Η απαγωγή του «Μιλιούνη» και η πυρπόληση της Σκιάθου από τους ναζί

του Νάσου Μπράτσου

Στην ιστορία της κατοχικής Ελλάδας και στον απόηχο εκείνων των χρόνων στις δικές μας εποχές, υπάρχουν θυσίες (Μπλόκα, Ολοκαυτώματα, εκτελέσεις, κλπ) που έχουν αναδειχθεί και είναι ευρέως γνωστά, όπως το Δίστομο, τα Καλάβρυτα, η Κοκκινιά, η Βιάννος και άλλα, όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που θα λέγαμε ότι έχουν “αδικηθεί”, καθώς δεν είχαν ανάλογη προβολή. Στην κατηγορία αυτή, ανήκει και η πυρπόληση της Σκιάθου, που με αφορμή την αποφράδα ημέρα, καλό είναι να θυμίσουμε την ιστορία.

Ήταν 23 Αυγούστου 1944 όταν οι Γερμανοί πυρπόλησαν τη Σκιάθο. Στο νησί αρκετοί κάτοικοί του είχαν ήδη ενταχθεί στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Ο λόγος που οι Γερμανοί προχώρησαν στην κίνηση αυτή ήταν αντίποινα για την απαγωγή στις 12 Αυγούστου, του Γιόζεφ Άντλερ, Γερμανού αξιωματικού, Διοικητή του Βορείου Αιγαίου, που τον αποκαλούσαν «Ρόμελ του Βορείου Αιγαίου».

Είχε όμως άλλο ένα παρατσούκλι που ήταν πιο κοντά στην πραγματικότητα, αφού οι ντόπιοι τον αποκαλούσαν «Μιλιούνη» ή «Μιλεούνη».

Αυτό προέκυψε από τα μιλιούνια των εγγλέζικων λιρών με τις οποίες “λαδώνονταν” ο “Ρόμελ του Β. Αιγαίου”, για να απελευθερώσει Έλληνες κρατούμενους των καταχτητών.

Η απαγωγή του «Μιλιούνη» έγινε με εντολή του Συμμαχικού Στρατηγείου των Δυνάμεων της Μέσης Ανατολής.  Η πρώτη προσπάθεια επιχειρήθηκε στις 24 Ιουλίου του 44, αλλά το κλιμάκιο δέκα ανδρών του 54ου Συντάγματος ΕΛΑΣ διατάχτηκε να επιστρέψει πίσω για να πάρει μέρος σε άλλη επιχείρηση, έτσι έγινε και δεύτερη (επιτυχής) προσπάθεια στις 12 Αυγούστου.  Ο «Μιλιούνης» ήταν λάτρης του ωραίου φύλλου και έτσι εύκολα παρασύρθηκε  από μία όμορφη κοπέλα την Αθηνά, η οποία συμμετείχε για το λόγο αυτό στην επιχείρηση και παρέσυρε το Γερμανό, στο σπίτι της στην Σκιάθο αφήνοντας την βάση του που ήταν το Λουτράκι Σκοπέλου. Μετά μεταφέρθηκε στη βάση του ΕΛΑΝ στον Αη Γιάννη Πηλίου και από εκεί τον πήγαν στην Σμύρνη, όπου τον παρέλαβαν οι Εγγλέζοι.

Μετά την απαγωγή οι Γερμανοί συνέλαβαν 18 άτομα, τους πάνε στη Σκόπελο, εκεί απελευθερώνονται οι 12 και οι 6 απειλούνται με εκτέλεση αν δεν απελευθερωθεί ο «Μιλιούνης, εντός δεκαημέρου.

Στις 23/8/1944 οι ναζί πυρπολούν τη Σκιάθο, λεηλατούν σπίτια, σκοτώνουν εν ψυχρώ κατοίκους, και αποχωρούν έχοντας πάρει ομήρους που μετά τους έπνιξαν στη θάλασσα.

Μεταξύ των βαρβάρων που έκαναν την εισβολή στη Σκιάθο, όπως αναφέρουν μαρτυρίες, υπήρχαν και μερικοί που μιλούσαν μεταξύ τους ελληνικά και απευθύνονταν ο ένας στον άλλον με ελληνικά ονόματα. Πάντα οι γερμανοντυμένοι “Έλληνες”, έβρισκαν πεδία συνεννόησης με τους έχοντες “φαρδιές τσέπες”, Μιλιούνηδες.

Μετά τον πόλεμο ο «Μιλιούνης» απελευθερώθηκε από τους Εγγλέζους και έμεινε απείραχτος και ούτε καν δικάστηκε για εγκλήματα πολέμου.