Τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων στην Τουρκία, καθώς και τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα που μπορούν ακόμη να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των εκλογών στη γείτονα χώρα, αναπτύσσονται στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο» (Σάββατα και Κυριακές Α’ Πρόγραμμα 12.00-13.00). Συμμετέχει η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Κωνσταντινούπολη Αριάνα Φερεντίνου.
Οι σχετικές έρευνες προβλέπουν ρεκόρ προσέλευσης των ψηφοφόρων στις φετινές εκλογές της Τουρκίας και εξακολουθούν να δείχνουν μέχρι τέλους μια αμφίρροπη κούρσα μεταξύ του Ερντογάν και του κύριου υποψηφίου της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και προεδρικού υποψηφίου του εξακομματικού μπλοκ Συμμαχία του Έθνους. Ωστόσο, η μεγάλη πλειοψηφία των μετρήσεων διατηρεί τον Κιλιντζάρογλου στην 1η θέση, με λίγο μεγαλύτερη ή μικρότερη διαφορά στον πρώτο, αλλά και στον δεύτερο γύρο.
Όμως, στην Τουρκία των 60,7 ψηφοφόρων, θα ψηφίσουν για πρώτη φορά περίπου 5,5 εκατ. νεαρά άτομα (σχεδόν 8% του συνόλου), 3,4 εκατ. ψηφίζουν σε χώρες του εξωτερικού (εκ των οποίων οι μισοί στη Γερμανία και οι οποίοι μέχρι τώρα έχουν υποστηρίξει με μεγάλη πλειοψηφία το AKP), ενώ 1 εκατ. εκτοπισμένοι λόγω σεισμού εκτιμάται πως δεν θα προσέλθουν στις κάλπες. Επίσης, τα ποσοστά των δύο μικρότερων προεδρικών υποψηφίων είναι κειμενόμενα. Επομένως σίγουρες προβλέψει δεν μπορούν να γίνουν και αστάθμητοι παράγοντες παραμένουν τις μέρες που ακόμη μεσολαβούν. Και δεν πρέπει να λησμονείται ότι εκτός από τις προεδρικές εκλογές θα λάβουν χώρα ταυτοχρόνως και κοινοβουλευτικές, με ορισμένους δημοσκόπους να μην αποκλείουν να υπάρξει διαφορετική προεδρική πλειοψηφία από την κοινοβουλευτική.
Ένα ερώτημα στα χείλη πολλών είναι αν ο Ερντογάν θα καθίσει να χάσει και στη συνέχεια να αποδεχθεί την ήττα του. Ως προς το πρώτο, παρατηρείται μια όξυνση σε υπερθετικό βαθμό της κριτικής στους αντιπάλους του, κατηγορώντας τους για πάντα: από τους Γκιουλενιστές που θα πάρουν τα παιδιά των Τούρκων, στελέχη της αντιπολίτευσης που κάνουν δολιοφθορές σε γεωτρήσεις και αγωγούς, έως στο ότι η ενωμένη αντιπολίτευση συνεργάζεται πλέον με το PKK. Επίσης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βγάζει καθημερινά νέα “χαρτιά” στο τραπέζι, με τελευταίο αυτό της ανακάλυψης ενός μεγάλου κοιτάσματος πετρελαίου στο όρος Γκαμπάρ της νοτιοανατολικής Τουρκίας.
Ως προς το δεύτερο, υπάρχει το προηγούμενο των τελευταίων δημοτικών εκλογών της Κωνσταντινούπολης, όταν η πλευρά Ερντογάν/Γιλτντιρίμ αμφισβήτησε τη νίκη Ιμάμογλου, που είχε επιτευχθεί με μικρή διαφορά. Τελικά ο μηχανισμός επικύρωσης των αποτελεσμάτων επέβαλε την επανάληψη των εκλογών, με τον Ιμάμογλου να κερδίζει τη δεύτερη φορά με άνεση. Ορισμένοι θεωρούν πως κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί και με τις προεδρικές εκλογές, ειδικά αν η διαφορά είναι μικρή. Να υπογραμμιστεί πως η Τουρκία, παρά την ελλειμματική δημοκρατία της, δεν έχει ιστορικό εκλογικών νοθειών.
Τελικά, ένας συνδυασμός λειτουργίας των αρμόδιων δικαστικών οργάνων και της κινητοποίησης την ημέρα των εκλογών ενός μεγάλου αριθμού παρατηρητών/εκλογικών αντιπροσώπων (τη φορά αυτή η αντιπολίτευση προετοιμάζεται να κινητοποιήσει 500.000 άτομα για να εποπτεύσουν την ψηφοφορία σε 50.000 εκλογικά κέντρα και σε 192.000 κάλπες σε όλη την Τουρκία) έχει αποτρέψει μέχρι τώρα την αλλοίωση εκλογικών αποτελεσμάτων και την αμφισβήτησή τους από τους ηττημένους. Ωστόσο, το ερώτημα είναι αν η σημερινή Τουρκία και ειδικά το δικαστικό της σώμα, μετά τις διαρκείς παρεμβάσεις και αλλαγές από το καθεστώς Ερντογάν, βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο.
Ακόμη, το προηγούμενο διάστημα δύο επιδραστικά δυτικά ΜΜΕ, ο βρετανικός Economist και η αμερικανική Washington Post, υπερβαίνοντας ίσως τα όρια μια απλώς δημοσιογραφικής προσέγγισης και κριτικής, με πρωτοσέλιδα και κύρια άρθρα τους ανέφεραν πως οι εκλογές στην Τουρκία είναι οι κρισιμότερες παγκοσμίως για το 2023 και επιτέθηκαν στο καθεστώς Ερντογάν, δηλώνοντας ευθαρσώς πως η ήττα του θα αποκαταστήσει τη δημοκρατία στην χώρα, αλλά και πως θα είναι προς όφελος της Δύσης.
Ο Ερντογάν φυσικά το εκμεταλλεύτηκε αμέσως, μιλώντας για φανερή παρέμβαση ξένων δυνάμεων στα εσωτερικά της Τουρκίας. Και το ζήτημα είναι πως βλέπει η κοινή γνώμη κι αν επηρεάζεται ο μέσος Τούρκος από τέτοιες παρεμβάσεις, αλλά και τις σχετικές καταγγελίες του τούρκου Προέδρου για διεθνείς συνωμοσίες. Να σημειωθεί, πάντως, ότι το σκέλος της κριτικής των δύο ΜΜΕ για την αναξιοπιστία του Ερντογάν ως συμμάχου της Δύσης, έρχεται σε μια εποχή που ο τελευταίος έχει κάνει σειρά από βήματα προς την πλευρά των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, του Ισραήλ κλπ. Επιπλέον, η τυχόν επικράτηση της Αντιπολίτευσης με ένα πιο «φιλοδυτικό πρόγραμμα» δεν σημαίνει απαραίτητα πως η Αγκυρα θα αρχίσει να μιλά όπως θέλουν Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες, Ακόμη, σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι εκτιμήσεις για το αν μια νίκη της αντιπολίτευσης θα επέφερε ουσιώδεις αλλαγές πολιτικής ποικίλουν.
Τέλος, όπως στις περισσότερες εκλογικές αναμετρήσεις του κόσμου, είναι η οικονομία που θα επηρεάσει κυρίως την ψήφο των Τούρκων κι ας λέει ο Ερντογάν πως οι πολίτες δεν θα θυσιάσουν τον Πρόεδρό τους για την τιμή του κρεμμυδιού, που επιδεικνεύει από την κουζίνα του ο Κιλιντζάρογλου… Σίγουρα ο τρέχον πληθωρισμός με 40% (που έφτασε έως και 86% κάποια στιγμή) και η ασθενής ισοτιμία της λίρας επηρεάζουν τη ζωή του μέσου Τούρκου και επομένως την ψήφο του.
Όμως αυτή ίσως είναι η μισή εικόνα. Γιατί αποτελεί γεγονός πως στις 2 δεκαετίες Ερντογάν η Τουρκία προόδευσε σε διάφορους τομείς, βελτιώνοντας αφενός την παραγωγική βάση της και αφετέρου την οικονομική κατάσταση των φτωχών και μικρομεσαίων της Ανατολίας, αλλά και των μεγαλουπόλεων. Ο σεισμός σίγουρα επιβάρυνε την οικονομία και την κοινωνία και έριξε κυρίως το ανάθεμα στην κυβέρνηση. Από την άλλη, όμως, μια μερίδα Τούρκων φαίνεται να πιστεύει πως μόνον ο πατερναλισμός και βολονταρισμός του Ερντογάν μπορεί να τα ξαναφτιάξει όλα. Επιπλέον, ο τούρκος Πρόεδρος επικαλείται μια σειρά από εθνικές επιτυχίες στην εμπορική ή αμυντική βιομηχανία. Όπως λέει «φτιάξαμε το εθνικό αυτοκίνητο μας, το ΤΟGG, τα δικά μας μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το Αkinci, το εθνικό άρμα μάχης, το εθνικό ελικόπτερο, τα εθνικά μας όπλα, τα εθνικά μας υποβρύχια, το εθνικό μας μαχητικό, το εθνικό εκπαιδευτικό αεροσκάφος, το μη επανδρωμένο μαχητικό Kizilelma, τα εθνικά συστήματα αεράμυνας, το πρώτο πλοίο πληροφοριών Ufuk και το πρώτο πλοίο μη επανδρωμένων αεροσκαφών TCG Anadolu». Ωστόσο, υπάρχουν αμφιβολίες και ερωτηματικά για το κατά πόσον είναι ολοκληρωμένα και αποδοτικά όλα αυτά τα επιτεύγματα.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος