Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Παρά τις προσπάθειες του κυβερνητικού κυρίως Τύπου να συντηρήσει την ελπίδα επίτευξης συμφωνίας μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων για ειρήνευση στην Ανατολή, στον ευρωπαϊκό και κυρίως στο γαλλικό Τύπο, πολλά άρθρα δείχνουν ως μονόδρομο την  εκκένωση τη Σμύρνης από τα ελληνικά στρατεύματα…

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΝΑ ΠΕΡΑΤΩΘΗ ΤΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΝ ΕΡΓΟΝ !

«Αφού δεν πρόκειται, κατά πάσας τας υπαρχούσας ενδείξεις, να παραταθή επί πολύν ακόμη χρόνον η περί το Ανατολικόν ζήτημα συζήτησις μεταξύ των Συμμάχων και συνεπώς και η παραμονή του κ. Πρωθυπουργού εν Ευρώπη, επιβάλλεται η άμεσος επανάληψις των εργασιών της Εθνοσυνελεύσεως διά την ψήφισιν του νέου πολιτεύματος, ήτις και των νέων λαϊκών τάσεων την εκδήλωσιν και εφαρμογήν διά των νομίμων μέσων θα καταστήση δυνατήν»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΟΣ ΤΩ ΚΑΙΣΑΡΙ

«Ηδύνατο να είνε καλλίτερα; Τούτο είνε το ζήτημα. Ουδείς δύναται ν’ αρνηθή θέλησιν εις την Κυβέρνησιν, επικουρίαν δε εις την θέλησίν της ταύτην παρά του λαού. […] Εις ένα τοιούτον πόλεμον τι ηδύνατο άλλο ανθρωπίνως να πράξη η Κυβέρνησις παρά μόνον να αφιερώση την προσοχήν της εξ ολοκλήρου εις την επιτυχίαν της νίκης; Ποίος δ’ Έλλην πολίτης έκαμε διάφορόν τι από ό,τι έκαμεν η Κυβέρνησις; Ο ψυχολογικός λόγος της δυσφορίας είνε ευεξήγητος. Δίκαιον είνε ν’ αποδοθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι»

ΕΘΝΟΣ

• ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ

«Τα πάντα καταδεικνύουν, ότι οι άνθρωποι, που κυβερνούν σήμερον την Ελλάδα έχουν απολέσει κάθε συναίσθησιν ευθύνης απέναντι του Έθνους και απέναντι της Ιστορίας. Θα εξωθήσουν συνεπώς τα πράγματα εις τα άκρα, θα διχάσουν ανεπανορθώτως τον Ελληνισμόν, θα κορέσουν την πολιτικήν εμπάθειάν των, θα ικανοποιήσουν απολύτως το κόμμα. Μόνον ερείπια θ’ αφήσουν όπισθέν των, καταρρέοντες υπό τας αράς του πλανηθέντος και ήδη ανανήφοντος λαού, οι νεκροθάπται της Ελλάδος»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑΝ ΠΡΟΣ ΠΑΣΑΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΙΝ…

«Τι ενδιαφέρουσιν εφήμεροι άνθρωποι; Τι ενδιαφέρουσι θνησιγενή ονόματα; Ο αγών του αυτοκαθαρμού, ον διεξάγει το κόμμα των Φιλελευθέρων, δεν είνε προσώπων αγών. Είνε αγών αρχών. Πέριξ του μεγάλου δημιουργού της μείζονος Ελλάδος είχεν οργανωθή εν σύστημα ξένον προς την λαϊκήν καταιγίδα του 1909, ης ούτος υπήρξε γέννημα, ξένον προς την ιδεολογίαν του κόμματός του, σύστημα όπερ τον εκράτει αιχμάλωτον και όπερ εδημιούργησε περιβάλλον ειδικόν»

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ ΤΑΣ ΤΟΥΡΚΙΚΑΣ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑΣ
• ΕΚΚΕΝΩΣΙΝ, ΟΥΔΕΠΟΤΕ!

«Εάν θέλουν την Σμύρνην, μία είνε η οδός η άγουσα εις αυτήν, εκείνη την οποίαν δύναται να διανοίξη η δύναμις των όπλων των. Καμμία άλλη. Εάν την έχουν και εάν τολμούν ας δοκιμάσουν. Αλλά εκκένωσιν οικειοθελή, έστω και εάν αύτη ήθελε προταθή υπό όλων των Δυνάμεων (…) ας μην αναμένουν ποτέ. Δεν υπάρχει Κυβέρνησις Ελληνική, ήτις ήθελε τολμήσει ποτέ να προσυπογράψη τοιαύτην πρότασιν, ήτις θα απετέλει την ιστορικωτέραν εθνικήν ατίμωσιν και την καταστροφήν ολοκλήρου του Ελληνικού Έθνους»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΓΕΦΥΡΩΣΙΣ ΤΟΥ ΧΑΣΜΑΤΟΣ

«Ο Ελληνικός Λαός, δεν ίσταται μόνον εν επιφυλακή απέναντι του Βενιζελισμού, αλλά και απέναντι των κυβερνητών του […] Εάν οι Λαοί πλανώμενοι υποστηρίζουν τυράννους ή ασεβείς ή ανικάνους, θάττον ή βράδιον, τους ανατρέπουν και τους τιμωρούν, αναπτυσσόμενοι δε οι Λαοί και οργανούμενοι, καθίστανται οι μόνοι άγρυπνοι φρουροί και ελεγκταί της πολιτικής και κοινωνικής ζωής των. Και τοιούτος οφείλει να αποβή και θα αποβή ταχέως ο Ελληνικός λαός οργανούμενος και συντάσσων και συστηματοποιών τας δυνάμεις του»

ΕΣΤΙΑ

• ΘΑ ΜΕΙΝΩΜΕΝ ΜΕ ΤΑΣ ΕΥΘΥΝΑΣ

«Αποτελεί λοιπόν κοινήν και ομόθυμον και ολόψυχον ομολογίαν ότι η Κυβέρνησις αποτυγχάνει και είνε ανίκανος ν’ αντιμετωπίση την κατάστασιν. Αλλά μόνη εν μέσω εκατομμυρίων Ελλήνων η Κυβέρνησις φαίνεται αγνοούσα την αλήθειαν. Παραμένει εν Λονδίνω και περιμένει το απροσδόκητον ‘’τυχερόν’’, το οποίον θα της δώση ό,τι δεν δύναται μόνη να επιτύχη. Διότι είνε βέβαιον πλέον ότι ο κ. Δ. Γούναρης δεν θα επανέλθη πριν ή έχη τετελεσμένα γεγονότα ν’ αναγγείλη, και θα επανέλθη μόνον διά να νίψη τας χείρας διά τα συντελεσθέντα»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ Η ΜΙΚΡΑΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΜΕΛΕΤΙΟΝ ΜΕΤΑΞΑΚΗΝ
• ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΝ ΕΚΛΟΓΗΝ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΙΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΝΑΟΥΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
• ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ – ΟΙ ΘΡΑΚΕΣ ΒΟΥΛΕΥΤΑΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΥΝΑΓΩΓΗΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ – Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ ΚΑΤΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟΝ ΧΩΡΙΣΜΟΝ
• ΕΠΙ ΤΩΝ ΣΚΗΝΩΝ ΤΗΣ ‘’Ν. ΛΕΣΧΗΣ’’

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• ΑΣΦΑΛΗΣ Η ΑΓΓΛΟΓΑΛΛΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

«Εγνωρίζομεν μέχρι τούδε εξ ημιεπισήμων δηλώσεων, σαφώς διατυπωθεισών και εκ Λονδίνου και εκ Παρισίων, ότι διά την λύσιν του ελληνοτουρκικού και εν γένει του ανατολικού ζητήματος, απαραίτητος προϋπόθεσις τυγχάνει η συμφωνία των Συμμάχων. […] Η συνεννόησις Αγγλίας και Γαλλίας αποτελεί δι’ ημάς υπόσχεσιν ταχείας ειρήνης. Τουτέστι την μάλλον επιθυμητήν σήμερον εις τον ελληνικόν λαόν υπόσχεσιν»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΞ ΑΘΗΝΩΝ
• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ
• ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΝ
• Η ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ

«Κατά τους αρμοδίους κύκλους αι πυκνωθείσαι μεταξύ των Συμμάχων Κυβερνήσεων συνεννοήσεις διά το Ανατολικόν και η προσεχής διάσκεψις των υπουργών των Εξωτερικών των τριών Συμμάχων, καθιστούν αναγκαιοτάτην την εκ του σύνεγγυς παρακολούθησιν των συνεννοήσεων εκ μέρους της Ελληνικής αποστολής»

ΠΑΤΡΙΣ

• ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΚΑΣΟΥΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ

«Αν επιτύχουν ουδείς θα τους απειλήση εις την παρά τη λαϊκή συνειδήσει αρχικήν θέσιν αυτών. Και πρώτοι ημείς ουδέ θα τολμήσωμεν να σκεφθώμεν ότι θα ήτο δυνατόν να εγκαλέσωμεν τους πολιτικούς, οι οποίοι θα φανούν άξιοι της εμπιστοσύνης του Έθνους. Αν όμως αποτύχουν τελικώς, φρονούν ότι θα χρειασθή καν η ιδική μας επέμβασις ή του Βενιζέλου η ανάμιξις διά να πέσουν παταγωδώς;»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΑΣ ΣΙΩΠΗΣΗ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ

«Ο Παρισινός ‘’Χρόνος’’, συνεχίζων την εις βάρος των ελληνικών ζητημάτων προπαγάνδαν του Γαλλικού Υπουργείου των Εξωτερικών (…) δημοσιεύει άρθρα αυτόχρημα συκοφαντικά κατά της Ελλάδος, παρουσιάζων αυτήν εν αποσυνθέσει, ίνα καταλήξη εις το στερεότυπον συμπέρασμα της εκδιώξεως των Ελλήνων εκ Μικράς Ασίας […] Ο Παρισινός ‘’Χρόνος’’, αντί να εγείρεται κατήγορος εναντίον μιας καταστάσεως, ήν δεν εδημιούργησαν μόνοι οι Έλληνες αρχικώς, ας προσπαθήση να σιωπήση τουλάχιστον επ’ αυτής, αφού υπέρ αυτής κωλύεται να συνηγορήση. Και τούτο εξ αιδούς απέναντι της ευθύνης, ην η πατρίς του υπέχει διά την ελληνικήν, προσωρινήν πάντως, κακοδαιμονίαν»

ΠΡΩΪΝΗ

• Η ΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

«Ο Ελληνικός λαός παραμένει ακόμη ένοπλος και πάσχων και αγωνιζόμενος μέγαν αγώνα, παρακολουθεί δε με εντεταμένην προσοχήν τας συνεννοήσεις του Λονδίνου, διότι γνωρίζει ότι εκ της εξελίξεως των συνεννοήσεων τούτων εξαρτώνται πολλά και σπουδαία των ζητημάτων αυτού. Αι διαφωνίαι, ως αγγέλλονται εκ Λονδίνου, αποβαίνουν παρήγοροι διά τους λαούς, όπως ό,τι θα σώση τα δίκαια των λαών της Ευρώπης, των ηττημένων και των μικρών, έστω και αν ούτοι εισίν νικηταί, δεν είνε η Αγγλογαλλική συμμαχία, αλλ’ η Αγγλογαλλική αντίθεσις»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΣ

«Δεν συγχέομεν την κυβέρνησιν Γούναρη με το καθεστώς. Καθεστώς και κυβέρνησις είνε έννοιαι σαφώς διακεκριμέναι […] Το καθεστώς θα δώση την εντύπωσιν του ετοιμορρόπου, όταν αποδείξη ότι δεν δύναται εντός των ορίων τα οποία διαγράφει σαφώς το πολίτευμα να δώση κυβέρνησιν βιώσιμον και όταν κάμη περιπετειώδεις εκδρομάς έξω του κύκλου ον χαράσσει το σύνταγμα διά να εύρη τον κυβερνήτην. Αλλ’ όχι. Η κυβέρνησις δεν πρόκειται να παραχωρήση την θέσιν της εις κανένα»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΙ

«Το καθήκον των αγωνιστών της εργατικής και της σοσιαλιστικής ιδεολογίας, και ιδιαιτέρως των μελών του κόμματός μας, δεν είνε μόνον να διδάσκουν το ανωφελές των συνταγματικών ελευθεριών. Τουναντίον το καθήκον των είνε ν’ αγωνίζωνται διά τας ελευθερίας του λαού, και να αποδεικνύουν εμπράκτως, ότι οι σοσιαλισταί είνε οι μόνοι υπερασπισταί των λαϊκών ελευθεριών, τας οποίας καταπατούν διά το συμφέρον των διαρκώς τα αστικά κόμματα»

ΣΚΡΙΠ

• ΤΟ ΑΓΓΛΙΚΟΝ ΣΧΕΔΙΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
• ΤΟ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΚΙΝΗΜΑ. ΠΩΣ ΥΠΕΚΙΝΗΘΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΞΕΛΙΧΘΗ. Η ΕΝΟΧΗ ΤΩΝ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΩΝ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ

«Οι Βενιζελικοί της πρωτευούσης εξακολουθούν διακηρύττοντες την λευκήν αθωότητά των διά τα εν Κρήτη γεγονότα. Τόσω δε διακηρύττουν την αθωότητά των, ώστε να καταστή πιστευτόν ότι όντως το κίνημα της Κρήτης υπήρξε μεμονωμένη ενέργεια τινών οπαδών του Γύπαρη επιδιωκόντων να διαφύγουν την πυγμήν του νόμου και τας συνεπείας της λιποταξίας και ανυποταξίας των […] Η δημοσιευομένη ανταπόκρισις δίδει την πληρεστέραν και ακριβεστέραν εικόνα της όλης περιπετείας, η οποία τελείως εκφυλισθείσα ημαύρωσε κατά τι την φωτεινήν ιστορίαν της ηρωϊκώς πάντοτε αγωνιζομένης Κρήτης. Την ημαύρωσαν οι Βενιζελικοί»

ΣΦΑΙΡΑ

• ΤΟ ΠΕΙΡΑΪΚΟΝ ΑΓΟΣ
• ΙΔΡΥΣΙΣ ΤΟΥ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