καταναλωτών και σχετική ανακοίνωση της ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας), εκφράζουμε την αντίθεσή μας με τη διαφημιστική πρακτική της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας Vodafone, και πιο συγκεκριμένα, με φωτογραφία συσκευασίας καρτοκινητής όπου απεικονίζεται μαθητής/φοιτητής, ο οποίος δείχνει να αντιγράφει σε διαγώνισμα.

Φαινομενικά, ο στόχος της διαφήμισης είναι να καταδείξει την ανάγκη χρήσης της συγκεκριμένης καρτοκινητής την εποχή της πανδημίας. Ωστόσο η εικόνα και το συγκεκριμένο μήνυμα στο χέρι του μαθητή παραπέμπουν ξεκάθαρα σε πρακτική αντιγραφής, στο γνωστό «σκονάκι».

Ζούμε σε μια εποχή όπου από πολλές πηγές (ΜΜΕ, μαζική κουλτούρα, διαφημίσεις) απευθύνουν προς νέους ανθρώπους μηνύματα συχνά αμφιλεγόμενα, τα οποία ωθούν σε παραβατικές πρακτικές, ιδίως μάλιστα στο χώρο της εκπαίδευσης, όπου ήδη παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα φαινόμενα έκρηξης της νεανικής παραβατικότητας. Σεβόμαστε την ελεύθερη διακίνηση απόψεων και ιδεών, αλλά στις δημοκρατικές κοινωνίες θα πρέπει να τίθενται όρια.

Θεωρούμε σημαντικό η συγκεκριμένη φωτογραφία να αποσυρθεί από τη συσκευασία, όχι μόνο για να αποδειχθεί ότι επιτέλους και στην Ελλάδα οι εταιρείες δείχνουν ψήγματα κοινωνικής ευαισθησίας και υπευθυνότητας, όπως άλλωστε προβλέπει ο Ελληνικός Κώδικας Διαφήμισης-Επικοινωνίας. Κυρίως, για να προστατευθούν χιλιάδες παιδιά που οι στάσεις και οι απόψεις τους σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνονται από τα μαζικά μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης».

Απάντηση της Vodafone

Σε συνέχεια αναφορών σε διαφήμιση της Vodafone που απευθυνόταν στους νέους, στέλεχος της εταιρείας διευκρινίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι πρόκειται για εμπορική επικοινωνία που κυκλοφόρησε δημόσια προ δεκαετίας και δεν έχει καμία σχέση με το σήμερα. Μάλιστα, όπως προσθέτει, το συγκεκριμένο βίντεο μεταδόθηκε το Φθινόπωρο του 2012 και επομένως τα όποια σχόλια είναι ανεπίκαιρα.

Aνταπάντηση της ΟΙΕΛΕ

Από την πλευρά της η ΟΙΕΛΕ με νέα ανακοίνωσή της επισημαίνει: «Με μια προκλητική δήλωση στελέχους της Vodafone στο ΑΠΕ-ΜΠΕ που αναπαράγεται σε ενημερωτικές ιστοσελίδες, η εταιρεία επέλεξε σήμερα να απαντήσει στις ανακοινώσεις της ΟΙΕΛΕ και της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ) της ΓΣΕΕ για την παιδαγωγικά απαράδεκτη διαφημιστική φωτογραφία με το σκονάκι. Το εν λόγω στέλεχος ισχυρίστηκε ότι η συγκεκριμένη διαφήμιση κυκλοφόρησε προ δεκαετίας, άρα τα σχόλιά μας είναι …ανεπίκαιρα!

Καταρχάς, θεωρούμε ότι ο εκπρόσωπος της Vodafone κρύφτηκε και δεν είπε κουβέντα για την ουσία της υπόθεσης, δηλ. για μια διαφημιστική φωτογραφία που στέλνει απολύτως λανθασμένα μηνύματα σε μια ευάλωτη ηλικιακή ομάδα. Δεύτερον, το βίντεο και οι φωτογραφίες της καμπάνιας εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο, επομένως είναι εύκολα εντοπίσιμες από οποιονδήποτε. Τρίτον και σημαντικότερον, ο ισχυρισμός ότι η συγκεκριμένη διαφήμιση είναι παλιά, άρα οι ανακοινώσεις μας είναι δήθεν ανεπίκαιρες, είναι παραπλανητικός, καθώς η φωτογραφία εξακολουθεί να κοσμεί τις συσκευασίες καρτοκινητής CU της εταιρείας ακόμη και σήμερα. Διαφημίσεις του προϊόντος μπορεί κανείς να βρει στο internet, ενώ εξοργισμένοι συνάδελφοι που διάβασαν τις δηλώσεις του στελέχους της Vodafone μας έστειλαν φωτογραφίες των συσκευασιών που αγόρασαν πρόσφατα για του λόγου το αληθές.

Θα περιμέναμε από έναν επιχειρηματικό κολοσσό να έχει το θάρρος είτε να υπερασπιστεί την επιλογή του για τη χρήση της συγκεκριμένης διαφημιστικής φωτογραφίας στα προϊόντα του, είτε να αναλάβει την ευθύνη απέναντι στο καταναλωτικό κοινό, ιδίως απέναντι στους νέους ανθρώπους. Δυστυχώς, όμως, διαπιστώνουμε ότι η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης είναι ακόμη άγνωστη για πολλές εταιρείες στη χώρα μας… Εμείς θα εξακολουθούμε να ασκούμε τον ρόλο μας ως εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, της Παιδείας, των παιδιών μας. Κι ας ενοχλούνται κάποιοι…».