Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης: Ο ευρασιατισμός παίρνει σάρκα και οστά

Πριν από μερικές μέρες και μέσα στην έξαρση του πολέμου στην Ουκρανία ελάμβανε χώρα στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν η 22η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, με σημαντικότερους παρόντες τον Πρόεδρο της Κίνας Σι, τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ερντογάν.

Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ) είναι ένας ευρασιατικό φόρουμ πολιτικής, οικονομίας και ασφάλειας, η δημιουργία του οποίου είχε ανακοινωθεί στις 15 Ιουνίου 2001 στη Σαγκάη, από τους τότε ηγέτες της Κίνας, του Καζακστάν, της Κιργιζίας, της Ρωσίας, του Τατζικιστάν και του Ουζμπεκιστάν. Αυτές οι χώρες, εκτός από το Ουζμπεκιστάν, ήταν ήδη μέλη του ομίλου «Σαγκάη Πέντε», o οποίoς είχε ιδρυθεί στις 26 Απριλίου 1996 πάλι στη Σαγκάη.

Η Ινδία και το Πακιστάν προσχώρησαν στον ΟΣΣ ως πλήρη μέλη στις 9 Ιουνίου 2017 σε μια άλλη Σύνοδο Κορυφής στην Αστανά του Καζακστάν, ενώ το τελευταίο μέλος του Οργανισμού είναι το Ιράν, που έγινε δεκτό στις 17 Σεπτεμβρίου του 2021.

Πέραν των μελών, το καθεστώς του «παρατηρητή» έχουν το Αφγανιστάν, η Μογγολία και η Λευκορωσία, η οποία έχει κάνει και αίτηση για να γίνει πλήρες μέλος. Επίσης υπάρχει η ιδιότητα του «συνομιλητή» του ΟΣΣ, την οποία έχουν η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Καμπότζη, το Νεπάλ, η Σρι Λάνκα και η Τουρκία, ενώ ενδιαφέρον να αποκτήσουν σχέση διαλόγου έχουν εκδηλώσει η Αίγυπτος, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία.

Σε ό,τι αφορά την 22η Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, στην Ελλάδα προβλήθηκαν περισσότερο οι εικόνες με τη συμμετοχή του Ερντογάν, το αγκαζέ με τον Πούτιν κλπ. Ωστόσο, η παρουσία του Τούρκου ηγέτη δεν ήταν από τα μείζονα, Άλλωστε η χώρα του μέχρι τώρα είναι απλώς “συνομιλητής” και ούτε καν «παρατηρητής» του Οργανισμού. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας έχει κάνει δηλώσει πως η χώρα του ενδιαφέρεται να γίνει μέλος, προξενώντας τις αντιδράσεις ευρωπαίων ηγετών. Αλλά κάτι τέτοιο ούτως ή άλλως είναι για το μέλλον. Έτσι, τα σημαντικότερα της Συνόδου στη Σαμαρκάνδη ήταν άλλα:

Πρώτον, μπορεί ορισμένα δυτικά ΜΜΕ να χαρακτήρισαν απαξιωτικά τον Οργανισμό και τη Σύνοδο “Διεθνή των Αυταρχικών Ηγετών”, αλλά η ύπαρξη του πλέον εδώ και 22 χρόνια και η διεύρυνσή του με νέα μέλη, παρατηρητές και συνομιλητές, καθώς και το γεγονός πως αποτελεί ένα φόρουμ όπου καταφέρνουν να παρακάθονται και να συνομιλούν αντίπαλοι (Κίνα-Ινδία, Ινδία-Πακιστάν, Τουρκία-Αρμενία, Αρμενία-Αζερπαιτζάν, Κιργιζία-Τατζικιστάν κλπ) αποτελεί από μόνο του ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα.

Δεύτερον, o διεργασίες στη Σαμαρκάνδη έστειλαν το σαφές μήνυμα πως ένα σημαντικό μέρος του πλανήτη ενδιαφέρεται για οικονομικές και πολιτικές σχέσεις που δεν εντάσσονται στο πλαίσιο μιας σχηματικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και τους «εχθρούς» της και δεν θεωρεί ότι πρέπει να διαλέξει «στρατόπεδο».

Τρίτον, κυρίαρχες παρουσίες της Συνόδου ήταν ασφαλώς εκείνη του Ρώσου Προέδρου, που απέδειξε πως μπορεί να συνομιλεί και να συνεργάζεται με τόσους ηγέτες, και του Προέδρου της Κίνας Σι, του οποίου, μάλιστα, αποτελούσε το πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό μετά την έναρξη της πανδημίας της COVID. Και φυσικά ιδιαίτερη σημασία είχαν οι διμερείς συνομιλίες των δύο ηγετών, που από τη μια έδειξαν τη συναντίληψή τους για διάφορα ζητήματα, και από την άλλη τα όρια της σινο ρωσικής συμπόρευσης σε ό,τι αφορά το Ουκρανικό.

