Μπορεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο να θεωρούνται ήδη ταραχώδεις, ελέω κορονοϊού, παρότι δεν έχουν αρχίσει επίσημα, όμως δεν είναι οι μοναδικοί με απρόοπτες εξελίξεις λίγο πριν από την έναρξή τους.
Ειδικότερα πριν από τα 90’s τα σκάνδαλα, τα μποϊκοτάζ και τα προβλήματα ήταν πολύ συχνά στην κορυφαία αθλητική διοργάνωση της ανθρωπότητας. Παρότι προφανώς υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα, εμείς θα επικεντρωθούμε σε τρεις διοργανώσεις οι οποίες, πριν καν αρχίσουν, θύμιζαν περισσότερο πεδίο διπλωματικής πολιτικής, παρά Ολυμπιακούς Αγώνες.
Βέβαια, υπάρχουν και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1940 οι οποίοι είχαν αρχικά ανατεθεί στο Τόκιο. Εν τέλει οι Ιάπωνες δήλωσαν αδυναμία να πραγματοποιήσουν στη χώρα τους την διοργάνωση λόγω πολέμου. Οι συγκεκριμένοι Αγώνες ακυρώθηκαν οριστικά.
Πάμε να δούμε αναλυτικά τις τρεις διοργανώσεις που ξεχώρισαν για τους λάθος λόγους πριν καν αρχίσουν.
1936, Βερολίνο, Γερμανία:
Με τους ναζί να ανεβαίνουν στην εξουσία το 1933, ήταν δεδομένο πως η πολιτική θα εμπλακεί στη διοργάνωση. Ο Αδόλφος Χίτλερ ανέφερε συνεχώς πως είναι οι «δικοί του Ολυμπιακοί Αγώνες». Πολλές χώρες σκέφτηκαν να μποϋκοτάρουν την διοργάνωση, μεταξύ των οποίων και οι Η.Π.Α. όμως εν τέλει αγωνίστηκαν. Η Ισπανία, η οποία εν τέλει έκανε μποϋκοτάζ, δημιούργησε την δική της διοργάνωση, την «Λαϊκή Ολυμπιάδα». Λίγο καιρό πριν από την έναρξή της όμως ακυρώθηκε λόγω του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου.
Η συμμετοχή της Λιθουανίας ακυρώθηκε μετά από απόφαση των Γερμανών λόγω της διαμάχης για την περιοχή της Κλαϊπέντα.
Οι φόβοι που υπήρχαν ότι οι αθλητές της Γερμανίας με εβραϊκές ρίζες θα αποκλειστούν από τους αγώνες επιβεβαιώθηκαν. Η ΔΟΕ είχε πάρει γραπτές βεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Παρόλα αυτά δεκάδες αθλητές έμειναν εκτός διοργάνωσης με απόφαση Χίτλερ. Η μοναδική που πήρε μέρος να είναι η ξιφομάχος Έλεν Μάιερ.
1976, Μόντρεαλ, Καναδάς:
Με πρωτοβουλία της Τανζανίας, 22 χώρες της Αφρικής απείλησαν με μποϋκοτάζ αν δεν αποβληθεί από την διοργάνωση η Νέα Ζηλανδία. Αιτία ήταν ότι η Νέα Ζηλανδία έστειλε την εθνική ομάδα ράγκμπι σε τουρνουά στην Νότια Αφρική, χώρα που ίσχυε η πολιτική του απαρτχάιντ. Όλα αυτά συνέβησαν λίγες ώρες πριν από την τελετή έναρξης. Από τις 22 χώρες, μόνο η Σενεγάλη και η Ακτή Ελεφαντοστού πήραν κανονικά μέρος στην διοργάνωση. Αίγυπτος, Καμερούν, Μαρόκο και Τυνησία συμμετείχαν σε κάποια αγωνίσματα, αλλά εν τέλει αποχώρησαν.
Η Κυβέρνηση του Καναδά αρνήθηκε την συμμετοχή της Ταϊβάν (επίσημο όνομα: Δημοκρατία της Κίνας) ως ανεξάρτητο κράτος. Για αυτό και απαγόρευσε σε όλα τα μέλη της την είσοδο στην χώρα. Η απαίτηση του Πρωθυπουργού Πιέρ Τρουντό ήταν οι αθλητές της Ταϊβάν να αγωνιστούν με τη σημαία της Κίνας, η οποία δεν συμμετείχε στην διοργάνωση από το 1952 λόγω διαμάχης με τη ΔΟΕ για τη συμμετοχή της Ταϊβάν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εν τέλει η Καναδική κυβέρνηση δεν έκανε πίσω και οι αθλητές της Ταϊβάν δεν πήραν μέρος.
Τα μποϋκοτάζ διαφορετικών χωρών για διαφορετικούς λόγους οδήγησαν στη συμμετοχή μόλις 92 χωρών. Ο αριθμός αυτός αποτελεί τον μικρότερο από το 1960 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης.
1980, Μόσχα, Σοβιετική Ένωση:
Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Τζίμι Κάρτερ, αποφάσισε να μποϋκοτάρει τους αγώνες προβάλλοντας ως αιτία την σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν. Συνολικά 66 χώρες ακολούθησαν τις Η.Π.Α. σε αυτήν τους την απόφαση. Βέβαια, κάποιες από αυτές στην πραγματικότητα δεν αγωνίστηκαν για οικονομικούς λόγους κάτι που δεν αποκάλυψαν για να μην εξευτελιστούν.
Μετά από όλα αυτά τα γεγονότα ο αριθμός των χωρών που συμμετείχαν μειώθηκε σε 80 και είναι το μικρότερο νούμερο (μαζί με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης το 1960) που έχει υπάρξει τα τελευταία 61 χρόνια.
Επιμέλεια: Βασίλης Αγριτάκης