Εκεί μίλησαν με διαφορετική γλώσσα, με τον Πρόεδρο Πούτιν να αναγκάζεται να δηλώσει κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον Σι Τζινπίνγκ ότι «εκτιμούμε ιδιαίτερα την ισορροπημένη θέση των Κινέζων φίλων μας αναφορικά με την κρίση στην Ουκρανία. Κατανοούμε τα ερωτήματα και την ανησυχία τους σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Κατά τη συνάντηση μας, φυσικά θα εξηγήσουμε τη θέση μας», Ο Σι έμεινε σιωπηλός εκείνη τη στιγμή, αλλά στο τελικό ανακοινωθέν που έβγαλε η κινεζική πλευρά αναφερόταν ότι “θέλει να συνεργαστεί με τη Ρωσία για να επιδείξει την υπευθυνότητα μιας μεγάλης χώρας, που παίζει έναν ηγετικό ρόλο και εισάγει σταθερότητα σε ένα κόσμο σε διαταραχή”.

Τέταρτο, στη Σύνοδο συμμετείχαν ο Πρόεδρος του Κιργιστάν Σαντίρ Τζαπάροφ και ο Πρόεδρος του Τατζικιστάν Ιμαμαλί Ραχμάν, τις ημέρες που στρατιώτες των χωρών τους αντάλλασσαν για ακόμη μια φορά πυρά στην αμφισβητούμενη μεθόριο μεταξύ τους. Η Ρωσία, σύμμαχος και τον δύο περιορίστηκε σε συστάσεις, όπως είχε κάνει πριν μερικές μέρες και για τη αναζωπύρωση των συγκρούσεων μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ (προκαλώντας τη δυσφορία για ακόμη μια φορά των Αρμενίων). Η σχετική αυτή απραξία της Ρωσίας, σε συνδυασμό και με την αυτονόμηση του Καζακστάν σε αρκετούς τομείς από τη Μόσχα κάνουν ορισμένους αναλυτές να κρίνουν πως ο πόλεμος που ξεκίνησε η Ρωσία στην Ουκρανία και η αδυναμία της να επιβληθεί αλλάζουν τις ισορροπίες στη μετασοβιετική Κεντρική Ασία.

Σχετικό δημοσίευμα του Guardian, αναφέρει πως «η δύναμη της ρωσικής σημαίας έχει μειωθεί σημαντικά και το σύστημα ασφαλείας στον πρώην σοβιετικό χώρο φαίνεται να έχει σπάσει». Στο ίδιο άρθρο σημειώνεται πως “το όποιο κενό παρουσιαστεί θα πληρωθεί κυρίως από την Κίνα και ενδεχομένως και τις ΗΠΑ”. Και επ’ αυτού υπήρξαν χαρακτηριστικές οι επισκέψεις το Προέδρο Σι, πριν τη Σύνοδο, στο Καζακστάν και το ίδιο το Ουζμπεκιστάν, καθώς και η τριήμερη επίσκεψη της Προέδρου της Αμερικανικής Βουλής Νάνσι Πελόζι στην Αρμενία.

Πέμπτο, στο τελικό ανακοινωθέν οι ηγέτες του Οργανισμού εξέφρασαν την πρόθεση τους να αναπτύξουν τη συνεργασία τους στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας και να σχηματίσουν μια μόνο λίστα των τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών οργανώσεων.

Τονίστηκε δε η σημασία της διοργάνωσης κοινών στρατιωτικών ασκήσεων «Ειρηνευτικής Αποστολής» από τον οργανισμό για την καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Επίσης, καταδίκασαν τη μονομερή ανάπτυξη των διεθνών πυραυλικών συστημάτων από ορισμένες χώρες και σημείωσαν πως αυτό επηρεάζει αρνητικά την διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα. Επίσης, στο πλαίσιο της Συνόδου υπογράφηκαν από τις χώρες μέλη 40 μνημόνια, συμπεριλαμβανομένου ενός περιεκτικού σχεδίου δράσης για την εφαρμογή της συμφωνίας για την μακροπρόθεσμη καλή γειτονία, φιλία και συνεργασία.

Όλα αυτά αρχίζουν να αποκτούν κάποια ουσία και να δεν αποτελούν πλέον μόνον «φιλολογία». Επίσης, ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι ο ευρασιατικός χώρος που διαμορφώνει ο ΟΣΣ μπορεί να γίνει ένα από τα πρώτα πεδία «αποδολαριοποίησης» τμημάτων της διεθνούς οικονομίας.

Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης: Ο ευρασιατισμός παίρνει σάρκα και οστάΗ ραδιοφωνική παρουσίαση των παραπάνω ζητημάτων έγινε στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στη Ευρώπη και τον Κόσμο» και καλεσμένο τον δημοσιογράφο-αναλυτή σχετικών θεμάτων Παναγιώτη Σωτήρη.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος